Er wordt geschat dat er in de eerste twee maanden na de explosie van de reactor zoveel radioactieve stoffen zijn vrijgekomen dat de straling overeenkwam met 5,2 exabecquerel – dus 5.200.000.000.000.000.000 Bq! Dit getal geeft aan hoeveel radioactieve atoomkernen er per seconde radioactief vervallen zijn.
De stralingsniveaus in de kerncentrale van Tsjernobyl en het nabijgelegen gebied (met inbegrip van de stad Pripyat) varieerden van 0,1 tot 300 Sieverts per uur (bijna een miljard – 1.000.000.000 keer meer dan de gebruikelijke natuurlijke achtergrondstraling gemeten in microSieverts – μSv).
De reactor heeft tien dagen lang gebrand. Hierdoor werden grote hoeveelheden radioactieve stoffen verspreid over Europa en delen van Azië. In totaal is er bij dit ongeval meer de helft van het radioactieve jodium (ruim 4.000 PBq) en ongeveer een derde deel van het radioactieve cesium (ca. 130 PBq) vrijgekomen.
Tot op de dag van vandaag wonen en werken er zevenduizend mensen in de omgeving van de voormalige centrale, terwijl een veel kleiner aantal bewoners ondanks de risico's naar omringende dorpen is teruggekeerd.
Op het hoogtepunt van de ramp was de stralingsdosis aan de rand van het reactorterrein 400 mSv per uur. Binnen de 20 km veiligheidszone rond Fukushima was de straling opgelopen tot ongeveer 7 mSv per jaar. Een groter gebied tot een straal van 30 km werd ontruimd en afgesloten voor verdere bewoning.
Studies laten zien dat jij en maximaal 100.000 stadgenoten gered kunnen worden, ten minste: als je je hoofd erbij houdt en de straling laag genoeg. Het allerbelangrijkst: probeer een fall-out, ofwel radioactieve neerslag, te ontwijken.
Wees voorbereid op volgende aanvallen. Een nucleaire aanval zal waarschijnlijk geen unieke situatie zijn. Wees voorbereid op de volgende aanval(len) van vijandelijke landen, of op een invasie door het aanvallende land. Houd je schuilkelder intact, tenzij je de materialen absoluut nodig hebt om te overleven.
Het leven is niet gemakkelijk voor de Tsjernobyl-zwerfdieren. Niet alleen moeten ze de strenge Oekraïense winters doorstaan, maar ook dragen ze vaak verhoogde niveaus van straling in hun vacht en hebben ze een verkorte levensverwachting.
De Verenigde Naties komen tot de conclusie dat de kernramp van Tsjernobyl in totaal aan zo'n 4.000 mensen het leven zou kunnen kosten. Ongeveer 600 personeelsleden en leden van hulpdiensten waren aanwezig tijdens de nacht van het ongeval en de daarop volgende uren.
Behandeling. In principe bestaat er geen behandeling tegen de directe effecten van ioniserende straling. Slechts de secundaire effecten kunnen eventueel bestreden of beperkt worden. Het maakt overigens verschil of de bestraling lokaal of over het gehele lichaam plaatsvond.
Door de ontploffing kwam er veel radioactieve straling vrij, die aan vele duizenden mensen het leven heeft gekost. Meer dan 35 jaar na de ramp is het stralingsniveau in het gebied rond Tsjernobyl nog altijd gevaarlijk hoog. Er ligt dus nog een hoop radioactief materiaal in het gebied.
De 30 kilometerzone, ook wel "vervreemdingszone" (Oekraïens: Zona Vidtsjoezjennja) genoemd, is sinds 15 augustus 2012 volgens Oleg Bondarenko, lid van de regeringscommissie die over Tsjernobyl gaat, weer bewoonbaar omdat de straling genoeg is gedaald. Wel blijft het bij wet verboden om in het gebied te wonen.
