Sjalotten zien eruit als een wat langgerekt ovale, kleine ui. Ze hebben eenzelfde papierachtige buitenste schil en rokken aan de binnenzijde. Vaak zijn sjalotten bruin, maar net als bij uien heb je ook rode varianten, zoals in de afbeelding bij punt 3, hieronder. De verschillen worden vooral gevonden in de smaak.
Wat is het verschil tussen een ui en een sjalot? Een sjalotje heeft een fijnere smaak dan de ui. Wanneer je een sjalot verwarmt karamelliseren de suikers, waardoor een zoetige smaak ontstaat. Sjalotjes worden vaak gebruikt in sauzen en salades.
Want het één met het ander vervangen kan prima als het om warme of gegaarde bereidingen gaat. Onthou dan het volgende: 1 kleine ui = 3 kleine sjalotten. Als je eigenlijk een ui zou fruiten kan je dus drie sjalotten gebruiken, en als je een sjalotje zou bakken neem je een derde van een ui.
Sjalotten bevatten minder vocht dan andere uien en moeten zachter gekookt worden. Rauw geven ze een aromatische smaak aan salade en rauwkostbereidingen. Gekookt zijn ze ideaal als smaakmaker voor sauzen, bouillons of vleesgerechten.
Sjalotten barsten van de gezonde eigenschappen. Ze bevatten veel voedingsstoffen en mineralen, zijn rijk aan vitaminen A, B, C en E en bevatten weinig calorieën (50-60 kcal. per 100 g). Sjalotten verteren ook makkelijk en geven na het eten geen reuk aan de adem.
Uien gebruik ik in soep en vleesstoofpotten. Sjalotten zijn fijner van smaak, en vormen de basis voor sausen, zoals witte wijnsaus, voor visgerechten, en natuurlijk voor mijn fameuze sjalottensaus bij de onglet! Je kunt ook een sjalotje in de vinaigrette snipperen (geen ui!).
Sjalotjes kunnen eigenlijk in ieder gerecht ui vervangen waar een wat mildere en verfijndere smaak gewenst is. Denk bijvoorbeeld aan rauw over een salade, of in een sjalottensoep die je kunt laten smaken als een restaurantwaardige uiensoep door simpelweg de ui te vervangen.
Een beetje geduld levert veel extra gezonde stoffen op. Rode uien zijn gezonder dan witte uien en de standaard uien met een goudbruin schilletje. Er zitten meer fytonutriënten in rode uien, vooral meer polyfenolen. De rode uien hebben meer voedingswaarde en geneeskracht dan hun witte en goudgele broeders.
Bewaar sjalotten op een koele, donkere en droge plaats buiten de koelkast. Zo zijn ze enkele weken te bewaren. In een goed gesloten plastic zakje of bakje kun je stukjes sjalot tot 3 maanden in de diepvries bewaren, bij minimaal -18°C.
De sjalot Allium ascalonicum is een plant uit de lookfamilie (Alliaceae) die geteeld wordt als kruiderij en als groente. Sjalot is waarschijnlijk afkomstig uit Palestina. Hij is familie van de gewone ui.
Het liefst rauw, dan bevat de ui namelijk de meeste vitaminen en 'antibiotische' eigenschappen. Dat wil zeggen dat hij het in zich heeft om bacteriën de deur te wijzen. En om het helemaal mooi te maken: in ui zitten ook polyfenolen, die in het bezit zijn van ontstekingsremmende eigenschappen.
De gele ui is wellicht de meest bekende, met een typische, lichtscherpe smaak. Dat maakt het een geschikte keuze voor de meeste warme gerechten waarin je uien in de ingrediëntenlijst ziet staan: stoofpotjes, soep, rijstgerechten enzovoort.
De witte ui is niet heel bekend in de Nederlandse keuken. Hij is wat groter, wit van binnen én wit van buiten. Ze zijn scherper en minder zoet van smaak dan de gele ui en geschikt voor gerechten waar ui de boventoon mag voeren. De witte ui is extra crispy, dit komt doordat er meer vocht in zit.
Wanneer er in een recept staat dat je een sjalotje moet bakken, gebruik je een derde van een gele of witte ui. Wel moet je de ui een stuk fijner snijden dan je gewend bent, want een sjalot heeft dunnere roken dan een ui.
Rode ui is verwant aan de gele ui maar dan zoeter (met een hoger suikergehalte) en extra knapperig. Precies daarom is rode ajuin onze favoriet in koude bereidingen. Geef je salade of broodje extra pit én kleur met een paar rode uiringen.
De witte ui is een erg scherpe ui met een iets zoetere smaak dan de gele ui. Je kunt witte uien gebruiken in allerlei culinaire toepassingen zoals koken, stoven of bakken. Ze worden vaak te scherp gevonden om rauw te eten. Ui is ook heerlijk in hachee.
Sjalotten zijn familie van de ajuinen, maar in plaats van één grote bol te vormen gaat de plantsjalot meerdere eetsjalotten vormen die dezelfde grootte zullen hebben als de plantsjalot. Plantsjalotten zijn vorstbestendig en kunnen vroeg in het voorjaar in de volle grond worden geplant.
Sjalotten vermeerder je in principe vegetatief (dus zonder zaden, je plant een sjalot en dat worden nieuwe sjalotten. De meeste uiachtigen in de moestuin hebben die eigenschap: 1 knoflookteen wordt 1 knoflookbol, 1 plantui dus 1 ui, 1 sjalot een klister nieuwe sjalotten.
Bewaar uien niet samen met aardappelen. Doe je dit wel, dan zullen de aardappelen sneller gaan rotten. Vermijd de koelkast als de uien ongeschild zijn. Uien nemen namelijk makkelijk vocht op en dat is in overvloed aanwezig in de koelkast.
Een bekend grootmoedersmiddel tegen een verstopte neus bij verkoudheden is het gebruik van rauwe uien. Een halve ui op het nachtkastje tijdens het slapen zou de neus ontstoppen en toelaten om vrijer te ademen (1). De ui zou ook de duur van verkoudheden inkorten.
Gezonde keuze
Zo bevat een ui weinig calorieën, maar veel vitamines en antioxidanten. Vanuit het Voedingscentrum wordt geadviseerd om minimaal 250 gram groente per dag te eten. Dit is voor velen geen gemakkelijke opgave, maar door een ui toe te voegen aan je gerecht is deze doelstelling makkelijk te bereiken.
Een rode ui is gezond omdat het hart en vaatziektes kan voorkomen, zorgt het voor sterkere botten, bestrijdt het bacteriën, infecties en ontstekingen bij reuma en het kan zelfs je hoofdhuid gezond houden.
Laat ze op de grond een week liggen, zo kunnen de wortels en het loof drogen. Knip het dorre loof af en laat de Sjalotten dan nog twee à drie weken drogen in een warme goed geventileerde plaats. Nu zijn ze goed gedroogd en kunnen ze nog lange tijd bewaren.
Op middelmatig vuur
Snijd de ui goed fijn en doe dit in de pan op een middelmatig vuur. Gebruik een pan met een wat dikkere bodem om te voorkomen dat de uien aanbranden tijdens het fruiten. Een ui fruiten gaat het beste als je goed blijft roeren, zo komen alle smaken vrij.
sjalotten (meerv.) Klein lid van de uienfamilie met een lichtbruine schil. Sjalotten zijn een kleine uisoort. Er zijn verschillende soorten sjalotten met diverse vormen (ronde, langwerpige) en kleuren (van bruin tot grijs).