Dat betekent dat één op de honderd inwoners dakloos is. De voornaamste oorzaken zijn de hoge kosten van levensonderhoud in de stad, de lage lonen en het tekort aan betaalbare woningen. Het maakt het moeilijk voor mensen met lage inkomens om een dak boven hun hoofd te houden.
Crisis van onbeschermde dakloosheid
Het Amerikaanse ministerie van Huisvesting en Stedelijke Ontwikkeling schat dat het aantal mensen dat op straat slaapt in 2020 gestegen is tot 226.000, een stijging van meer dan 50.000 in vijf jaar.
Het werkelijke aantal daklozen in New York ligt waarschijnlijk hoger dan de ruim 100.000 die in opvangcentra verblijven. Een onbekend aantal slaapt namelijk op straat, in parken of in metrostations. Ongeveer een op de tachtig mensen in de miljoenenstad heeft geen vaste woonplek, schat The New York Times.
De Verenigde Staten hebben de meeste daklozen in absolute aantallen: ruim een half miljoen. Maar dat is 'slechts' 0,17 procent van de bevolking. In Nieuw-Zeeland zijn 41.000 mensen dakloos, maar dat is maar liefst 0,94 procent van de bevolking.
Volgens de laatste cijfers telt L.A. bijna 42.000 daklozen. In verhouding met het aantal inwoners (3,8 miljoen) lijkt dat aantal niet veel hoger te liggen dan in Amsterdam, waar de opvang in 2020 zo'n 6.700 daklozen telde en er in 2021 naar schatting nog zo'n 3.000 'economisch daklozen' waren (op 921.000 inwoners).
Wie recent op bezoek is geweest in de Verenigde Staten, kan het wellicht bevestigen: het aantal daklozen in Amerikaanse steden is de voorbije jaren enorm toegenomen. In 2020 waren over heel het land 580.466 mensen dakloos. Dat zijn cijfers van de organisatie National Alliance to End Homelessness.
Amsterdam. Uit de nieuwste cijfers blijkt dat 80 procent van de daklozen man is en relatief vaak in een van de vier grote steden verblijft (37 procent) – Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht.
Finland is het enige land in Europa waar het aantal thuis- en daklozen daalt. Het geheim: elke dakloze kan een eigen woning krijgen. Finland kent een radicale strategie om dak- en thuislozen te helpen: ze krijgen allemaal een eigen woning aangeboden.
Non-profitorganisaties stellen jaar op jaar vast dat het aantal mensen zonder vaste woonst sterk wordt onderschat in Japan. Volgens de Betaalbare Huisvestingsdatabase van de OESO telde Japan in 2020 slechts 3992 dak- en thuislozen op een bevolking van ongeveer 126 miljoen. Dat is het laagste aantal ter wereld.
Het leven op straat is meestal hard en gevaarlijk. Daklozen hebben geen toegang tot onderwijs of medische voorzieningen. Daarbij zijn ze vatbaarder voor misdrijven (vaak door andere daklozen), drugsverslaving, ziektes, lichamelijk en seksueel misbruik, mishandeling en in koudere klimaten onderkoeling of doodvriezen.
Van elke 10 duizend Nederlanders in de leeftijd van 18 tot 65 jaar waren er 34 op 1 januari 2020 dakloos. Tussen 2009 en 2012 nam het aantal daklozen toe van 17 naar 24 per 10 duizend inwoners in die leeftijdsgroep. Daarna stagneerde de stijgende trend enigszins, om in 2015 opnieuw door te zetten.
Volgens het CBS steeg het geschatte aantal dakloze mensen van 24.800 in 2013 naar 39.000 in 2018. Sindsdien daalde het geschatte aantal tot bijna 27.000 dakloze mensen op 1 januari 2022.
Heeft u geen huis of dreigt u dakloos te worden? Dan kunt u terecht bij de maatschappelijke opvang voor een tijdelijke verblijfplek. Deze opvang biedt ook zorg, begeleiding en praktische hulp.
Volgens schattingen van het CBS waren er begin 2022 meer dan 26.000 mensen in Nederland dakloos. Uit tellingen in enkele regio's blijkt dat dit aantal waarschijnlijk een stuk hoger ligt. En dat terwijl iedereen een veilige en betaalbare plek om te wonen verdient.
Zolang er geen beslag wordt gelegd op een deel van de uitkering, krijgen daklozen 710 euro per maand. Een 'normale' uitkering bedraagt 904 euro. Van die tweehonderd euro extra moeten alle vaste lasten betaald worden.
Volgens onderzoeksbureau ABF Research, dat het woningtekort voor de overheid bijhoudt, zijn er in Nederland 315.000 woningen te weinig. Daardoor wonen bijvoorbeeld meer mensen en huishoudens noodgedwongen bij elkaar. Het woningtekort is met afstand de belangrijkste reden voor het feit dat er zoveel mensen dakloos zijn.
Finland had in 1987 zo'n 18.000 daklozen. In 2008 was dit afgenomen naar 8260 en in 2021 was dit verder afgenomen naar 3948 daklozen. Het is verrassend om te zien hoe nauwkeurig Finnen weten hoeveel daklozen er zijn, maar nog veel spectaculairder is de enorme afname van het aantal daklozen.
Steeds meer mensen hebben geen eigen woning meer en wonen op straat of in tijdelijke opvang. 'Vaak spelen er meerdere problemen waardoor mensen dakloos zijn geworden, zoals psychische en financiële problemen, of verslavingsproblematiek. Hoe langer je dakloos bent, hoe erger die problemen meestal worden.
Een dakloze heeft geen vaste woon- of verblijfplaats, en staat dan ook niet in het bevolkingsregister ingeschreven. Een thuisloze heeft vaak wel een (wisselend) adres waar wordt overnacht, en staat via dat adres dan ook bij het bevolkingsregister ingeschreven.
Gebrek aan huisvesting wordt op dit moment gezien als de grootste veroorzaker van dakloosheid. Eenmaal dakloos stapelen problemen zich snel verder op. Schulden nemen toe en alle aandacht van de dakloze gaat dagelijks uit naar overleven en het vinden van een verblijf- en slaapplek.
DAKLOOS ZIJN IS OOK MENTAAL HEEL ZWAAR
Als je in een opvang verblijft en geen perspectief hebt op een eigen woonplek, worden je problemen vaak groter. Langdurige dakloosheid kan leiden tot verslaving of psychische problemen. Als je een huis en een adres hebt, ben je iemand. Jouw naambordje staat op de deur.
Bij ontbreken van het fiscaal woonadres bent u als werkgever wettelijk verplicht belasting in te houden op het loon van uw werknemer tegen het anoniementarief van 52%. Voor de premies werknemersverzekeringen mag geen rekening worden gehouden met het maximumpremieloon.
Na Amsterdam verblijven de meeste daklozen in Rotterdam, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) over 2020. De cijfers over 2021 zijn nog niet gepubliceerd.
"De schatting is dat er in Amsterdam 10.000 mensen dak- en thuisloos zijn", verklaart Douwe van Riet, bestuursvoorzitter van HVO-Querido. "Dat zien onze mensen ook die in de wijken en in de bossen komen, waar mensen in bootjes slapen of tentjes hebben neergezet. Dat aantal neemt de laatste jaren enorm toe."
Circa 263.000 mensen in Duitsland hebben geen vast woonadres. De meerderheid van de dak- en thuislozen is man en bezit de Duitse nationaliteit. Ruim 37.000 mensen leven in Duitsland op straat.