Primaten hebben allemaal handen met vier vingers en een duim. Die duim kan anders bewegen dan de vingers. Daarom kunnen primaten dingen pakken en vasthouden. Zoogdieren met hoeven of klauwen kunnen dat niet.
Bijna alle apensoorten hebben aan elke hand vijf vingers. Hun duim kunnen ze gemakkelijk bewegen en als ze een tak beetpakken dan grijpen ze met de duim aan de ene kant van de tak en met de andere vier vingers aan de andere kant. Precies zoals jij dat ook zou doen als je een tak beet pakt om in een boom te klimmen!
Zowel mensapen als apen hebben een grijpvoet met een opponeerbare hallux (grote teen). Men denkt dat de gemeenschappelijke voorouderlijke primaat een grijpvoet had met een opponeerbare hallux [37] voor de krachtige greep die nodig was voor lichaamsondersteuning en voortstuwing .
Replica van de hand van een chimpansee. Chimpanseehanden worden gekenmerkt door vier lange gebogen vingers en een opponeerbare duim, waardoor ze vaardig zijn bij het gebruik van voorwerpen.
De benen zijn langer dan de armen, maar niet bij gibbons. Apen hebben relatief grote hersenen en een grote, bolvormige hersenkas, waarmee ze zich onderscheiden van de halfapen. Veel soorten worden als vrij intelligent beschouwd: ze zijn vindingrijk, speels en passen zich gemakkelijk aan veranderende omstandigheden aan.
Apen hebben twee benen en twee armen . Dit betekent echter niet dat ze lang op twee benen kunnen lopen. Op de grond gebruiken apen hun armen als een extra paar benen, waarbij ze op de knokkels lopen.
De oudste aap, een chimpansee, was 44 geworden. De oudste baviaan 24. En gemiddeld werden al die apen maar zo'n acht (bavianen) tot 39 jaar (gorilla's).
Op drie uitzonderingen na hebben alle primaten vijf vingers aan hand en voet behouden . De uitzonderingen zijn de spinapen en de zogenaamde wollige spinaap uit Zuid-Amerika en de colobusapen uit Afrika, die de duim verloren of verminderd hebben.
Halfapen hebben klauwachtige nagels en een tweede teen aan elke voet, die ze gebruiken voor de verzorging. Het sleutelbeen van primaten is een prominent onderdeel van de schoudergordel, dit geeft het schoudergewricht een grote bewegelijkheid.
Chimpansees en mensen
Chimpansees zijn zelfs nauwer familie van mensen, dan van een gorilla. Ze zijn bijna net zo groot als dat mensen zijn, een stuk lichter en iets minder slim. Ze zijn sterker, kunnen veel beter klimmen, maar blijven wel liever op de grond. Chimpansees kunnen zichzelf herkennen in de spiegel!
Hoewel alle apen en de meeste apen uit de Oude Wereld opponeerbare duimen hebben , zijn er een paar andere leden van het dierenrijk die deze eigenschap delen. Lees verder om meer te weten te komen over deze verschillende dieren met opponeerbare duimen - sommige zullen je misschien verbazen!
Primaten hebben handen
Die is goed aangepast aan zijn manier van leven. Een chimpansee, bijvoorbeeld, heeft langere vingers dan wij, maar een kortere duim. Hij kan die handen gebruiken als een soort haken. Daarmee slingert hij van tak naar tak.
Omdat apenvoeten grijpbaar zijn, worden ze gebruikt om dingen vast te houden en te manipuleren en om boomtakken vast te grijpen en te klimmen. Menselijke voeten zijn sterk aangepast om te kunnen staan, lopen en rennen.
De zwangerschap duurt zo'n acht maanden en doorgaans wordt er één baby geboren. Bij uitzondering een tweeling. Een jonge chimpansee drinkt 3-5 jaar bij zijn moeder. Een vrouwtje krijgt gemiddeld elke 4-7 jaar een jong.
Er zijn vijf soorten mensapen: chimpansees, orang-oetans, gorilla's, bonobo's en gibbons. Chimpansees zijn de kleinste mensapen.
Vijf is evolutionair voordelig
Wel weten we dat het met veel minder dan vijf tenen een stuk moeilijker balanceren is. En dat dingen vastpakken en andere verfijnde motoriek het best gaat met op z'n minst drie vingers plus een opponeerbare duim. Dus mogelijk kwam de evolutie daarom op vijf uit.
Ze kunnen het prima – en hebben zelfs een voorkeur voor de borstcrawl. Ze doen het niet graag (wegens gevaar van roofdieren), maar wanneer het compleet veilig is, nemen apen weleens een verfrissende duik. En uit de eerste gedetailleerde observatie van zwemmende apen blijkt dat ze dan zwemmen als een mens.
Ook bijzonder: bavianen hebben net als mensen 32 tanden in hun gebit.
In tegenstelling tot vrijwel alle andere primaten hebben spinapen geen duimen, die aan de takken kunnen blijven haken. In plaats daarvan vormen hun vier lange vingers een perfecte haak om ze te helpen aan takken te slingeren.
Iemand wenken met 1 of alle 5 je vingers is in de Filipijnen en India eveneens geen goed idee. Dit handgebaar gebruiken ze namelijk alleen voor dieren, zoals honden. Ook in Japan is iemand op deze manier wenken heel beledigend.
Slingerapen hebben een extreem klein duimbotje ontwikkeld . Een grote duim zou het slingeren bemoeilijken.
Apen kunnen overweg met taal
Het dier start zelf de meeste gespreken met mensen, zegt de Gorilla Foundation, die de gebarentaal leert aan gorilla's. Het iq van Koko is tussen de 70 en 95 op een menselijke schaal, waarop 100 'normaal' wordt geacht.
“Chimpansees hebben 48 chromosomen: 23 paar autosomen en één paar geslachtschromosomen. Als een eicel van een vrouw zou fuseren met een zaadcel van een chimpansee, dan blijft er bij de eerstvolgende celdeling een chromosoom over. Dat kan niet, en als gevolg daarvan zal het bevruchte eitje afsterven.”
Desondanks werd deze Cheeta in 2001 opgenomen in het Guinness Book of Records als oudste aap. Deze chimpansee overleed in december 2011 op de vermeende leeftijd van 79 jaar in een dierenopvanghuis in Palm Harbor, Florida.