Vier jaar na de start van hun hbo-opleiding heeft 35 procent van de mbo'ers een hbo-diploma op zak, tegen 28 procent van de havisten. Na zes jaar heeft 54 procent van de mbo'ers en 56 procent van de havisten een diploma op dit niveau. Bij vwo'ers is het percentage geslaagden het hoogst en de studieduur het kortst.
Het percentage hbo-studenten dat binnen vier jaar na de start wisselt van studie was tot cohort 2012 vrij stabiel rond de 18,5 procent. Voor cohort 2013 daalde dit tot 17,5 procent gevolgd door een daling tot 16,5 in 2014 en 16 procent in 2015.
In Nederland had in 2021 9% van de 65- tot 75-jarigen een diploma op het niveau van de hbo- of wo-master. Dit aandeel is onder jongere generaties beduidend groter. Zo ging het bij de 25- tot 35-jarigen om 23%. Het aandeel laagopgeleiden daarentegen is bij de 65- tot 75-jarigen weer groter.
Opleidingen met selectie
Toch was dat tot nu toe geen reden voor spectaculaire rendementen bij de twee opleidingen. Tot vorig jaar scoorde vormgeving gemiddeld iets boven de veertig procent en dbkv iets eronder, waar op de HR gemiddeld zo'n dertig procent van de eerstejaars zijn propedeuse haalt.
Natuurkunde wordt onbetwist als de moeilijkste opleiding gezien. Elf verenigingen zetten deze bètastudie op 1. Biomedische Wetenschappen, Farmacie en Geneeskunde werden elk één keer als moeilijkste genoemd. Samen met Kunstmatige Intelligentie vormen deze opleidingen de top vijf.
Het tempo ligt op het hbo dus echt wel hoger. Daarnaast worden de teksten en dingen die je moet leren niet zo vaak herhaalt als op het mbo. Zodra iets is behandeld, dan wordt er van je verwacht dat je het ook hebt onthouden. Dat is soms lastig, met name als de studieboeken ook moeilijker zijn.
Ik zal eerlijk zijn: Een propedeuse is inderdaad geen diploma en wordt daardoor zelfs ietsje lager gewaardeerd dan een voltooide MBO niveau 4 diploma. Zeker omdat je er vier jaar over hebt gedaan.
Wat als je je propedeuse op het hbo niet haalt? Als het je niet lukt om in je eerste jaar voldoende studiepunten te halen of je propedeuse niet binnen twee jaar, moet je dus in de meeste gevallen stoppen met je studie. Je moet dan op zoek naar een andere bachelor en vaak ook naar een andere hogeschool.
Per academiejaar krijg je dan 10 extra studiepunten, tot je opnieuw 60 punten leerkrediet hebt. Je behaalde een diploma in het hoger beroepsonderwijs (hbo5), hebt een leerkrediet lager dan 60 en wil opnieuw inschrijven. Je leerkrediet wordt dan bij inschrijving aangevuld tot 60 studiepunten.
Ons land telt momenteel twee miljoen werkenden en werkzoekenden met een laag opleidingsniveau. De onderzoekers doen een aantal suggesties. Zo stellen ze voor het minimumloon minder snel te laten stijgen. Dat zou werkgevers moeten stimuleren meer laagopgeleiden aan te nemen.
'Met een hbo-diploma verdien je anderhalf jaar na je afstuderen ongeveer 1,35 keer zo veel als jongeren met een mbo-diploma op niveau 3/4', zegt Christoph Meng, onderzoeker bij het ROA. Academici verdienen ongeveer 1,55 keer zo veel.
Laag: Dit omvat onderwijs op het niveau van basisonderwijs, het vmbo, de eerste 3 leerjaren van havo/vwo of de assistentenopleiding (mbo-1). Middelbaar: Dit omvat de bovenbouw van havo/vwo, de basisberoepsopleiding (mbo-2), de vakopleiding (mbo-3) en de middenkader- en specialistenopleidingen (mbo-4).
Maar liefst 84% van de pasafgestudeerde ICT'ers op hbo-niveau heeft doorgaans binnen enkele maanden na het behalen van het diploma een baan gevonden. 9 Van de 10 keer is dat ook een baan op hbo-niveau. Jonge ICT'ers werken vaak fulltime en ze krijgen een prima startsalaris – gemiddeld is dat 2550 bruto per maand.
In de ISCED (International Standard Classification of Education) wordt ook een onderverdeling gemaakt naar laag (basisonderwijs en laag secundair), middelbaar (voortgezet secundair) en hoog (bachelor/master) onderwijsniveau, waarbij binnen alle niveaus onderscheid wordt gemaakt naar oriëntatie van opleidingen.
In 2010 had ruim 20% van de bevolking van 25-64 jaar een hbo-diploma en bijna 12% een universitaire graad (samen ruim 32%). Het percentage hogeropgeleiden is sindsdien met bijna 8 procentpunten gestegen: in 2019 had ruim 24% een hbo- en ruim 15% een wo-diploma (samen meer dan 40%).
Regels herkansingen
Je mag een toets twee keer per studiejaar maken, dus een keer herkansen. Ook als je een voldoende hebt behaald, mag je de toets herkansen. Heb je te maken met bijzondere omstandigheden, dan kun je een verzoek indienen bij de examencommissie voor een extra herkansing.
In het hbo kun je niet “blijven zitten”. De meeste hbo-opleidingen hebben een bindend studieadvies aan het eind van het eerste jaar. Dit betekent dat je moet stoppen met de opleiding als je een negatief studieadvies krijgt.
Je propedeuse halen, je P halen, zeggen studenten ook wel, betekent dat je al je studiepunten van het eerste jaar hebt gehaald. Op het hbo krijg je dan ook vaak een 'propedeusediploma'. Op de meeste universiteiten leeft de term propedeuse niet zo.
Zit jij in het eerste jaar van een hbo-opleiding en wil je doorstromen naar de universiteit? Dat kan! Met een hbo-propedeusediploma (hbo-p) kun je instromen in het eerste jaar van een bacheloropleiding op de universiteit.
Verschil mbo hbo in aantal lessen
Op het HBO heb je veel minder les dan op het MBO. Dit betekent dat je buiten colleges zelf meer aan de slag moet met de stof. Doordat je minder les hebt wordt er op het HBO ook een grotere zelfstandigheid van je verwacht. Let wel: Dit is niet bij alle scholen het geval.
De propedeuse is een certificaat dat je krijgt door alle studiepunten (ECTS) uit het eerste jaar van de bachelor binnen een bepaalde periode te halen. Dit bewijst dat je het niveau van de studie aankan en is een indicatie dat je de studie succesvol kan afronden.
Afgestudeerden met een diploma Elektrotechniek verdienen met gemiddeld 2827 euro bruto het meest per maand. Andere grootverdieners zijn Voertuigentechniek (2817 euro), Hbo-ICT (2774 euro) en Werktuigbouwkunde (2767 euro).
Je volgt bijvoorbeeld bepaalde onderdelen versneld, of je krijgt vrijstelling voor sommige vakken/modules. Zo kun je als vwo'er of mbo'er je opleiding een half jaar tot een jaar verkorten. Je kunt je hbo-bachelordiploma dus in 3 tot 3,5 jaar halen.