Het menselijke oog kan ongeveer 160 kleurmengels waarnemen, samengesteld uit een mix van de 3 primaire kleuren: blauw, groen en rood. In het netvlies zitten blauwe, groene en rode kegels. In het centrum van het netvlies bevinden zich kegeltjes die de beelden opvangen.
In tegenstelling tot mannen, waar 1 op 12 kleurenblind is, heeft slechts 1 vrouw op 255 moeite om kleuren te onderscheiden. Daar komt nog eens bij dat vrouwen zonder het zelf te beseffen misschien wel 99 miljoen meer tinten kunnen zien door een extra type kegeltje in het oog.
Achromatopsie: Bij mensen met achromatopsie werken geen van de kegeltjes. Daardoor kunnen ze geen kleuren zien, maar alleen zwart-wit- en grijstinten. In feite zijn deze mensen echt kleurenblind.
Om het even simpel uit te leggen: tetrachromaten hebben 4 types kegeltjes in het oog. Hoewel de meeste mensen hooguit één miljoen kleuren zien, kan Antico er vele malen meer onderscheiden. De meeste mensen hebben 3 soorten kegeltjes (trichromatisch) en zijn in staat om ongeveer één miljoen tinten te onderscheiden.
Met onze drie soorten kegeltjes kunnen we de kleuren van de regenboog zien: rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en violet - het zogenaamde kleurenspectrum. We kunnen ook één kleur zien die niet in het spectrum of de regenboog zit: paars.
Minder kleurrijk
Honden hebben slechts twee soorten kegeltjes (mensen drie). Het kleurenspectrum bestaat hierdoor alleen uit blauw, violet en geel. Rood lijkt voor honden geelachtig, groen kunnen ze helemaal niet waarnemen en purper ziet er simpelweg grijs uit.
Wereldwijd is bruin de meest voorkomende oogkleur, gevolgd door blauw. Groen is het meest zeldzaam.
Zo'n 90% van wereldbevolking heeft bruine ogen. De andere 10% heeft blauwe, grijze of groene ogen. Het zou dus wel heel bizar zijn als de kleur van je ogen iets over je karakter zegt.
Bruine ogen hebben het meeste pigment, blauwe ogen het minste en groene ogen zitten ertussenin. Bruin is wereldwijd de meest voorkomende oogkleur, gevolgd door blauw, grijs en de zeldzaamste oogkleur is groen.
Roodgroen en geelblauw – dat zijn de zogeheten 'verboden kleuren'. Iets roodgroens heeft zowel een rode als een groene tint. Dat lijkt onmogelijk, maar dat is het niet. Het botst alleen in onze hersenen.
Blijkbaar zijn blauwe ogen wetenschappelijk gezien het meest aantrekkelijk. Onze lijst bestond voor 23,25% uit blauwogige knapperds, terwijl slechts 9% van de mensen blauwe ogen heeft. Als je een man bent met blauwe ogen, heb je drie keer zoveel kans om op de lijst 'Meest sexy mensen aller tijden' te komen.
Dus orka's en zebra's zijn zwart-wit om het patroon ven hun verschijning te doorbreken.
Kleurenblindheid bij mannen
Mannen zijn vaker kleurenblind omdat de betrokken genen op het X-chromosoom liggen. In tegenstelling tot mannen hebben vrouwen twee X-chromosomen, zodat de recessieve afwijking kleurenblindheid bij vrouwen alléén voorkomt als beide X-chromosomen het afwijkende gen bezitten.
Naast de erfelijke variant kun je ook op latere leeftijd kleurenblind worden. De kans om op latere leeftijd kleurenblind te worden is voor zowel mannen als vrouwen gelijk en meestal komt de blauw geel afwijking het meeste voor. Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor kleurenblind worden op latere leeftijd.
Troebel beeld, 330 graden zicht
Koeien zien maar zo'n 30 procent van wat de meeste mensen zien. Ze hebben wel een blikveld van 330 graden. Het verschil tussen licht en donker nemen de herkauwers extremer waar. Hun ogen hebben meer tijd nodig om te wennen aan andere lichtverhoudingen.
Een violette oogkleur komt vooral voor bij mensen met albinisme. Dit is een aandoening die wordt gekenmerkt door een gebrek aan pigment in de cellen waaronder ook die van de ogen welke het pigment melanine ontbreken.
Melanine bepaalt oogkleur
Alle andere kleuren daartussen (blauw, groen, rood, violet) verschijnen dankzij lichtreflectie, en bestaan niet in de ogen zelf. Echte zwarte ogen bestaan overigens niet, alleen zo donkerbruin dat het zwart lijkt.
Blauw als mooiste oogkleur bij vrouwen
Volgens onderzoek vinden 40,2% van de mannen een blauwe oogkleur het mooist bij een vrouw. Dit komt omdat mannen een lichte oogkleur mooier zouden vinden dan een donkere. Bruine ogen kwam op de tweede plek met 29,2% en groene ogen op de derde plek met 17,5%.
Groene en hazel ogen zitten hier tussenin. Hazel ogen hebben van allerlei tinten in zich, waardoor ze niet echt blauw, grijs, groen of bruin te noemen zijn. Volgens wetenschappers is hazel een mix van bruin en groen of een mix van blauw en groen, afhankelijk van het licht (White en Rabago-Smith, 2011).
Veel blanke baby's hebben bij de geboorte blauwe ogen, die later kunnen veranderen in bruin of groen. Dat de ogen bij de geboorte blauw zijn, komt doordat baby's bij de geboorte nog weinig pigment hebben. In de loop van de eerste maanden neemt het pigment toe.
Het recessieve blauwe gen kan de dominante bruine ogen bijvoorbeeld lichter maken. De kinderen hebben dan vaak lichtbruine ogen die vaal of flets ogen. Een groene kleur kan alleen tot uiting komen als er in de familie een gen aanwezig is die lipochrome aan kan maken.
Het pigment blauw is het minst voorkomende pigment in de natuur.
Talloze dieren hebben geen tong, met name dieren die in de zee leven. Bijvoorbeeld Kwallen, koralen, vissen, inktvissen en (de meeste) schelpdieren.
Niet alle dieren hebben rood bloed. Sommige ongewervelden, zoals slakken, inktvissen, krabben, kreeften en garnalen, hebben blauw bloed. Dit is te wijten aan een ander type ademhalingspigment: hemocyanine in plaats van hemoglobine. Ook hemocyanine is een eiwit maar heeft een verschillend metaal gebonden.