Je vermijdt activiteiten, plaatsen en mensen die je herinneren aan het trauma. Het voelt alsof je er niet meer bij hoort, je voelt je vervreemd van anderen. Je sluit je steeds meer af, je praat weinig over je gevoelens. Je gevoelens zijn vlak geworden, je hebt weinig zin om dingen te ondernemen.
Een PTSS kenmerkt zich door vier groepen verschijnselen die ontstaan als u een psychotrauma heeft doorgemaakt. Dit soort gevoelens uiten zich via woede-uitbarstingen, agressie of prikkelbaarheid, slecht slapen, concentratieproblemen, heel wakker en alert zijn en heftig schrikken van onverwachte dingen.
Ze raken snel overspoeld, emoties nemen dus de overhand, en ze zijn moeilijk te kalmeren. Sommige mensen proberen emoties weer de baas te worden door zich risicovol te gedragen of zichzelf te beschadigen. Alleen een psycholoog of psychiater kan op basis van onderzoek een diagnose stellen.
Zeg niet dat het 'snel over zal zijn' of dat diegene 'er vast snel over heen is'. Dit is niet realistisch. Het kost tijd om te herstellen van een trauma. Ook kan dit ervoor zorgen dat degene met PTSS het zichzelf kwalijk neemt wanneer het herstel niet snel genoeg gaat.
Herbelevingen worden meestal uitgelokt (getriggerd) door een zogenaamde 'trigger'. Dit kan gaan om subtiele dingen, zoals een geur of de klank van iemands stem. Mensen met PTSS staan eigenlijk continu op scherp, door angst voor mogelijke dreigingen. Hierdoor kunnen zij snel schrikken.
Op termijn kan PTSS binnen een familie tot relatie-, opvoed- en geldproblemen leiden. Daarom vinden we het bij PsyQ belangrijk om de partner bij de behandeling te betrekken. Het kan erger voorkomen.”
Bij (complexe) PTSS kan er naast de PTSS-klachten ook sprake zijn van andere psychische problemen. Het kan dan gaan om een persoonlijkheidsstoornis zoals een borderline persoonlijkheidsstoornis, maar ook een dissociatieve stoornis, psychotische stoornis of problemen zoals zelfbeschadiging of verslaving.
De symptomen van PTSS kunnen erg heftig zijn, en een grote invloed uitoefenen op je dagelijkse leven. Het kan zijn dat je niet meer in staat bent om te werken, je meer moeite hebt met het onderhouden van relaties en met je dagelijkse bezigheden zoals boodschappen doen.
Bij herinneringen aan het trauma, kunt u zich plotseling bang of verdrietig voelen. Ook kan uw lichaam hierop reageren door middel van zweten, trillen, misselijkheid, hartkloppingen, benauwdheid en een droge mond. Door deze klachten lijkt het alsof er steeds weer gevaar dreigt. Een gevoel van walging kan ook optreden.
Mensen met PTSS hebben vaak moeite zich te concentreren, last van spanning en kunnen depressieve gedachten hebben. Dit is veelal geen goede combinatie met werk waardoor langdurig verzuim kan ontstaan. Re-integreren van werknemers met PTSS is mogelijk.
Gevolgen van PTSS
PTSS kan leiden tot verschillende lichamelijke en mentale klachten. In het dagelijks leven kunnen deze klachten je erg in de weg zitten. Dat kan op verschillende gebieden. Iets begrijpen: het kan moeilijk zijn om je aandacht ergens bij te houden.
Gevolgen PTSS lange termijn
Hoe langer PTSS duurt, hoe erger je klachten vaak worden. Je voelt je lichamelijk en geestelijk steeds slechter, je spreekt steeds minder met mensen af en je krijgt meer en meer last van negatieve gedachten. Ook vind je het steeds moeilijker om naar de toekomst te kijken.
PTSS gaat meestal niet vanzelf over, maar is wel goed te behandelen. Bij nieuwe schokkende gebeurtenissen is het belangrijk dat je niet teveel met de gebeurtenis bezig bent. Zoek afleiding in dagelijkse routines en in vrienden en familie.
Het behandelen van PTSS duurt ongeveer tussen de 2 tot 25 weken. Kan PTSS terugkomen? Ook nadat je genezen bent van PTSS, komen de klachten soms na een tijdje weer terug. Tijdens je behandeling heb je samen met je psycholoog een plan opgesteld voor het moment waarop je last krijgt van terugkerende klachten.
Een PTSS is een angststoornis. Na de traumatische gebeurtenis blijft je angst bestaan. Je lijf en je geest zijn constant alert op een gevaar dat er niet meer is. Je lichaam staat onder spanning, je schrikt snel en je bent waakzaam.
Houd contact met degene met PTSS, en blijf voor jezelf dingen doen die je plezier en ontspanning geven. Zo raak je niet overbelast. Zoek lotgenoten. Praat met mensen in vergelijkbare situaties.
De effecten kunnen nog even doorwerken, wat goed is. Daarnaast is het een veelgehoorde klacht dat cliënten na de EMDR hoofdpijn en vermoeidheid kunnen ervaren. In sommige gevallen kan je ook het idee hebben dat je de regie kwijt bent als je er bijvoorbeeld nieuwe beelden of gevoelens naar boven komen.
NB Als het om (vage) herinneringen gaat, vertellen cliënten vaak dat ze veel aan het trauma moeten denken, maar niet dat zij specifieke concrete situaties van toen en daar steeds herbeleven. Als er geen sprake is van herbelevingen, is er ook geen sprake van een PTSS!
Acute stressstoornis: minimaal 2 dagen en maximaal vier weken. Acute PTSS: duur korter dan 3 maanden. Chronische PTSS: duur langer dan 3 maanden.
Onder Vroegkinderlijke Chronische Traumatisering wordt verstaan: de schadelijke psychische, biologische en sociale gevolgen van (een combinatie van) stressvolle en potentieel traumatische gebeurtenissen tijdens de kinderjaren.
Complexe PTSS heeft dezelfde symptomen als PTSS, maar heeft daarnaast ook nog andere symptomen. Naast vermijding, herbeleving en spanning is er ook sprake van dissociatieve momenten. Dat betekent dat bepaalde gedachten, emoties, waarnemingen of herinneringen buiten het bewustzijn worden geplaatst.
Je hebt een trauma als de gebeurtenis zoveel indruk op je heeft gemaakt, dat je het moeilijk een plek kunt geven. Na een nare gebeurtenis krijg je te maken met verschillende emoties zoals angst, verdriet, hulpeloosheid, schuld en/of boosheid. Dit is logisch en vaak worden deze emoties vanzelf minder.
Een trauma herkennen
Je hebt last van sombere gevoelens en / of huilbuien en vaak ben je voortdurend gespannen. Een traumatische ervaring kan leiden tot het hebben van flashbacks van de gebeurtenis, herbelevingen van de gebeurtenis overdag of in je slaap.