Onrijpe olijven zijn groen, maar rijp worden ze donker van kleur. Dat noemen we dan zwarte olijven, maar ze zijn allesbehalve zwart. Zwarte olijven aan de boom zijn eerder paars. Ze moeten dan door een proces heen om ze eetbaar te maken en daarna varieert de kleur van roodbruin tot paarsbruin.
Groene en zwarte olijven groeien aan dezelfde boom, de Olea. Het verschil zit 'm in de plukperiode. Groene olijven zijn eigenlijk nog niet rijp, zwarte olijven hangen al wat langer aan de tak. Een natuurlijk gerijpte olijf heeft een donkerbruine, paarse kleur.
Wel is het nodig de olijven tevoren licht te kneuzen. Vervolgens legt u de olijven circa één maand in pekelwater en zet ze regelmatig om. Doe de olijven tot slot in een afgesloten (glazen) schaal met azijn en pekelwater. Na in totaal 2 maanden zijn ze gereed voor consumptie.
Olijven, zoals die groeien aan de olijfboom, zijn aanvankelijk groen en stevig. Hoe langer de olijf aan de olijfboom blijft hangen, hoe donkerder de olijf wordt. Een natuurlijk gerijpte olijf heeft een donkerbruine, paarse kleur en is een stuk zachter en zoeter van smaak dan de jongere groene olijf.
Zowel de groene als de zwarte olijf komt van dezelfde boom. Als ze groen zijn, betekent dit dat ze sneller geplukt werden. Maar de verschillen in voedingswaarde zijn niet erg groot. Groene olijven zijn supergezond en bevatten onder andere vitamine E (een krachtige anti-oxidant), koper, ijzer, calcium en natrium.
Bijvoorbeeld: een olijfboom met stamomtrek 80-100 cm zal tussen de 80 en 100 jaar oud zijn. In Spanje en Italië zijn zelfs exemplaren bekend van duizenden jaren oud.
De vruchten kun je niet rechtstreeks van de boom eten. Ze zijn erg bitter en hard. Het is beter de olijven eerst twee weken in water te leggen, ververs het water iedere dag. Na deze twee weken leg je de olijven een maand in pekelwater.
Olijfbomen groeien rond de Middellandse zee, daar schijnt de zon lang genoeg om ze te laten groeien. Er bestaan wel twintig verschillende soorten olijven. Kijk maar eens rond in de buurtsuper of op de markt. Je hebt kalamata, taggia, cerignola, thassos, of gewoon groene of zwarte olijven.
Indien de bladeren geel worden en afvallen, krijgt de olijfboom te weinig water. Voorts kan in de olijfboom schild- of bladluis optreden (vaak alleen bij de kleinere bomen). Mocht er spint of luis in de boom voorkomen, kunt u bij uw tuincentrum een middel aanschaffen om de boom te behandelen.
Snoeien kan het beste na de winter in maart of april. Het wordt niet aangeraden om in het najaar te snoeien. Vanaf april loopt de Olea Europaea weer mooi uit, waardoor je niet lang met een grondig gesnoeide olijfboom zit. Daarnaast is de boom na de winter kaal, waardoor je goed kunt zien wat je doet.
Uit Italië komen onder meer taggiasca olijven, dit zijn bijzondere donkere olijfjes uit de streek rond Taggia, een plaats in Ligurië aan de Italiaanse Rivièra. Vaak zijn ze roodbruin, bijna paars gekleurd. Ze hebben een zachte, vlezige textuur en zijn een beetje zurig. Favoriet bij ons!
Vanochtend ontdekten we chinotto, een van de onbekende lekkernijen van de regio Ligurië. Natuurlijk ontbreekt tijdens ons culinaire bezoek aan de regio ook de kleine, paars/groene lokale beroemdheid niet: de taggiasca-olijf. Velen noemen het een van de lekkerste olijven ter wereld… Dat moet geproefd worden!
Een goed begrip van afwisselend dragen is essentieel voor het kweken van commercieel olijfbomen. Afwisselend dragen betekent dat de bomen het ene jaar een goede opbrengst kunnen geven, en het andere jaar heel weinig tot geen olijven produceren.
Ontpitten. De olijven kunnen eventueel worden ontpit met behulp van een naaldontpitter. Nadat de olijf precies in een uitholling voor een opening is gerold, wordt de pit door een verticaal bewegende pen uit de vrucht geduwd. Deze pennen zijn stervorming en scherp, zodat de olijven zo weinig mogelijk beschadigen.
Het rode dingetje dat het gat in de olijf opvult doordat de pit eruit is het piment.
De olijfboom staat het liefst in lichtvochtige grond. In de zomer kan het best voorkomen dat je jouw olijfboom twee tot drie keer per week water moet geven. Vooral wanneer de plant veel in de zon staat en het water in de plantenbak verdampt. Te veel water is helaas ook niet goed voor de olijfboom.
Bij het oogsten zuigen de machines de olijven uit de bomen, maar daarmee ook miljoenen slapende vogels. Onder de slachtoffers zijn onder meer lijsters, kwikstaartjes, vinken en roodborstjes.
Om 1 liter olijfolie te verkrijgen is ongeveer 5 kilo olijven nodig. Gemiddeld geeft een boom 30 tot 40 kilo olijven.
De olijfboom en vijgenboom worden in de groeimaanden maart-september graag bijgevoedt met wat kalk, koemestkorrels of osmoscote.
Olijven. Rauwe olijven zullen je niet ziek maken of doden, maar je zal het waarschijnlijk ook niet rauw willen eten. Rauwe olijven direct van de boom bevatten een stofje, oleuropein, waardoor ze erg bitter smaken. Door het te pekelen wordt het stofje afgebroken en krijg je die heerlijke olijfsmaak.
Over het algemeen kunnen we zeggen dat een 100 jaar oude olijfboom ergens tussen de 250 en 1.000 euro kost, exclusief transport. Dat is niets vergeleken met 1.000 jaar oude olijfbomen. Die oude olijfbomen kunnen tienduizenden euro's kosten. Ze zijn zeldzaam en veel rijke buitenlanders houden van ze.
Gebruiksaanwijzing meststoftabletten. Geef de boom 1x in de week water. Niet teveel, anders rotten de wortels. Snoei de olijfboom na de winter, verwijder dood hout zodat de stam weer licht krijgt.
Verzorgingstips: olijfbomen in de winter
Bij strenge langdurige vorst onder de -8/-10 graden de kroon en stam van de olijfboom inpakken met bv lichtslang of warmtekabel welke u met strenge vorst aanzet, daaroverheen trekt u vliesdoek of jute (ademend materiaal) om de olijfboom te beschermen tegen oostenwind.
Het antwoord op de vraag: hoeveel olijven per dag..? Je kan zoveel olijven eten als je wilt. Je zal misschien iets vaker naar het toilet moeten, want bij sommige mensen bevordert het de stoelgang, maar verdere negatieve uitwerkingen heeft het niet. Ook maakt het weinig uit of je groene of zwarte olijven eet.