Al honderden miljoenen jaren is er op de gematigde breedtegraden een seizoenscyclus waarin de lente de start van het nieuwe groeiseizoen markeert. Zaden kiemen, knoppen gaan open en bladeren strekken zich naar het licht.In een tijdsbestek van enkele weken is alles weer frisgroen.
Planten hebben weliswaar ogen noch zenuwstelsel, ze zitten boordevol receptoren waarmee ze licht opvangen, de fotoreceptoren. Deze fotoreceptoren zitten door de hele plant verspreid, in stengels en bladeren. Er zijn fotoreceptoren die vooral rood licht opvangen en omzetten in acties voor de plant.
In herfst merkt de boom op dat de dagen korter worden.
Het is minder lang licht en de sapstroom stopt langzaam maar zeker. De boom gaat in rustmodus. De bladgroenkorrels verdwijnen en worden niet meer aangemaakt. En dan komen de kleuren van de andere pigmenten die in het blad zitten tevoorschijn.
De lengtegroei neemt elk jaar af. Als een boom volwassen is, is de lengtegroei teruggebracht van 30 a 150 cm per jaar naar 0.5 a 4 cm per jaar. Op zich hoeft de boom niet meer groter te groeien, maar de boom heeft de scheuten nodig om er bladeren en bloeiwijzen mee te maken.
Naast de bladeren, ontwikkelen bomen ook nieuwe takken en scheuten in de lente. Hierdoor groeit de omvang van de boom en is er extra bladoppervlak voor fotosynthese. Naast het groeien, bloeien sommige bomen ook nog in het voorjaar. Fruitbomen, kersenbloesem en magnolia's bijvoorbeeld.
Knoppen barsten open, bloeien en bloeien .
Opengaande knoppen op bomen zijn eigenlijk een belangrijk teken dat de lente is aangebroken en dat onze bomen niet langer in rust zijn. Eigenlijk zijn de knoppen er de hele winter geweest om de boom te beschermen tegen koude temperaturen, maar zodra het warmer wordt, beginnen ze te bloeien en krijgen ze nieuwe bladeren.
Planten zijn anders dan dieren. Ze hebben geen hersenen, geen zenuwen en geen centraal zenuwstelsel. Ze kunnen geen pijn voelen of bewust op een externe prikkel reageren. Planten kunnen reageren op trillingen, zonlicht of chemische stimuli, maar dit zijn autonome reacties, geen bewuste.
Als je exact wil weten hoe oud een boom is, dan tel je best het aantal jaarringen in het onderste van de stam. Immers, een doorsnede van de stamvoet telt heel wat meer jaarringen dan een doorsnede bovenin de stam of van een grote tak. Bij een boom groeit dus elk jaar een laagje bij, in de breedte en in de lengte.
Hoe groeien bomen - van boven, van onder of allebei? Bomen groeien van boven , hoewel ze, zoals velen van ons, dikker worden aan de basis. Het feit dat het snijwerk hoog was, betekent dat de houtsnijder een ladder of klimpunten had... of een uitzonderlijk slimme aap was.
De voorwaarden om een boom goed te laten groeien zijn een doorwortelbare grond, zuurstof, bodemleven, vocht en voeding. Zuurstof voor de wortels is het allerbelangrijkste. Dit onttrekt de boom aan de met lucht gevulde poriën in de grond. Als die te lang gevuld zijn met water, kan zuurstofgebrek ontstaan.
Boomstammen en takken trillen mee met de geluiden om hun heen: vogels, stemmen, auto's en bouwgeluiden. En door hun wortelstelsels zijn bomen in staat trillingen van veraf in de grond te horen.
De els en hazelaar zijn er met de bloei en het blad altijd als vroegste bij. De eerste soorten bloeien soms al met Kerst en in februari en maart volgt vaak al blad. Ondanks hun vroege start zijn ze in de herfst niet bij de eerste bomen en struiken die hun blad verliezen. Toverhazelaar in de herfst, eind oktober.
Er zijn verschillende redenen waarom bladverliezende bomen hun bladeren verliezen: Het betekent dat de boom minder energie verbruikt tijdens de strenge winter . Het houdt vocht vast in de stam en voorkomt dat deze uitdroogt. Het laat de wind door de takken waaien, waardoor de boom minder wordt belast – een ernstig probleem bij winterstormen en -stormen.
Alle bloemen, bomen en planten beginnen in de lente weer te groeien. We zien krokussen opduiken uit de grond, er komen blaadjes aan de bomen en het gras wordt steeds langer en groener. Door de toename van het licht maken planten en bomen nieuwe bladeren.
Doordat de dagen korter worden en de hoeveelheid zonlicht wordt beperkt, weet een boom dat de herfst is ingetreden. De boom trekt de bladgroenkorrels uit de blaadjes terug de takken in.Hierdoor verliest het blad zijn kleur en ontstaan de bekende herfstkleuren.
Door meer weg te snoeien wordt de groei van de boom belemmerd, omdat de boom dan te weinig bladeren heeft. Snoei een tak altijd aan de basis. Voorkom een kapstokhaak, omdat de kans op nieuwe uitlopers en aangroeien dan erg groot is, maar snoei de tak ook niet vlak langs de stam weg.
Voorbij de boomgrens groeien geen bomen meer, omdat de weersomstandigheden daarvoor ongunstig zijn. Het is daar vaak of te koud, of te winderig, of te droog. Boven deze grens vind je meestal alleen nog struiken, mos en andere lage planten.
Bomen groeien in zowel hoogte als omtrek naarmate ze ouder worden, maar de groeisnelheid varieert. In de vroege stadia groeien bomen meestal meer in hoogte, op zoek naar zonlicht en ruimte. Naarmate ze volwassen worden, vertraagt de groeisnelheid in hoogte en richt de boom zich meer op het vergroten van zijn omtrek (stamdiameter) en wortelsysteem.
Het is gedaan om te voorkomen dat bacteriën en insecten de stam van de boom infecteren. Het wordt ook gedaan om te voorkomen dat mieren de boom in klimmen. Door de verf vallen deze kleine diertjes weer op de grond. Een andere reden is dat de witte verf de zonnestralen weerkaatst, zodat de boom niet te warm wordt.
Het korte antwoord. Tel de jaarlijkse groeiringen van de boom . Om uw meting nauwkeuriger te maken, vergelijkt u een kern of dwarsdoorsnede van de boomstam met andere delen uit de omgeving, om rekening te houden met ontbrekende of extra ringen.
Op zoek naar een volwassen boom, een grote boom? Grote bomen zijn bomen die vaak meer dan 20 jaar oud zijn en meestal al een hoogte bereikt hebben van wel 6 tot 8 meter. Boompje groot plantertje dood? Niet met een volwassen boom!
Je kunt nog veel meer ringen zien, donker en licht. Dat is omdat de boom in de lente veel sneller groeit dan in de herfst. Als de boom snel groeit wordt het hout licht, dus daar bij die lichte stukken was het lente. Zo kun je dus mooi zien hoe oud een boom is, want bij elke donkere ring is er een jaar voorbij.
Recent onderzoek suggereert dat planten kunnen huilen, rouwen en pijn kunnen voelen .
Hersens. “Maar bomen hebben geen hersens, alleen maar hout.” “Onze hersens zitten aan de bovenkant, zij hebben aan de bovenkant alleen takken.” “Als ze kunnen denken dan zitten hun hersens in hun wortels.”
Bomen kan niet schreeuwen en huilen maar ze ervaren wel pijn. Bronnen: Bomen hebben zeker een soort bewustzijn.