In een giftige werkomgeving is het gebrek aan vertrouwen tussen collega's voelbaar. En in zo'n omgeving met weinig of geen vertrouwen is samenwerking moeilijk en staan de prestaties onder druk. Soms uit dit wantrouwen zich al bij een leidinggevende die zijn teamleden constant wil controleren.
Volgens psycholoog dr. Sanam Hafeez is een giftig persoon iemand wiens gedrag, houding en/of acties consequent schadelijk zijn voor anderen. Dit kan zich uiten in manipulatie, chronische negativiteit, pestgedrag of zelfs emotionele onbeschikbaarheid.
Een toxische werkomgeving is een plek waar negatieve energie de boventoon voert. Het is een werkplek waar respect en samenwerking ver te zoeken zijn, en waar je je vaak meer bezig bent met overleven dan met je werk.
In sommige gevallen is de beste manier om met een toxische collega om te gaan, door met hem of haar te praten, zodat u uw zorgen op een constructieve manier kunt delen. Bespreek hoe zijn of haar gedrag u beïnvloedt en nodig hem of haar uit om ook zijn of haar perspectief op u te delen .
Er zijn verschillende soorten irritante collega's: collega's die klagen, luidruchtig of slordig zijn, graag controle houden, slijmen, roddelen, tijd verspillen of snel in paniek schieten. Vaak is het gedrag niet persoonlijk tegen jou bedoeld, maar soms is dat het wel. Bijvoorbeeld als je wordt gepest.
Een "giftige werkplek" is een informele metafoor die wordt gebruikt om een werkplek te beschrijven, meestal een kantooromgeving, die wordt gekenmerkt door aanzienlijke persoonlijke conflicten tussen degenen die er werken . Een giftige werkomgeving heeft een negatieve impact op de productiviteit en levensvatbaarheid van een organisatie.
Een toxische medewerker is wat anders dan een moeilijke medewerker. Toxische medewerkers richten niet alleen schade aan maar besmetten ook anderen met hun gedrag. Ze brengen een energievretend patroon op gang van elkaar frustreren en naar beneden halen.
Volgens de website Science Of People zijn er bepaalde eigenschappen van toxic mensen: egoïsme, telkens in een slachtofferrol kruipen, liegen en weigeren hun eigen fouten onder ogen te zien. Toxic mensen zijn mensen die je manipuleren voor hun eigen gewin, volgens psycholoog Roel Blok.
Beate Volker: “Een vriendschap wordt toxisch als er sprake is van onevenwicht, wanneer een van de twee vrienden afhankelijk wordt van de ander en diens mening of goedkeuring. Dat is precies het tegendeel van wat een vriendschap hoort te zijn. Een goede vriend bevestigt jou en laat je openbloeien.
Kenmerken van gedrag
Ontwijkend antwoorden. Instructies niet opvolgen of net doen alsof je ze niet kent. Zwijgen (iemand doodzwijgen is ook een vorm van negeren overigens) De telefoon niet oppakken wanneer je gebeld wordt.
Zeg kort en bondig dat je iets wilt bespreken over het gedrag van je collega, bijvoorbeeld zo: 'Ik wil iets met je bespreken. Ik waardeer je enorm als collega, maar gisteren …'. Vervolgens is het de kunst om de gebeurtenis die aanleiding is voor het gesprek concreet te benoemen.
Een giftige werkomgeving is meer dan een baan die je gewoon even niet leuk vindt. Het heeft te maken met manipulatie, het onvoldoende controleren van het welzijn van werknemers en het zwijgen bij ongepaste opmerkingen.
Vermijd roddels op kantoor. Roddelen over jouw lastige collega kan een giftige werkomgeving creëren en de situatie verergeren. Probeer je in plaats daarvan te richten op opbouwende kritiek en een positieve cultuur op de werkplek.
Met gevaar bedoelen we ongewenst gedrag op de werkvloer, zoals pesten, roddelen, discriminatie en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Met veiligheid bedoelen we alle regels, afspraken en maatregelen die bedoeld zijn om een veilige werkomgeving te waarborgen.
Stress, pesterijen, burn-out, zelfmoord, alcohol- en drugsmisbruik zijn de meest gekende uitingen van psychosociale risico's die een belangrijke kost kunnen betekenen voor de werknemers, het bedrijf en de maatschappij in het algemeen.
De werkplek, het materiaal en de bewegingen die je doet hebben een invloed op je gezondheid. Als die invloed niet goed is, spreken we over belastende werkomstandigheden. De werkplek kan echt ongezond zijn, denk maar aan ongezonde lucht, lawaai, koude of hitte.
Een giftige baas kan zeer autoritair, hard, vernederend, dreigend en wantrouwend zijn. Mensen met negatieve persoonlijkheidstrekken zoals machiavellisme, narcisme, psychopathie of sadisme hebben een grotere kans op toxisch gedrag. De grens tussen een veeleisende baas en een giftige baas is niet altijd duidelijk.
Een giftige werkomgeving is een omgeving waarin negatief gedrag, zoals manipulatie, pesten, schreeuwen, liegen enzovoort, zo inherent is aan de cultuur van de organisatie dat een gebrek aan productiviteit, een gebrek aan (zelf)vertrouwen, hoge stressniveaus, onderlinge strijd en discriminatie de norm worden.