Tel het aantal seconden tussen bliksemflits en donder. Zo weet je hoe ver het onweer bij je vandaan is: 1 seconde komt overeen met een afstand van ongeveer 300 meter. Tel je minder dan 10 seconden, dan is het onweer gevaarlijk dichtbij.
Onweer ontstaat door wrijving tussen sterk stijgende warme lucht en sterk dalende koude lucht. In onweerswolken stromen sterk stijgende warme lucht en sterk dalende koude lucht vlak langs elkaar met snelheden van maximaal honderd kilometer per uur.
Natuurkunde. De seconde is de internationale standaardeenheid van tijd. Ze is sinds 1967 gedefinieerd als de duur van 9 192 631 770 perioden van de straling die correspondeert met de overgang tussen de twee hyperfijnenergieniveaus van de grondtoestand van een cesium-133-atoom in rust bij een temperatuur van 0 K.
De afstand van onweer berekenen door te tellen
Zit er drie seconden tussen de bliksemschicht en het gedonder, is het onweer dus zo'n kilometer bij je vandaan. Als je het aantal seconden deelt door drie, weet je op welke afstand het onweer zich bevindt.
Eén zo'n warmte onweersbui duurt gemiddeld 1/2 tot 1 uur. Maar blijven meestal op één plaats hangen.
Trek de stekkers uit de stopcontacten en ontkoppel de kabel van radio en televisie. Sta niet te dicht bij de schouw. Beter ook geen bad of douche nemen en kranen, en radiatoren en wasmachines niet aanraken. En zorg vooral voor een backup van al je computergegevens!
Hoe kouder, des te minder onweer. In Groenland onweert het vrijwel nooit. En op de Zuidpool zijn gebieden waar het echt nog nooit heeft geonweerd. In ons land onweert het gemiddeld op 25 tot 30 dagen per jaar.
Ga naar binnen als het onweert
Binnenshuis is de veiligste plek. Maar als je geen stevig gebouw in de buurt hebt, kun je je toevlucht ook zoeken in een afgesloten auto. De kooivormige autoconstructie van geleidend materiaal werkt als een zogeheten 'Kooi van Faraday'.
De landen rond de evenaar hebben het vaakst onweer: Bogor op Java heeft er in sommige jaren dagelijks mee te maken. In ons land onweert het ongeveer 25 dagen per jaar, het meest in het binnenland met 30 of meer.
1 minuut is 60 seconden.
Een minuut telt zestig seconden en een uur zestig minuten. Waarschijnlijk is het getal 60 gekozen omdat dit gemakkelijk verdeelbaar is in gehele delen. Een halve minuut is 30 seconden, een derde minuut is 20 seconden, een kwart 15, een vijfde 12, een zesde 10 enzovoort.
Houd ramen en deuren gesloten, bliksem wordt aangetrokken door tocht. Blijf uit de buurt van koperen leidingen en elektrische kabels.
Het Europees grondgebied krijgt gemiddeld 350 dagen per jaar te maken met bliksem. Dat wil zeggen dat er elke dag wel ergens in Europa een blikseminslag is. Augustus blijft in West-Europa de maand met de meeste blikseminslagen.
Zware onweersbuien ontstaan in een vochtig overgangsgebied van zeer warm (tropisch) naar veel kouder weer. Tijdens zo'n bui kan de temperatuur in minder dan een half uur 10 tot 15°C dalen. De buien worden het hevigst als er op grote hoogte in de atmosfeer een zeer sterke wind staat (straalstroom).
Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren. Fietsen.
'Tijdens een onweersbui kun je apparaten in huis, zoals je wasmachine of televisie, gewoon gebruiken', zegt Rutjes. 'Elektrische apparaten gebruiken zorgt er niet voor dat je de kans vergroot dat de bliksem inslaat jouw huis.
"Voorafgaand aan onweer kan er sprake zijn van warm, drukkend en vochtig weer. Dan kunnen bacteriën zich snel vermeerderen", legt Van der Heijden uit. "Dan wordt soep of welk ander gerecht zuur. Het is heel belangrijk om dingen snel af te koelen als je kookt en niet te lang bij warm weer te laten staan.
Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten. Water is een uitstekende geleider voor stroom, vandaar.
Haal dus altijd gelijk de stekkers van alle elektrische apparatuur uit het stopcontact als het onweert. Zelfs de oplader van uw mobiele telefoon. Blikseminslag kan er namelijk voor zorgen dat alle stoppen doorslaan en dat de apparaten onherstelbare schade oplopen.
Als een boom naast je huis wordt geraakt kan de spanning via de leidingen in de grond, zich naar je huis verplaatsen en slaat door op je elektrische apparaten. Als bliksem thuis inslaat kan er brand ontstaan, muren kunnen scheuren of inzakken.
Dat heeft dus te maken met de temperatuurverschillen die nodig zijn om een onweersbui te laten ontstaan. Gedurende de dag kan de zon ervoor zorgen dat het aardoppervlak flink wordt verwarmd en de luchtvochtigheid zodoende stijgt, waardoor het contrast met een koude luchtstroom 's avonds des te groter wordt.
Warme en koude lucht
Er onstaat dan een wolk, die bestaat uit kleine waterdruppeltjes. Als er meer warme en vochtige lucht bijkomt, wordt deze wolk groter. De druppeltjes kunnen zo groot worden dat ze niet meer in de wolk kunnen blijven. Ze vallen dan als regen of hagel naar beneden.
Onweer is een weersverschijnsel, het is onderdeel van het weer. Het komt het vaakst voor in de zomer, want voor onweer heb je warmte nodig. Als de temperatuur stijgt kan het heel warm worden. Als er dan koude lucht bij komt, kan er een onweerswolk ontstaan.