Het overgrote deel van de Nederlandse bevolking (88%) ervaart stress in het dagelijks leven, met name in de donkere maanden. Slechts iets meer dan de helft onderneemt hierop actie. Dit blijkt uit onderzoek van Agis Zorgverzekeringen.
Jaarlijks ervaart 17% van de beroepsbevolking in Nederland burn out klachten en symptomen. De huidige werkzame beroepsbevolking bestaat uit ca. 8,3 miljoen mensen, dit betekent dat circa 1,3 miljoen mensen te maken hebben met burn out gerelateerde klachten.
Voor 2020 is het aantal mannen met overspannenheid geschat op 82.300. Het aantal geschatte vrouwen met overspannenheid is toegenomen van 121.000 in 2011 naar 176.500 in 2018.
Vrouwen tussen de 25 en 35 jaar ervaren de meeste stress, die voornamelijk wordt veroorzaakt door drukte op het werk. Ruim 18 procent van de vrouwen in deze leeftijdscategorie heeft minstens een paar keer per maand last van emotionele uitputting, zoals een leeg gevoel of een zware vermoeidheid.
TNO deelt die mening. In het onderzoek De impact van de COVID-19-pandemie op werknemers is een daling van burn-outklachten te zien: van 16,8 procent medio 2020 naar 15,4 procent eind 2020 en 15,2 procent in maart 2021. 'Er is absoluut een dalende tendens', zegt Wendela Hooftman, onderzoeker Work&Health bij TNO.
De gemiddelde leeftijd waarop mensen een burn-out krijgen is gekelderd van 50 naar 32 jaar. Wat is er gebeurd met de jongeren van nu? 30 is het nieuwe 20, wordt wel eens gezegd. Maar als het om carrières gaat, lijkt 30 het nieuwe 50 te zijn.
Vooral alleenstaande jonge vrouwen hebben er last van. Van de 25 tot 35-jarigen geeft 21 procent aan soms last te hebben van burn-outachtige klachten, meldt het CBS. Van de jongeren tussen de 15 en 25 jaar zegt 12 procent zich leeg of emotioneel uitgeput te voelen aan het einde van de dag.
Een burn-out ontstaat heel geleidelijk. Vaak gaan er maanden en soms zelfs jaren stress aan vooraf. In een eerdere fase van overspannenheid raakt je energie op en heb je moeite om alles goed te doen. Ook heb je vaak al last van lichamelijke klachten.
Niet alleen volwassenen kunnen een burn-out krijgen, maar jongeren ook. Bij een burn-out zijn vaak zowel je fysieke als mentale energiereserves volledig 'opgebrand'. Je merkt dat je in het begin hier vaak nog wel mee om kunt gaan. Je werkt bijvoorbeeld door de vermoeidheid heen.
In 2020 hadden 1,2 miljoen Nederlandse werknemers burn-outklachten. Dit blijkt uit de factsheet 'Werkstress' die TNO vandaag, bij de start van de week van de werkstress, publiceert.
Burn-out kenmerkt zich door zowel lichamelijke, psychische als sociale klachten die gepaard gaan met een verminderd gevoel van eigenwaarde op het werk. Het is geen ziekte, maar een syndroom. Dat wil zeggen dat burn-out zich uit door klachten op verschillende vlakken. Het is een langzaam en sluipend proces.
- Overspannenheid: Grofweg is medisch gezien van overspannenheid sprake bij een combinatie van de navolgende klachten: slapeloosheid, gestoorde of onrustige slaap, prikkelbaarheid, niet tegen drukte kunnen, emotionele labiliteit, piekeren, zich gejaagd voelen, concentratieproblemen of vergeetachtigheid.
Volgens TNO zijn er twee belangrijke oorzaken voor de stijging van het aantal burn-outklachten. Allereerst ervaren mensen minder vrijheid als ze aan het werk zijn. Ten tweede wordt er meer van ze gevraagd. Die twee zaken verhogen de de werkstress en -druk, aldus TNO.
Het verschil is dat een burn-out het gevolg is van langdurige overbelasting, terwijl een depressie ook kan ontstaan zonder dat er sprake is van overbelasting. Verder speelt aanleg bij het ontstaan van een depressie een grotere rol dan bij burn-out.
Eén op de drie mensen heeft last van stress. Ook in Nederland is dit het geval, blijkt uit een enquête van onderzoeksbureau Gallup, die werd gehouden onder zo'n 150.000 mensen woonachtig in 140 landen. Het onderzoek naar stress is onderdeel uit van een bredere studie van Gallup naar de emoties van mensen.
Wat is een parentale burn-out? De vele extra taken die er nu van ouders worden verwacht, en de stress die daarmee gepaard gaat, vreet energie. Je hebt het gevoel dat je gefaald hebt, voelt je overdonderd, bent moe en ziet het niet meer zitten. Daarbij komt soms ook dat je geen empathie meer kan opbrengen voor je kind.
De kleinste taken zijn al te veel gevraagd en dat kan zorgen voor gevoelens van falen. Als je een burn-out hebt, dan heb je vaak ook veel klachten die voorkomen bij een depressie. Zo voel je je vaak somber, lusteloos en heb je last van schuldgevoelens. De ziektebeelden zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden.
De kijk op stress begint fundamenteel te veranderen. We kunnen ook onbewust aan stress lijden, tijdens onze slaap en overdag . Hoogleraar psychologie Jos Brosschot wijdt er op 2 december zijn oratie aan.
Bijna alle studenten ervaren stress (97%) en ruim de helft van de studenten ervaart veel stress. Belangrijke bronnen voor stress zijn de studie en de coronacrisis. Ook ervaart ruim de helft van de studenten veel prestatiedruk vanuit zichzelf of anderen.
Ook ben je gevoeliger voor pijn. In die zin maakt stress tal van aandoeningen en kwalen erger, waaronder hoofdpijn en migraine, buikpijn, rugklachten en fibromyalgie, een vorm van reuma. Verder kan stress eerder doorgemaakte psychische problemen opnieuw doen opflakkeren, zoals verslaving, angst en depressie.
Maar liefst een kwart van alle studenten in Nederland heeft last van burn-outklachten. Een kwart, dat is een schrikbarend aantal. Tegelijk zijn het maar cijfers.