De ouders erven minimaal een kwart (1/4e) van de nalatenschap. Als er dus meer dan 2 broers of zussen zijn, krijgen zij minder dan de ouders.
Wettelijke erfgenamen
Ouders, broers, zussen en afstammelingen. Grootouders met hun (klein)kinderen, ooms, tantes, neven, nichten. Overgrootouders en hun afstammelingen.
Stel dat een moeder overlijdt en ze heeft geen testament opgesteld. De wettelijke erfgenamen zijn dan haar man, met wie ze niet in gemeenschap van goederen was getrouwd, en haar drie kinderen. Elk van hen krijgt in dit geval een kwart van de nalatenschap. Voor de kinderen heet dit het kindsdeel.
U kunt uw kind echter nooit voor 100% onterven. Dit komt omdat een kind altijd aanspraak kan maken op de legitieme portie. Dat is de helft van het deel waar uw kind normaal gesproken ontvangt. Een testament heeft geen invloed op de legitieme portie.
Als je kinderen hebt, erven zij samen sowieso minstens de helft van je nalatenschap wanneer je sterft. Dat verplichte deel, de wettelijke reserve, hing vroeger af van hoeveel kinderen er zijn. De reserve als enig kind was dan de helft van de nalatenschap, maar als je met twee kinderen was, erfden jullie samen 66%.
Een bankrekening op 1 naam wordt na het overlijden van de rekeninghouder meestal geblokkeerd. Vaak kunnen er dan geen betalingen meer gedaan worden. Zoals automatische incasso's en periodieke overboekingen. Houd hier dus rekening mee als je zaken regelt voor de overledene.
Hoeveel tijd dat is, verschilt sterk per nalatenschap. In een vrij overzichtelijke situatie duurt de afwikkeling al snel ruim een jaar. In ingewikkelde omstandigheden kan dit ook oplopen tot meerdere jaren. Pas na afwikkeling van de nalatenschap kan de erfenis verdeeld worden onder de erfgenamen.
Bij overlijden gaan het vermogen en de schulden over naar de erfgenamen. Een eigen woning met de daarop rustende hypotheek behoort samen met alle overige bezittingen tot de nalatenschap.
De ouderlijke woning vormt vaak een belangrijk onderdeel van een nalatenschap. Na het overlijden van de langstlevende ouder staan de kinderen voor de keuze wat te doen met de voormalig ouderlijke woning. Er zijn verschillende mogelijkheden: de woning verkopen of de overige erfgenamen uitkopen en er zelf in gaan wonen.
Beleggen geld uit de erfenis
Je kunt zelf gaan beleggen, maar je kunt ook samen met de beleggingsexperts van je bank gaan beleggen. Of je kunt je beleggingen laten beheren door je bank. Beleggen is niet zonder risico's. De waarde van het vermogen dat je inlegt kan dalen.
Ook of je sproeten hebt, of moedervlekken. Je erft je genen van je ouders. Van elk gen erf je twee kopieën: één van je vader en één van je moeder. Ook de genen van je grootouders en verre voorouders hebben invloed op de kleur van je huid.
Voor de erfbelasting over een woning gaan we uit van de WOZ-waarde (opent nieuw venster) min de hypotheekschuld. U kunt in de aangifte kiezen welke WOZ-waarde u opgeeft: of u geeft de WOZ-waarde in het jaar van overlijden op, of de WOZ-waarde in het jaar ná overlijden.
Als u een erfenis krijgt, hoort dit bij uw vermogen - ook al is deze nog niet onder de erfgenamen verdeeld. Over uw vermogen betaalt u misschien inkomstenbelasting. Lees hoe dat zit. Geef in uw aangifte inkomstenbelasting uw aandeel van de erfenis aan bij uw bezittingen en (eventueel) schulden.
De kinderen erven de blote eigendom. De nagelaten goederen (dit is de erfenis) bedragen meestal de helft van die bankrekeningen en beleggingen. De andere helft is van de langstlevende en valt buiten de erfenis.
Bij de afwikkeling en verdeling van een erfenis kunt u te maken krijgen met een notaris, een executeur of een bewindvoerder. Als er geen erfgenamen (bekend) zijn, kan de overheid de afwikkeling op zich nemen.
Degene iets verkrijgt uit een nalatenschap, is de belastingplichtige voor de erfbelasting. Dat betekent dus dat de erfgenaam of legataris (degene die een legaat krijgt uit de nalatenschap) de erfbelasting moet betalen. Soms werkt het anders met de daadwerkelijke betaling van de erfbelasting.
Geld van rekening afhalen na overlijden
Let op: u bent niet automatisch eigenaar van het saldo op de rekening van de overledene. Dus ook geld opnemen na overlijden van de rekeninghouder kan niet zomaar. Als nabestaanden geld van de rekening halen zonder dat dat eerst juridisch geregeld is, is dat strafbaar.
Moet u verplicht naar de notaris wanneer een dierbare overlijdt? Nee, dat hoeft niet. De gang naar de notaris is niet verplicht, maar vaak wel praktisch en zinvol.
Bij een en/of rekening is het zo dat degene die de rekening heeft gevoed (lees gemakshalve: zijn/haar geld op deze rekening heeft gestort) de eigenaar is van het geld.
1 kind: dat ene kind erft de helft van het vermogen, dus de totale reserve. 2 kinderen: elk kind erft een vierde van het vermogen. 3 kinderen: elk kind erft een zesde van het vermogen. 4 kinderen: elk kind erft een achtste van het vermogen, enzovoort.
De wetgever gaat ervan uit dat ouders, in principe, niet de bedoeling hebben om één kind ten opzichte van de andere kinderen te bevoordelen. Daarom wordt een schenking aan een kind vermoed een “schenking op voorschot” van erfenis te zijn.
Met een 'verklaring van erfrecht' bewijst u wie de erfgenamen zijn. De notaris maakt dit officiële document. Hierin staat of de overleden persoon een testament had en of de erfgenamen de erfenis hebben geaccepteerd.