Dit houdt in: binnen blijven of naar binnen gaan en deuren, ramen en alles wat als ventilatie werkt, sluiten. Bijvoorbeeld een afzuigkap en toiletrooster; voedsel- en drinkwatermaatregelen treffen. Bijvoorbeeld een oogst- of slachtverbod om te voorkomen dat er besmet vlees of groente op de markt komt.
De kerncentrale van Tsjernobyl is al jaren niet meer operationeel, maar wordt nog altijd bemand door ruim 200 medewerkers. Dat komt doordat de drie buiten werking gestelde reactoren volledig moeten worden ontmanteld, legt atoomfysicus en emeritus hoogleraar Wim Turkenburg uit.
Maar als je goed naar de gids luistert is er niets aan de hand. Je mag bijvoorbeeld geen dingen aanraken, want poppen, knuffels en boeken zijn wel met radioactieve straling besmet. Tijdens de excursie krijg je een geigerteller mee die automatisch gaat piepen als je in de buurt komt van veel straling.
Bij de meeste onderzoeken wordt gebruik gemaakt van Technetium 99m. De hoeveelheid radioactiviteit van deze stof halveert iedere 6 uur. Daarnaast scheidt het lichaam deze stof via de natuurlijke weg uit. Hierdoor is de radioactieve stof slechts enkele dagen in uw lichaam aanwezig.
De kerncentrale in Zaporizhzhia is de grootste van Europa en is van groot belang voor de Oekraïense energievoorziening. De centrale wekte voorheen zo'n 20 procent van alle stroom in het land op. De Russen veroverden het gebied in maart. Sindsdien zijn er meerdere beschietingen en branden geweest bij het complex.
Directe effecten treden op kort nadat iemand is blootgesteld aan een hele hoge dosis radioactiviteit (vanaf 1 gray). Zo iemand kan stralingsziekte oplopen. Dit uit zich in misselijkheid, diarree en een toenemend tekort aan bloedlichaampjes. De kans op bloedingen en infectieziekten is hierdoor groter.
De nucleaire ramp in Tsjernobyl (26 april 1986) heeft minder slachtoffers gemaakt dan aanvankelijk gedacht. Een studie van de Verenigde Naties wijst uit dat de ontplofte kernreactor het leven heeft gekost aan 47 reddingswerkers. Daarnaast overleden negen kinderen aan schildklierkanker.
Op 26 april 1986 ontplofte één van de vier reactors van de kerncentrale van Tsjernobyl. Toch is dit niet de enige keer dat de aarde werd getroffen door een nucleaire ramp. Scientias.nl zet de zeven grootste kernrampen uit de geschiedenis op een rij: van Sellafield (1957) tot Fukushima (2011).
Kerncentrales. Oekraïne beschikt momenteel over vijftien kernreactoren in uitbating, verspreid over vier verschillende locaties - Rivne, Khmelnytskyy, Zuid-Oekraïne en Zaporizja (onder Russische controle). Het grootste risico in termen van radioactieve lozingen betreft die reactoren in uitbating en de splijtstofdokken.
Voor werknemers die tijdens het werk met ioniserende straling te maken hebben, geldt een maximale effectieve dosis van 20 millisievert (mSv) per jaar. Voor zwangere vrouwen is dat maximaal 1 mSv tijdens de zwangerschap, vanwege de risico's voor de ongeboren vrucht.
Na de klap ging de seismische schok driemaal de aarde rond. De hitte van de explosie had tot 100 kilometer verderop derdegraads brandwonden kunnen veroorzaken. Afgeworpen boven de Randstad zou dit betekend hebben dat Den Haag en Rotterdam verwoest waren.
Gevolgen van een kernoorlog
Als gevolg van de enorme branden zou er zoveel stof in de atmosfeer kunnen komen dat daardoor de atmosfeer zou verduisteren en een paar jaar een nucleaire winter zou heersen. Hierdoor zou er geen landbouw mogelijk zijn en de overlevenden verhongeren.
De onderzoekers ontdekten dat de rook die door een wereldwijde kernoorlog vrijkomt, een bizar groot deel van de ozonlaag zal vernietigen. Zo zal maar liefst 75 procent van de ozonlaag verdwijnen.