Uitkeringen per inwoner De gemeenten ontvangen in 2021 uit het gemeentefonds € 32.817.467.000. Per inwoner komt de uitkering uit op een landelijk gemiddelde van € 1.886 per inwoner.
Inkomsten overheid naar ruim 457 miljard euro. De overheidsinkomsten stegen in 2023 met ruim 28 miljard euro naar 457,4 miljard euro. De stijging is weliswaar kleiner dan in 2022, maar groter dan in de meeste voorgaande jaren.
Gemeenten en provincies hebben eigen inkomsten en krijgen geld van de Rijksoverheid. De eigen inkomsten komen uit belastingen en bezittingen, zoals een gemeentelijk havenbedrijf. Via het gemeentefonds, provinciefonds en speciale uitkeringen krijgen gemeenten en provincies geld van de rijksoverheid.
Naast de uitkeringen van het Rijk hebben de gemeenten inkomsten uit de Onroerende zaakbelasting (OZB), retributies en overige belastingen en heffingen.
Als we het over het centraal bestuur hebben, gebruiken we daarvoor de termen het Rijk of de Rijksoverheid. Het Rijk is de hoogste bestuurslaag. De andere twee bestuurslagen zijn provincie en gemeente .
Uitkeringen per inwoner
De bedragen 2020 tot en met 2025 zijn op basis van de cijfers in de voorliggende begroting. De gemeenten ontvangen in 2021 uit het gemeentefonds € 32.817.467.000. Per inwoner komt de uitkering uit op een landelijk gemiddelde van € 1.886 per inwoner.
Van alle gemeenten had Amsterdam eind 2022 met 9046 euro het hoogste eigen vermogen per inwoner.
Bij gemeenten tot 20.000 inwoners groeide het vermogen het minst (€194). Bij gemeenten met 20.000 tot 50.000 inwoners kwam de vermogensgroei uit op €203, net als bij gemeenten met 50.000 tot 100.000 inwoners. Bij gemeenten met 100.000 tot 250.000 inwoners groeide het eigen vermogen afgelopen jaar met €212.
Uitkeringen per inwoner
De bedragen 2022 tot en met 2027 zijn op basis van de cijfers in de voorliggende begroting. De gemeenten ontvangen in 2023 uit het gemeentefonds € 40.475.652.000. Per inwoner komt de uitkering uit op een landelijk gemiddelde van € 2.293 per inwoner.
De provincies hebben ruim een kwart van hun totale vermogen, bestaande uit 16,9 miljard eigen en 4,4 miljard euro vreemd vermogen, uitgezet in obligaties en deposito's. Dit komt overeen met 5,6 miljard euro. De laatste drie jaar is deze post met 2,5 miljard euro afgenomen.
Een Ambtenaar in Nederland verdient gemiddeld € 4.355 bruto per maand. Salarissen variëren van € 3.705 (laag) tot € 5.010 (hoog). Op deze pagina vind je een gedetailleerd overzicht van de gemiddelde brutolonen per stad, opleidingsniveau, provincie, carrièreniveau, bedrijf en dienstverband.
Voor elke gemeente geldt dat de kosten voor 'Sociale Voorzieningen en Maatschappelijke Dienstverlening' veruit het grootst zijn. Onder die 'hoofdfunctie' vallen onder andere de bijstandsuitkeringen, sociale werkvoorziening, thuiszorg en jeugdzorg. 1C 'Uitkeringen Gemeentefonds' is meestal de grootste inkomstenbron.
Verschillende typen gemeentelijke belastingen
De gemeenteraad bepaalt dus zelf waaraan de gemeente dat geld besteedt. Voorbeelden van algemene belastingen zijn de onroerendezaakbelasting (OZB), de parkeerbelasting en de hondenbelasting. De heffingen heten ook wel rechten, tarieven of leges.
De overheidsinkomsten stegen in 2023 met ruim 28 miljard euro naar 457,4 miljard euro. De stijging is weliswaar kleiner dan in 2022, maar groter dan in de meeste voorgaande jaren. Dit komt volledig door de belastingen en sociale premies, die goed zijn voor 90 procent van de totale inkomsten van de overheid.
De Nederlandse overheidsschuld (verderop staatsschuld)25 bedraagt naar verwachting in 2022 49,8% bbp en komt in 2023 uit op 49,5% bbp, wat neerkomt op circa 500 miljard euro (zie figuur 1.2.1).
Gemeenten krijgen minder geld uit het gemeentefonds als ze veel vermogen hebben om belastingen te heffen. Het vermogen bestaat uit de WOZ-waarde van onroerende zaken in de gemeente, berekend tegen een tarief dat voor alle gemeenten hetzelfde is. Meer hierover staat op de pagina Gemeentelijke belastingen.
De inkomensongelijkheid in Nederland is vooral in de welvarendste gemeenten hoog. Gemeenten zoals Bloemendaal, Laren, Blaricum en Wassenaar hebben een Gini-coëfficiënt van rond de 0,50, wat aanzienlijk hoger is dan het landelijke gemiddelde, zo blijkt uit de CBS-rapportage 'Materiële Welvaart in Nederland 2024'.
Het rijkste dorp van Nederland: Bloemendaal.
Wanneer ben je miljonair? Of je het nou wil worden of niet: wanneer ben je eigenlijk miljonair? Volgens het CBS ben je miljonair als je bezittingen minstens € 1.000.000,- waard zijn. Denk aan spaargeld, aandelen, een huis of eigen bedrijf.
Pekela is met een gemiddeld inkomen van 25.800 euro per jaar de 'armste' gemeente van Nederland. Wel steeg het Pekelder gemiddelde inkomen met bijna duizend euro. Stadskanaal staat op plek 2 met een gemiddeld jaarinkomen van 26.500 euro.
Magreta Femmy (Magreet) Moret-Wessels Boer (Ruinerwold, 14 juni 1939) is een Nederlands grootgrondbezitter. Moret heeft 1012 percelen grond in Drenthe, Friesland, Overijssel en Groningen met een oppervlakte van duizenden hectares in haar bezit (2.246 hectare in 2020).
In Noord-Holland wonen relatief de meeste miljonairshuishoudens (3,8 procent). Daar liggen ook de drie gemeenten met het hoogste aandeel miljonairs: Bloemendaal (23 procent), Laren (21 procent) en Blaricum (18 procent).