In de Universitair medische centra en het Sociaal werk zijn in verhouding tot de andere branches binnen zorg en welzijn wel de minste vrouwen werkzaam, maar dit blijft meer dan 70 procent. Voor de gehele Nederlandse arbeidsmarkt is de man-vrouwverdeling van werknemers gelijker verdeeld (bijna 50 procent vrouw).
Naar verhouding zijn de meeste vrouwen te vinden in de klasse zorg en welzijn (81%), gevolgd door de pedagogische (73%) en dienstverlenende beroepen (66%). Het laagst zijn de percentages vrouwen in de technische en logistieke beroepen en de ICT (16% of minder). Van de managers is 26% een vrouw.
In 2020 werkten er 1,4 miljoen mensen in de zorg. Dat betekent 1 op de 7 werkenden. In 2040 zullen er volgens berekeningen van de Sociaal Economische Raad (SER) meer dan 2 miljoen mensen nodig zijn in de zorg. Dat is dan 1 op de 4 werkenden!
Wereldwijd is 90 procent van de verpleegkundigen een vrouw. In Afrika was 24 procent van de verpleegkundigen tussen 2013 en 2018 mannelijk, tegenover 76 vrouwelijk (WHO, 2019).
Hoe groot is het probleem? De zorg is op dit moment een van de sectoren met het grootste personeelstekort: er staan 61.000 vacatures open, bleek deze week uit nieuwe cijfers. In 2019, dus voor corona, gaven werkgevers in de zorg al aan dat 7 op de 10 vacatures moeilijk vervulbaar zijn.
Oorzaken personeelstekort in de zorg
Dit komt onder andere door de hoge werkdruk. Door het tekort aan zorgpersoneel komt er veel werk te liggen op de schouders van de huidige zorgprofessionals. Deze hoge werkdruk kan leiden tot ziekteverzuim, een andere oorzaak van het personeelstekort in de zorg.
Problemen in de zorg Op dit moment zijn er in ons land grote problemen in de zorg: een tekort aan huisartsen, verpleegkundigen, tandartsen; te lange wachtlijsten voor operaties, voor thuiszorg… Eigenlijk teveel problemen, zeker voor een ver ontwikkeld en goed welvarend land als Nederland.
Onder de verzorgenden (mbo 3) zijn relatief de minste mannen te vinden; het aandeel vrouwen is hier met 94 procent het hoogst. In de mbo-opleiding voor verpleegkunde zijn de meeste mannen te vinden, maar was vorig jaar nog steeds 89 procent van de gediplomeerden een vrouw en 11 procent een man.
Want er werken ongeveer 1,25 miljoen vrouwen in zorg en welzijn. Dat is 84 procent van het totaal van de ruim 1,5 miljoen werkenden daar. Sterker: ruim één op de vier vrouwen werkt in zorg en welzijn.
Vanuit de richting Gedrag & Maatschappij werkte 35 procent van de vrouwen en 14 procent van de mannen met een wo-master vier jaar later in de gezondheids- en welzijnszorg, van de hbo-bachelors was dat 60 procent van de vrouwen en 37 procent van mannen.
Hoge uitstroom
In het eerste kwartaal van 2019 verlieten 113.000 werknemers de sector Zorg & Welzijn, schreef de commissie. Van die 113.000 werknemers koos 40%, dus ruim 45.000, voor een baan buiten zorg en welzijn.
Zorgmedewerkers buiten het ziekenhuis zijn bijvoorbeeld zorgverleners in de huisartsenzorg, wijkverpleging, via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), gehandicaptenzorg, verpleeghuiszorg, woonzorgcentra, kleinschalige woonvormen, ambulancezorg en geestelijke gezondheidszorg ( GGZ geestelijke gezondheidszorg ( ...
Van alle in een praktijk werkzame huisartsen in 2018 was 58,1 procent vrouw. In 2013 was dit nog 50,0 procent. Het aantal in een praktijk werkzame vrouwelijke huisartsen steeg tussen 2013 en 2018 met 30,7 procent.
In 2021 was het gemiddelde jaarloon (inclusief bijzondere beloningen) van vrouwen 36 procent lager dan dat van mannen. Twee derde van dit loonverschil wordt verklaard doordat vrouwen minder uren werken. Mannen werken in een werknemersbaan gemiddeld 33 uur per week, vrouwen 25 uur.
Van de Nederlandse vrouwen werkt 73% parttime, van de mannen 23%.
Er is geen verband tussen leeftijd en vrouw. De gynaecologen tellen 66 procent vrouwen en 29 procent jonge specialisten, maar bij chirurgen, even jong, is 25 procent vrouw.
Zorg neemt over, welzijn ondersteunt. Zorg gaat uit van een beperking, welzijn van de eigen kracht. Enkele grote welzijnsondernemingen daargelaten kan welzijn opereren op kleine schaal en heeft de zorg meestal grote omvang nodig om efficiënt te kunnen werken.
De sector zorg en welzijn is zeer divers: van ziekenhuizen en verpleeghuizen tot zorgboerderijen en universitair medisch centra. In de sector zorg en welzijn werken zo'n 1,2 miljoen mensen. De sector kent een hoger ziekteverzuim dan gemiddeld. Er is een groeiend aantal zzp'ers actief.
Levensverwachting voor mannen 79,7 en voor vrouwen 83,0
(Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. ) bij geboorte 79,7 jaar voor mannen en 83,0 jaar voor vrouwen. De resterende levensverwachting op 65-jarige leeftijd was 18,6 jaar voor mannen en 21,2 voor vrouwen.
Vrouwen leven langer dan mannen…
De levensverwachting van vrouwen is hoger dan die van mannen: 83,6 jaar tegen 80,5 jaar in 2019.
Hoe oud worden mensen in Nederland? In 2021 was de levensverwachting bij geboorte 79,7 jaar voor mannen en 83,0 jaar voor vrouwen. In 1950 was dat nog 70,3 jaar voor mannen en 72,6 jaar voor vrouwen. De levensverwachting wordt bepaald met behulp van de sterftekansen op elke leeftijd.
Eén verzorgende die in de nacht verantwoordelijk is voor vijftig bewoners, twee verzorgenden overdag op dertig bewoners… regelmatig spreken zowel verzorgenden ig als cliënten en familieleden hun zorgen uit over de minimale bezetting in verpleeghuizen, en de stress en het verantwoordelijkheidsgevoel dat dit met zich ...
Volgens het CBS is het personeelstekort sinds de jaren zestig en zeventig niet zo groot geweest. Vóór corona leek dit probleem niet zo groot. Maar nu is het ineens overal zichtbaar. "In de basis zien we dat er in alle sectoren tekorten zijn", zegt Bart Kock, directeur van uitzendbureau Start People.
Een van de grote oorzaken is vergrijzing, en dat die eraan zit te komen, weten demografen al jaren. Vergrijzing betekent dat er meer mensen met pensioen gaan dan er op de arbeidsmarkt bij komen. Sectoren met hoge vergrijzing zijn op dit moment onder meer de overheid, onderwijs en transport.