Ongeveer 11 miljoen mensen in Nederland gebruiken regelmatig medicijnen. Er zijn duizenden soorten medicijnen in verschillende vormen: zoals pillen, zalven, druppels en injecties. De meeste medicijnen worden voorgeschreven door een arts. Er zijn ook medicijnen die je zonder recept kunt kopen bij de apotheek of drogist.
Zelfmedicatie fors toegenomen
Twintig jaar eerder was dat nog 19 procent. Het percentage inwoners dat medicijnen gebruikt op voorschrift van een arts is in deze periode minder sterk toegenomen: van 28 naar 37 procent.
Gemiddeld verstrekte een openbare apotheek in 2019 aan 7.300 gebruikers 110.000 keer een geneesmiddel ten laste van het basis pakket. Dat zijn 5% minder verstrekkingen dan in 2018.
Daarmee zijn gegevens bekend geworden over de verstrekking en vergoeding van genees- en hulpmiddelen vanuit de Zorgverzekeringswet (Zvw) in 2019. De totale uitgaven voor extramurale geneesmiddelen zijn in 2019 met 4,7% gestegen van 4,6 naar 4,9 miljard euro.
Van deze 420 miljoen doosjes met geneesmiddelen komt jaarlijks, na het gebruik, via het riool en na zuivering, ten- minste 190.000 kilogram medicijnresten in het oppervlak- tewater terecht.
Bedrijfsresultaat apotheken
In de grafiek onder ziet u dat het gemiddelde bedrijfsresultaat van de branche apotheken tussen 2009 en 2017 is gestegen met 2.26% procentpunt naar 6.30%. Hierbij wordt in de branche apotheken gemiddeld een bruto marge van 36.8% behaald.
Het medicijn Zolgensma, dat bekendstaat als het duurste ter wereld, komt vanaf 1 november in het basispakket. Het gaat om een gentherapie die levensreddend kan zijn voor kinderen met de zeldzame spierziekte SMA. Een behandeling kostte voorheen 1,9 miljoen euro.
a. Bij de apotheek Apothekers kopen geneesmiddelen in bij een geneesmiddelfabrikant of groothandel. Zij kunnen daarbij prijzen voor geneesmiddelen afspreken die lager liggen dan de apotheekinkoopprijzen (AIP). De AIP is de maximumprijs die een apotheek voor een geneesmiddel mag betalen.
De Nederlander bezoekt de huisarts gemiddeld iets meer dan 4 maal per jaar. Als rekening wordt gehouden met de vergrijzing is het aantal personen dat minimaal één keer per jaar de huisarts bezoekt licht gedaald sinds 2002.
Uit de analyse van het grootschalig screeningsonderzoek blijkt dat 10% van de Nederlanders weleens medicijnen via het internet koopt. Bij ten minste 1,6% van de Nederlanders gaat het om de aankoop van receptplichtige geneesmiddelen zonder recept en geneesmiddelen die in Nederland niet verkrijgbaar zijn.
Maar wanneer is een geneesmiddel nu eigenlijk 'duur'? Volgens de definitie van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZA) is een geneesmiddel 'duur' als het meer dan €1000 per patiënt per jaar kost. Via openbare apotheken (extramuraal) wordt in 2016 voor € 4,3 miljard aan geneesmiddelen verstrekt.
Waarom moet de arts de reden van voorschrijven op het recept vermelden? Om de patiënt nog betere en veiligere zorg te kunnen verlenen op gebied van medicatiegebruik is het in een aantal gevallen nodig dat de apotheker beschikt over de reden waarom een geneesmiddel wordt voorgeschreven.
In tegenstelling tot wat veel mensen denken en de naam suggereert, zijn geneesmiddelen niet alleen bedoeld om mensen of dieren te genezen. Ze kunnen ook ziekten voorkomen – de zogeheten preventieve of profylactische geneesmiddelen. Een voorbeeld daarvan zijn medicamenten tegen malaria, tegen wagenziekte, of vaccins.
Medicijnen verkleinen de kans dat er iets misgaat
de pomp (het hart) minder hard laten werken; zorgen dat de leidingen (de bloedvaten) niet verstoppen; de leidingen (de bloedvaten) wijder maken; de vloeistof (het bloed) dunner maken.
Voor elk medicijn waar een recept voor nodig is, betaal je standaard terhandstelling. De hoogte hiervan verschilt per apotheek, medicijn en tijdstip. Meestal ligt het tarief rond de 6 euro. Het bedrag kan ook lager of hoger zijn.
Is medicijnen.nl betrouwbaar? De webshop medicijnen.nl scoort een mooie 7 op een schaal van 10. Dat is een prima score, maar deze score is een hulpmiddel om de betrouwbaarheid van een webshop te bepalen. Controleer ook altijd de reviews en de keurmerk informatie die je o.a. ook via WebshopChecker kunt lezen.
Eigen risico voor medicijnen in het basispakket
De zorgverzekeraar vergoedt dus de medicijnen uit het basispakket. Binnen deze vergoeding heeft u wel een verplicht eigen risico: de eerste 385 euro betaalt u zelf. U krijgt daarvoor een rekening van de zorgverzekeraar.
Maar waarom is Zolgensma dan zo ongelooflijk duur? Farmaceut Novartis zegt dat het onder andere zo duur is omdat er zoveel ontwikkelings- en innovatiekosten mee gemoeid zijn, maar dat er ook wordt gekeken naar hoeveel een land kán betalen en hoeveel zorgkosten er worden voorkomen met het medicijn.
Zenuwen en spieren die zijn beschadigd door SMA kunnen door geen enkele behandeling worden hersteld als het te lang duurt voordat de juiste diagnose wordt gesteld. Een zeer vroege diagnose, voordat er symptomen van de ziekte zijn, verbetert de kansen op een normale ontwikkeling van de spierkracht.
In Nederland zijn er naar schatting 600-750 mensen met SMA. Van alle baby's die jaarlijks worden geboren, hebben er ongeveer twintig SMA. Bij SMA worden de spieren steeds zwakker totdat deze uiteindelijk verlamd raken. Ook worden de spieren langzaam dunner.
Ongeveer 2.000 openbare apotheken
Op 1 januari 2022 telt Nederland 1.996 openbare apotheken. Ongeveer 88% van de apotheken is verbonden aan een keten of een formule (SFK, 2022).
De gemiddelde omzet van een openbare apotheek bedraagt circa 2,2 mio euro. De gemiddelde patiëntpopulatie bedraagt 8.500. Het gemiddeld aantal receptregels per openbare apotheek laat een stijgende lijn zien en bedraagt momenteel ruim 100.000.