De Grote Beer herken je aan de vorm van de 'steelpan' die 7 felle sterren met elkaar vormen. Maar wist je dat De Grote Beer eigenlijk uit veel meer dan alleen die 7 felle sterren bestaat? De 'steelpan' is slechts een gedeelte. Ook leuk om te weten is dat de Latijnse naam van dit sterrenbeeld Ursa Major is.
Grote Beer omvat de Steelpan. Het sterrenbeeld Grote Beer is goed te zien, zelfs in gebieden met lichtvervuiling, en je vindt het sterrenbeeld het makkelijkst door eerst de Steelpan op te zoeken, die uit zeven heldere sterren bestaat.
Hij pakte zijn wapens en zou de beer gedood hebben als niet de oppergod Zeus de beer ineens van de aarde weghaalde en aan de hemel zette. Diana wilde niet, dat de beer uit zou kunnen rusten als hij onder de horizon was. Vandaar dat je de Grote Beer altijd kunt zien.
Er bestaat dan ook een handig trucje om de Poolster te vinden. Je gebruikt daarvoor de 2 “laatste” sterren uit de pan van de Grote Beer, Dubhe en Merak. Spring van Merak naar Dubhe en doe dit ongeveer 5 maal opnieuw in één rechte lijn. Zo kom je altijd nagenoeg in de Poolster terecht.
Orion is een van de opvallendste sterrenbeelden. Vooral Orions gordel, die bestaat uit drie heldere sterren op een rij, is makkelijk te herkennen. Orions gordel wijst recht naar de ster Sirius in het sterrenbeeld Grote Hond.
Met het blote oog of met een goede verrekijker
Je kan op heldere nachten met het blote oog soms al onwijs goed sterren zien en voor een beginner is een sterrenkijker of telescoop echt niet nodig. Maar wat wel fijn kan zijn om mee te nemen of te gebruiken, dat is een goede verrekijker.
Het meest eenvoudige kompas is een apparaatje met een draaibaar wijzertje. Het wijzertje wijst altijd naar het noorden. Dat komt doordat het wijzertje een magneet is die zich richt naar het magneetveld van de aarde. Je kunt tegenwoordig ook een kompas-app op je smartphone gebruiken.
De Poolster is de voorste ster van het pannetje van de Kleine Beer. De Kleine Beer kun je vinden door vanaf de buitenste sterren van het pannetje van de Grote Beer een lijn te trekken. Verleng deze lijn vijf keer en je komt bij de Poolster uit. Zo kun je dus de Poolster vinden en dus ook het noorden.
Het knipperen doet iedere ster die laag aan de horizon staat. Dat komt door de rotzooi in de dampkring van de aarde. Hoe lager een ster staat (optisch), hoe langer de weg van zijn licht door de dampkring, hoe meer rotzooi dat licht moet passeren en hoe meer verstrooiing van dat licht.
De Poolster beweegt vrijwel niet, zodat deze altijd op dezelfde plaats aan de hemel te vinden is. De Poolster was, voor de ingebruikneming van elektronische systemen zoals gps, van groot belang voor de navigatie.
Ster Megrez ligt met 58 lichtjaar afstand het dichtste bij de aarde. Merak, Phecda, Alioth en Mizar liggen een stuk verder weg, namelijk op respectievelijk 79, 94, 81 en 78 lichtjaar.
De Steelpan is geen officieel sterrenbeeld, maar deel van het sterrenbeeld Grote Beer. De zeven heldere sterren vormen het achterlichaam van de beer. Hoewel wij in Nederland het er wel over eens zijn dat de sterren samen veel op een steelpan lijken, hebben sommige andere landen heel andere associaties met het patroon.
Antwoord. De helderste 'ster' aan onze huidige avondhemel is eigenlijk geen ster, het is de planeet Venus, die kort na zonsondergang in het zuidwesten staat. Wat meer naar het zuiden, en vrij laag aan de hemel, staat Sirius, en dat is de helderste ster die je met het blote oog kan zien.
De Kleine Beer lijkt qua vorm erg op de Grote Beer en wordt soms wel eens 'steelpannetje' genoemd. In tegenstelling tot die van de Grote Beer is het 'handvat' van de Kleine Beer niet recht, maar iets naar boven gebogen. De belangrijkste ster van het sterrenbeeld, Polaris, heeft een vast punt in de sterrenhemel.
Dit boek geeft antwoord op de vraag hoe de sterren en sterrenbeelden heten die we in onze streken 's nachts aan de hemel zien staan. Daartoe zijn 48 sterrenkaarten opgenomen: voor elk van de 12 maanden telkens één van de westelijke, noordelijke, oostelijke en zuidelijke sterrenhe… Welke ster is dat ?
Sirius. De helderste ster aan de hemel is dan weer niet noodzakelijk de ster die van zichzelf het felst straalt. Sirius is voor een groot deel zo helder doordat hij tot de meest nabije sterren behoort. De op een na helderste ster Canopus oogt iets zwakker dan Sirius, maar staat wel ruim 35 keer zo ver weg.
De Poolster staat vrijwel exact in het verlengde van de draaiingsas van de aarde. Daardoor bevindt hij zich op een vaste plaats aan de hemel, altijd exact in het noorden. Overigens is het niet de helderste ster aan de hemel, zoals vaak wordt gedacht; dat is de ster Sirius in het sterrenbeeld Grote Hond.
De kompasroos is verdeeld over 360º met hierin de 4 windstreken; Noord, Oost, Zuid en West. Daarbij ligt het oosten op 90º, het zuiden op 180º, het westen op 270º en tenslotte het noorden op 360º / 0º. Hoe je de behuizing van het kompas ook zult draaien, de naald zal ten aller tijde het magnetische noorden aanwijzen.
Dit kan aan de hand van een kompas. Er zitten 360 graden in een cirkel en een kompas ís een cirkel. Bovenaan zit het noorden, onderaan het zuiden, links het oosten en rechts het westen. Het noorden staat op 360° (° betekent graden), het zuiden op 180°, het oosten op 90° en het westen op 270°.
De Melkweg kan een donkere, zomerse hemel vullen met duizenden sterren. Hij is zo groot dat je hem met het blote oog kunt zien. Ga gewoon naar een donkere, afgezonderde plek. Als je op het noordelijk halfrond bent, kijk dan naar het zuiden.
De Melkweg – een discusvormige spiraal
Als je op een heldere nacht naar de lucht kijkt, zie je een zwak oplichtende band van sterren. Dat is een arm van de Melkweg, een sterrenstelsel waarvan ons zonnestelsel deel uitmaakt.
We kunnen complexe stof een stuk inzichtelijker maken door naar de sterren te reizen in ons digitale universum. Vanaf de aarde kun je met het blote oog veel zien aan de hemel: sterrenbeelden, planeten, de maan en kometen.