“Ongeveer dertig procent van de olie in Nederland, komt uit Rusland. We importeren ook nog olieproducten. Dus per saldo komen er ongeveer 750.000 olievaten aan olie per dag richting Nederland”, legt van Cleef uit.
Van alle vaten ruwe olie die de Europese Unie importeert komt ongeveer een kwart uit Rusland. Het land is daarmee de grootste olieleverancier van Europa.
Afbouw fossiele brandstoffen
Dat is meer dan de import uit Rusland (ca. 6 miljard m3). Door de uitbreiding van de LNG terminal (vloeibaar gas) in Rotterdam en de aanleg van een drijvende LNG terminal in de Eemshaven kan voor het einde van het jaar zo'n 8 miljard m3 extra vloeibaar gas worden geïmporteerd.
Nederland importeerde in 2021 voor 18,3 miljard euro aan goederen uit Rusland. Daarvan bestond 87 procent uit minerale brandstoffen. Iets meer dan de helft daarvan was ruwe aardolie en verder worden vooral aardgas en aardolieproducten geïmporteerd.
Tussen 2008 en 2014 groeide de invoer van ruwe aardolie met 13 procent en werd ook flink meer olie ingevoerd uit Irak en Nigeria. Voor de Nederlandse import zijn Noorwegen en Rusland vergelijkbare landen.
Nederland de rest van Europa zijn nog te afhankelijk van gas uit Rusland. Zonder het Russische gas is er niet voldoende gas om aan de vraag naar gas te voldoen. Wel wil Europa zo snel mogelijk minder afhankelijk worden van Russisch gas. Maar dat kan niet op de korte termijn.
Voor Rusland is de EU zelfs de grootste handelspartner. Daarnaast is de EU de grootste investeerder in Rusland. De belangrijkste Europese exportproducten naar Rusland zijn machines, transportmiddelen en chemicaliën. De EU importeert uit Rusland vooral olie en gas.
Met een import van zo'n 4,4 miljard euro aan Russische fossiele brandstoffen is Nederland een van de landen die het meest afhankelijk zijn van geld dat verdiend wordt met de import van deze vervuilende brandstoffen. Een deel wordt namelijk ook doorgevoerd naar andere landen.
Wanneer er geen aardgas doorheen stroomt zijn die leidingen onder de grond ook prima in te zetten op een duurzame manier. We moeten geen buizenallergie ontwikkelen. We onderzoeken bijvoorbeeld het transport van duurzaam geproduceerd waterstof of groen gas door ons gasnetwerk.
“Ongeveer dertig procent van de olie in Nederland, komt uit Rusland. We importeren ook nog olieproducten. Dus per saldo komen er ongeveer 750.000 olievaten aan olie per dag richting Nederland”, legt van Cleef uit.
In 2012 en 2013 was de importwaarde nog hoger, maar toen lag de olieprijs circa 30 procent hoger dan in 2021. Minerale brandstoffen hebben na 2003 altijd meer dan 80 procent uitgemaakt van de totale waarde van de import uit Rusland.
Het belangrijkste exportproduct van Rusland is energie, olie en aardgas, met een aandeel van twee derde in de totale exportopbrengsten. Fluctuaties in de export zijn vooral het gevolg van veranderingen van de olieprijs op de wereldmarkt.
De Chinese import van Russische olie nam in mei toe met 28 procent ten opzichte van april. India, dat tot voor kort amper Russische olie importeerde, haalde in die maand dagelijks gemiddeld 760.000 vaten binnen, blijkt uit een data-analyse van marktonderzoeker Kpler.
600 miljoen per dag
Hij heeft de recente cijfers paraat. "Voor gas was de orde van grootte 300 miljoen euro per dag. Bij olie was dat ongeveer 250 miljoen per dag. Kolen is in vergelijking met die twee klein- daar gaat het om enkele tientallen miljoenen, zeg 50.
Naast olie en aardgas importeren Nederlandse bedrijven ijzer, staal, steenkool, koper, kurk en houtwaren uit Rusland. De Nederlandse export bestaat vooral uit medicijnen, bloemen, kunststoffen, vervoermiddelen, computerapparatuur en medische instrumenten en apparaten.
“Als Rusland de gaskraan dichtdraait, zal Europa gedwongen worden zijn verbruik met 30% te verminderen” De dreiging dat de Russische gaskraan wordt dichtgedraaid, neemt met de dag toe door de aanhoudende EU-sancties tegen Moskou.
Aardgasvoorraad. Per 1 januari 2021 heeft Nederland 495 ontdekte aardgasvoorkomens. Bijna de helft hiervan (221) is momenteel in productie, dit zijn er 5 meer dan vorig jaar.
Europa als geheel importeert dus zo'n 168 miljard kuub aardgas uit Rusland. Constructie in aanbouw op de kade van de fabriek voor vloeibaar gas van Sabetta.
In 2021 bedroeg dat marktconforme bbp van Rusland 1650 miljard dollar. Dat maakte het land de elfde grootste economie ter wereld, na Zuid-Korea. Maar als we grofweg Ruslands bbp van 2021 omrekenen naar de marktwaarde begin deze maand, dan zakt het land naar de 22ste plaats, tussen Taiwan en Polen.
Rusland is de grootste exporteur van graan, rogge en gerst. Vooral landen in het Midden-Oosten en Afrika zijn hier sterk afhankelijk van: het graan dat bijvoorbeeld Turkije en Egypte importeren komt voor ruim 70 procent uit Rusland. Ook Oekraïne is een grote exporteur van graan, maïs en zonnebloemolie.
De Russen zijn goed voor 40 procent van de gasvoorziening in de EU. Het is dus niet reëel dat de EU snel de Russische gaskraan dichtdraait. In Nederland gaat het om 15 procent Russisch gas, 6 miljard kubieke meter. Nederland moet het wel lukken.
In het Groningenveld zit nog ruim 450 miljard kuub gas. De speculaties over meer gaswinning in Groningen leiden tot boze reacties in het aardbevingsgebied, waar bewoners de problemen meer dan beu zijn.
Veel Europese landen zijn traditioneel afhankelijk van (Russisch) gas. Duitsland en Italië zijn grote afnemers en sommige kleine landen, zoals Estland en Letland, krijgen bijna al hun gas uit Rusland.