Eigenlijk laat het leven in zo'n kamp zich nauwelijks beschrijven. Het dagelijks leven van de gevangenen werd beheerst door angst, gebrek aan hygiëne, honger, oververmoeidheid, gedwongen arbeid, gebrek aan ruimte en heel vaak ook door het verdriet om vermoorde of vermiste familieleden of vrienden.
De gevangenen moeten dwangarbeid doen en krijgen bijna niets te eten en drinken. Mensen die te zwak zijn om te kunnen werken worden vermoord in de gaskamers. Dit is de lijst met namen van mensen die naar Auschwitz werden afgevoerd, in dezelfde trein als Anne en de andere onderduikers.
Auschwitz was het grootste concentratiekamp, in totaal werden 1,3 miljoen mensen daar naartoe gebracht. Hiervan kwamen er 1,1 miljoen om het leven. In de oorlog werden niet alleen veel Joden opgepakt, maar ook Polen, zigeuners, Russische gevangen en andere slachtoffers kwamen hier om.
Het werd in 1940 officieel als gevangenenkamp opgeleverd en deed later dienst als het administratieve centrum van het gehele Auschwitz-complex. In Auschwitz I werden ongeveer 70 000 mensen omgebracht, voornamelijk Poolse intellectuelen en Russische krijgsgevangenen.
Het duurde nog steeds vrij lang (ca. 20 minuten), en de bestuurder kon de gevangenen horen roepen en bonzen wanneer ze zich realiseerden dat ze vergast werden.
Auschwitz-Birkenau
De ergste en meest bekende verzameling van concentratie- en vernietigingskampen is Auschwitz-Birkenau. Auschwitz I begon als een kamp voor krijgsgevangen.
Afhankelijk van de omvang van het bedrijf, de inrichting van de stallen en hoe de dieren uit de stal gehaald moeten worden, neemt dit 1-8 uur in beslag. De gemiddelde kosten bedragen ca € 100.000 per locatie. Dit wordt bekostigd uit het Diergezondheidsfonds.
Gevangenen krijgen weinig en slecht eten. Het voedsel bestaat uit waterige koolsoep en brood. Soms is het eten niet eens gaar, andere keren is het bedorven. Mensen hebben zo'n honger dat ze alles eten wat ze krijgen.
'Ik overleefde Auschwitz' is een waargebeurd verhaal. De schrijver Ferenc Göndör schrijft over zijn eigen leven. Over hoe hij in 1944 samen met zijn moeder en zusje werd gearresteerd door de Duitsers en naar een concentratiekamp wordt gebracht.
Volgens L. de Jong hebben ongeveer 4.500 joodse kinderen de oorlog door middel van onderduik overleefd (Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog deel 12, pag. 57). Deze getallen doen vermoeden dat waarschijnlijk niet meer dan enkele honderden kinderen de deportatie hebben overleefd.
De Nederlandse Joden in Auschwitz
In Nederland overleeft 75 procent van de Joden de oorlog niet. Veel meer dan in Frankrijk, waar 25 procent van de 320.000 Joden de Tweede Wereldoorlog niet overleeft. Ook België heeft een lager slachtofferpersentage. Daar overleeft 40 procent van de 66.000 Joden de oorlog niet.
Auschwitz ticket prijzen
Standaard tarief voor volwassenen: € 23. Standaardtarief voor kinderen tot 21 jaar: 17€. Tarief voor senioren: € 18. Groepsbezoek (meer dan tien personen): ongeveer 15 euro.
Hiervoor waren vier gaskamers met bijbehorende crematoria aangelegd. De grootschalige vernietiging van de Europese Joden, de Holocaust, begon in het voorjaar van 1942.
Het ruikt enigszins naar amandelen, maar niet sterk genoeg om erop te kunnen vertrouwen dat het geroken wordt voor het fataal is. De pellets geven, zodra ze aan de open lucht blootgesteld worden, het blauwzuur af als damp.
De bekendste varianten zijn de werkkampen en vernietigingskampen. In de werkkampen werden de gevangenen ingezet om arbeid te verrichten. Soms was dit in een fabriek, andere keren werden ze ingezet om het kamp verder uit te breiden. Vernietigingskampen werden gebruikt om heel veel mensen tegelijk te doden.
Op 27 januari 1945 werd het concentratiekampcomplex Auschwitz-Birkenau bevrijd door het Rode Leger (de Sovjet-soldaten red.). Het ging om de drie hoofdkampen van het complex in de buurt van het stadje Auschwitz (Oświęcim in het Pools).
Het dagelijks leven van de gevangenen werd beheerst door angst, gebrek aan hygiëne, honger, oververmoeidheid, gedwongen arbeid, gebrek aan ruimte en heel vaak ook door het verdriet om vermoorde of vermiste familieleden of vrienden.
Hierbij werd een selectie uitgevoerd door SS'ers samen met de kampartsen. Deze wees naar de rij die, zo werd gezegd, moest lopen of de rij die vervoerd zou worden.
Bij Zyklon B (of blauwzuurgas) gaat het om een snelwerkend gif, 'eigenlijk bedacht als ongediertebestrijding in gesloten ruimten'. Het gas dringt na inhalatie meteen door tot de uithoeken van het longweefsel, wat leidt tot blokkade van de zuurstofopname.
Gaskamers zijn de afgesloten ruimten in concentratie- en vernietigingskampen waarin grote aantallen mensen, voornamelijk Joden, Sinti en Roma en gehandicapten, door middel van een giftig gas, meestal blauwzuur, groepsgewijs vermoord werden.
Er werd weinig vlees, weinig suiker en weinig vet gegeten. In plaats daarvan kwam een voornamelijk plantaardig dieet van aardappelen, granen, peulvruchten, groenten en fruit, aangevuld met een beperkt aantal vetten. Hier doet het menselijk lichaam het goed op.”
De plastic zak
Soms wordt zelfmoord gepleegd door het hoofd in een plastic zak te steken en de zak dicht te binden. Hierdoor stikt men wanneer uiteindelijk de zuurstof in de zak is opgebruikt. Wanneer het koolzuurgehalte in het bloed te hoog wordt ontstaat een benauwd gevoel en raakt men in paniek.
Op de Wannsee-conferentie in 1942 besluiten de nazi's definitief om de Joden in vernietigingskampen als Auschwitz om het leven te brengen met het gas Zyklon B. De eerste gaskamer is een maand voor de Wannsee-conferentie al in gebruik genomen in Polen. In totaal worden er zes miljoen Joden vermoord door het naziregime.
In het concentratiekamp zijn meer dan zes miljoen mensen opgesloten en - de meesten - ook vermoord. Slechts 196 konden ontsnappen. Vorige maand overleed de oudste ontsnapte: Kazimierz Piechowski (96) die in een auto en met SS-kleren buitenreed.