De meeste teksten hebben de indeling: inleiding, kern en slot. De inleiding en het slot bestaan meestal beide uit maar één alinea. De kern bestaat daarentegen uit een aantal alinea's. In de alinea's worden alle deelonderwerpen besproken.
Een goede goede tekst is een tekst die op een passende of verrassende manier zijn doel bereikt. Dat heeft te maken met de structuur van de tekst, de gebruikte toon, de woordkeus, goed lopende zinnen en de leesbaarheid. Een goede tekst spreekt je aan, raakt je, is nuttig of informatief.
De hoofdgedachte van een tekst is de belangrijkste gedachte die de schrijver over het onderwerp heeft. Een hoofdgedachte bestaat uit één of twee zinnen. Het kunnen vinden van de hoofdgedachte van een tekst is belangrijk bij het oefenen van begrijpend lezen.
Een tekst heeft bepaalde kenmerken: een inhoud (thema), een vorm (taalgebruik en structuur) en een bedoeling (doel). Als een leerling geïnteresseerd is in slangen en al veel over dit onderwerp weet, zal hij een tekst over slangen sneller begrijpen en kan hij vlotter een tekst over slangen schrijven.
Er worden vaak vier tekstdoelen onderscheiden: amuseren, informeren, overtuigen en overhalen/activeren.
Zorg voor een krachtige introductie
Begin je tekst bijvoorbeeld met een opsomming die betrekking heeft op de kern van jouw boodschap, een opvallend citaat, voorbeeld, vraag of stelling. Met een krachtige inleiding zorg je ervoor dat een radertje gaat draaien bij je lezer.
De kernzin van een alinea is de zin die de hoofdgedachte van de alinea bevat. Vaak is de eerste zin van de alinea de kernzin, maar ook de tweede zin of de laatste zin van de alinea kan kernzin zijn.
We maken onderscheid tussen vijf verschillende tekstdoelen: informeren, opiniëren, overtuigen, activeren en amuseren. Hieronder gaan we ze stuk voor stuk bij langs.
Een goede tekst bestaat uit drie delen: een inleiding. een middenstuk (kern)een slot.
Een tekst kan in verschillende vormen voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan een gedicht, een nieuwsbericht of een reclametekst. Zelfs een graffitiwoord op een muur is een tekstvorm. Een tekstvorm is dus hoe een tekst eruit ziet.
In informatieve teksten komen vijf structuren veel voor: beschrijving, chronologie, oorzaak-gevolg, probleem-oplossing en vergelijking. Die structuren kunnen zichtbaar zijn binnen een zin, in alinea's maar ook in grotere tekstdelen. Vaak zie je in teksten een combinatie van verschillende structuren.
De eerste letters die je kind leert zijn de letters i, k, m, s.
De inleiding is het eerste deel van een tekst. Daarin staat kort waar de tekst over gaat.
De kernzin van een alinea is de zin die de hoofdgedachte van de alinea bevat. Vaak is de eerste zin van de alinea de kernzin, maar ook de tweede zin of de laatste zin van de alinea kan kernzin zijn.Een enkele keer staat de kernzin in het midden van de alinea.
De 7 tekstdoelen zijn: informeren, instrueren, adviseren, overtuigen, activeren, emotioneren en inspireren.
informatieve of referentiële teksten, die een stand van zaken in de werkelijkheid weergeven (verslag, krantenbericht, wetenschappelijk of encyclopedisch artikel enz.) beschouwende teksten, die de toehoorder of lezer van iets willen overtuigen (reclameboodschap, pamflet, verzoekschrift enz.)
In de 'makkelijke' tekstversies waren in haar onderzoek ook de zinnen aangepast. Niet alleen de lengte daarvan, maar vooral ook de zinsstructuur. Het bleek dat zinsstructuur veel bepalender is voor de begrijpelijkheid dan zinslengte. Lange zinnen die bijvoorbeeld een opsomming bevatten, zijn níet moeilijk te lezen.
Als je teksten schrijft op B1-niveau, is de eerste en gemakkelijkste manier om dat te doen: moeilijke woorden vermijden. Woorden met meer dan 3 lettergrepen, woorden met een abstracte betekenis en jargon (of vaktaal) zijn lastig te begrijpen voor een taalgebruiker op B1-niveau.
Wat valt ons als eerste op? … het uiterlijk van de tekst! De opmaak is de manier waarop de tekst en eventuele beelden over de bladzijde(n) verdeeld zijn. De opmaak gaat dus over de titel, de tussenkopjes, de tekstindeling, de alinea-indeling en over de lettertypes.