Bij gezonde ontlasting is de drol stevig, maar soepel. Als je je billen afveegt, blijft er vrijwel niets op je toiletpapiertje(s) achter. Hij bestaat uit één soepele vorm, dus niet keutelig of een serie 'worstjes'. Een regelmatige stoelgang helpt om je goed te voelen.
Type 3 en 4 zijn de ideale ontlasting: de stoelgang verloopt normaal. Type 5 en 6 neigen naar diarree.
De perfecte drol is er eentje die in de vierde categorie belandt: 'Als een worst of slang, glad en zacht'. Deze worst hoort er als vanzelf uit te glijden, zonder bij de uitgang veel sporen na te laten. Aan een drietal toiletpapiertjes heb je dus voldoende bij het uitzwaaien van de perfecte lozing.
Bruin. Bruin is de normale kleur van poep, variërend van lichtbruin tot donkerbruin. Let er wel op dat de kleur niet blijvend verandert. Een kleurverandering kan betekenen dat er iets aan de hand is.
Gezonde ontlasting is bruin en smeuïg. Dat kan veranderen door wat je eet. Zo zorgt spinazie voor een groenige kleur en maken bietjes of rode kool je ontlasting een beetje rood. Dat is normaal.
De frequentie van je ontlasting zegt iets over je spijsvertering en stoelgang. Moet je vaker dan drie keer per dag naar het toilet voor ontlasting? Dan hebt je misschien last van diarree. Ga je minder dan drie keer per week, dan spreken we van verstopping.
Even naar het toilet
Gastro-enterologen (maag-darm wetenschappers) vertellen in Live Science dat alles goed zit als je tussen de drie keer per dag en drie keer per week een grote boodschap doet.
Wanneer de ontlasting een slappe brij vormt, is dat niet meteen diarree. Slappere ontlasting komt in veel gevallen door een verkeerd voedingspatroon. Het eten van te weinig vezels speelt een belangrijke rol. Vezels worden niet verteerd in de dunne darm maar komen in z'n geheel in de dikke darm terecht.
Vettige ontlasting is licht of gelig van kleur en stink meer dan normaal gesproken. Daarnaast is er vaak sprake van meer aandrang, een opgezette buik, diarree en een wisselend ontlastingspatroon. Ook symptomen als vermagering en een tekort aan vitamine D kunnen ontstaan.
Klachten en alarmsignalen darm
Klachten en alarmsignalen die kunnen wijzen op een aandoening van de darm zijn: Bloed en/of slijm bij de ontlasting; Een blijvende verandering in het ontlastingspatroon in regelmaat of soort ontlasting. Ieder mens heeft een bepaald ontlastingspatroon.
Maar is er een ideaal moment van de dag voor dit speciale bezoekje aan het toilet? 'De meeste mensen zullen het bezoekje in de ochtend afleggen', zegt gastro-enteroloog Kenneth Koch. Dat komt doordat je dunne darm tijdens het slapen aan het werkt gaat om het voedsel van de dag ervoor te verwerken.
Verzakking van de dunne darm (enterocele)
Bij een enterocele is de dunne darm tot laag in het bekken gezakt. De endeldarm wordt daardoor samengedrukt waardoor de ontlasting er niet goed uit kan. Typisch voor deze klacht is dat u vaak 's nachts het gevoel hebt dat u moet poepen.
Als je veel toiletpapier moet gebruiken kan dit wijzen op een slechte werking van de stoelgang. Het kan ook betekenen dat je dingen consumeert waar je gevoelig voor bent, te veel stress hebt, of dat je darmbacteriën niet optimaal werken.
Bij een endeldarmverzakking is de endeldarm verzakt. De endeldarm stulpt meestal eerst inwendig in zichzelf en kan, in een verder gevorderd stadium, helemaal naar buiten komen. Dat kan tijdens het persen optreden, maar ook spontaan. In ernstige gevallen is de darm niet meer terug te duwen.
Het kan bijvoorbeeld betekenen dat er parasieten in uw poep zitten, of bacteriën die er niet in horen. De lucht die deze afgeven is nog sterker als er ook veel vet of bloed in de ontlasting zit. Ook een slechte of verminderde opname van voedingsstoffen door de darmen kan een reden zijn voor stinkende poep.
Gastro-enterologen waarschuwen dat de cafeïne in koffie ervoor kan zorgen dat het voedsel de maag te snel verlaat, wat voor een opgeblazen maag zorgt. Het heeft ook de neiging om spasmes in het spijsverteringskanaal en darm te veroorzaken. Ook dit kan voor een opgeblazen maag zorgen.
Voor de meeste mensen werkt cafeïne als een mild laxerend middel, dat er vooral voor zorgt dat je vaker moet plassen. Sommige mensen zijn echter gevoeliger voor het goedje, waardoor ze een zwaarder laxerend effect zullen ondervinden.
Cola helpt niet tegen diarree. Ook zijn er geen wetenschappelijke aanwijzingen dat cola helpt tegen andere maag-darmproblemen zoals buikpijn of misselijkheid. Sterker nog, omdat cola veel suiker bevat, kan het de diarree zelfs erger maken.
Bij de ziekte van Crohn zitten er ontstekingen (wondjes) in je darmen. Klachten zijn vooral diarree met (soms) bloed en slijm, buikpijn, weinig honger en vermoeidheid. Je hebt periodes met klachten en periodes zonder klachten. Je krijgt medicijnen die ontstekingen remmen.
Stress en de buik
Dit zorgt voor een verhoogde hartslag, meer adrenaline en een sneller reactievermogen. Dit heeft wel als gevolg dat er minder bloed naar de darmen gaat. De darmfuncties worden hierdoor vertraagd. Dit kan leiden tot verschillende darmklachten, zoals maagpijn, verstopping en een opgeblazen buik.
Als je regelmatig meer dan 3 keer per dag poept, is het verstandig om een afspraak met je huisarts te maken. Er zijn veel verschillende factoren die onze stoelgang beïnvloeden, waaronder ons dieet, en er bestaat niet zo iets als een optimale frequentie: ieders stoelgang is nu eenmaal anders.
Gefermenteerde producten bevatten goede bacteriën die een gezonde darmflora stimuleren. Dit zijn onder andere zuurkool, augurken, (soja)yoghurt/-kwark en tempeh.
Molenaar noemt tien dagen het maximum: "Daarna moet je opgenomen worden, want dan loop je de kans dat de endeldarm scheurt. De ontlasting kan dan in je buik komen en dat is levensgevaarlijk. Als je niet binnen vierentwintig uur behandeld wordt, is het afgelopen."