Jam is dik genoeg als de borrelende fruitmassa (tijdens het inkoken na het toevoegen van de suiker) 105 °C is. Dit kun je meten met een jam- of suikerthermometer. Heb je die niet? Doe dan de stollingsproef, ook wel de rimpel- of schoteltjestest genoemd.
Zo doe je het:
Schep met een houten lepel een klein beetje van de hete confituur op het deksel van de confituurpot (of op een ander schaaltje). Wacht drie tellen. Als de confituur meteen stolt, is hij klaar om in de pot gegoten te worden.
Pectine en geleisuiker
Jam is dik door de pectine die in vruchten voorkomt. Pectine komt vrij als het fruit wordt gekookt. Niet alle fruitsoorten zijn rijk aan pectine. Aardbeien, frambozen en perziken bevatten weinig pectine.
Stap 1: Spoel het fruit schoon en breng het in een hoge pan aan de kook met (gelei)suiker en eventueel citroensap. Stap 2: Laat het 15 tot 25 minuten inkoken, totdat de jam een temperatuur heeft van 105 °C en het de gewenste dikte heeft. Je kunt dit meten met een keukenthermometer.
Te veel pectine en/of te veel suiker kan hiervan de oorzaak zijn. Of misschien was de kooktijd te lang. Doe de jam of gelei terug in de pan en voeg water toe: 1 deciliter op 1 kilo jam. Breng aan de kook, roer en doe opnieuw in gesteriliseerde potten.
Jam is dik genoeg als de borrelende fruitmassa (tijdens het inkoken na het toevoegen van de suiker) 105 °C is. Dit kun je meten met een jam- of suikerthermometer. Heb je die niet? Doe dan de stollingsproef, ook wel de rimpel- of schoteltjestest genoemd.
Producten zoals pindakaas en hagelslag zijn, zéker ongeopend, tot ver na de THT-datum nog eetbaar. Dit geldt ook voor jam, maar dat komt door het hoge suikergehalte. Eet je jam met minder of geen toegevoegde suikers? Dan kan het iets eerder bederven.
Citroensap vind je eigenlijk terug in alle recepten voor jam, omdat ze ervoor zorgt dat je jam zich tot een goede gel transformeert n omdat het helpt de bacteriën te doden. Daarnaast is het ook gewoon een lekkere toevoeging aan de smaak van je jam. Je kunt het zo gek maken als je wilt.
Een geopende pot jam, marmelade, confituur, of gelei, moet je dus in de koelkast bewaren. Natuurlijk wel afdekken met de deksel. Een nog niet geopende pot kun je het beste bij kamertemperatuur bewaren. Bij sommige soorten zelf gemaakte jam, vaak zonder suiker, wordt aangeraden dit in de koelkast te bewaren.
Aan 1 kilogram schoongemaakt fruit voeg je dus 750 gram suiker toe. Als je deze algemene richtlijn aanhoudt, heeft je jam aan het einde van het kookproces een suikerpercentage van 65 procent. Bij dit percentage wordt je jam voldoende dik en is deze lang houdbaar: 6 maanden tot een jaar.
Waarom moet je jampotten op de kop zetten? Doordat je de jampot omdraait gaat de zuurstof naar boven. In dit geval gaat de zuurstof naar de bodem van de jampot omdat de jampot op de kop staat.
Is je confituur te lopend? Doe 'm dan uit de bokaaltjes, breng 'm opnieuw aan de kook en voeg er wat extra pectinepoeder en een scheutje citroensap aan toe. Let goed op de kooktijd die aangeduid staat op de verpakking van het pectinepoeder: als de pectine te lang of te kort meekookt, werkt hij niet.
Jam bevat geen vet, maar wel veel suiker. Als je het als broodbeleg gebruikt, weegt dat laagje jam ongeveer 15 gram, dus dan valt de hoeveelheid suiker die je binnenkrijgt best mee: 7-8 gram. Dat is een stuk minder dan in een paar koekjes, een portie vruchtenyoghurt of een glas frisdrank/sap zit.
Het schuim bestaat uit vuil en eiwitresten en heeft een bittere smaak. Door het schuim te verwijderen, wordt de bouillon of andere vloeistof helder en krijgt het een betere smaak. Afschuimen is de term voor het verwijderen van dit schuim.
Het laagje schuim op je jam of gelei vormt op zich geen probleem, maar weet wel dat hierin de onzuiverheden uit het fruit en de suiker ophopen, die er op hun beurt voor zorgen dat de confituur sneller zal bederven of zelfs schimmelen. Schep het schuim dus altijd weg vooraleer je de confituur in potjes giet.
Laat de bokaal minstens 5 minuten ondersteboven staan – langer mag natuurlijk ook. Wanneer de lucht in de pot afkoelt, zul je het deksel horen klikken en zien naar binnen trekken: de bokaal is dan vacuüm afgesloten. Trekt het dekseltje niet naar binnen?
Geopende Jam kan in de koelkast tot 1 jaar bewaard worden. Dit geldt ook voor de Confituur, Gelei en Marmelade. Ongeopende zelfgemaakte Jam kan op een droge, koele en donkere plaats 6 tot 12 maanden bewaard worden. Geopende zelfgemaakte Jam kan in de koelkast tot 3 maanden bewaard worden.
Als je dus confituur maakt zonder suikers en/of met laagcalorische zoetstoffen, is het belangrijk om die vanaf de opening in de koelkast te bewaren en bij voorkeur binnen de drie weken op te eten.
JamAangezien jam over het algemeen wordt gemaakt met veel conserveermiddelen, kun je dit goedje makkelijk buiten de koelkast bewaren. Zelfs als ie open is, blijft ie lange tijd goed.
Ik had van een kilo aardbeien jam gemaakt en dat zijn wel vijf jampotjes vol. Wellicht kan ik iemand anders hier een plezier mee doen. Even een leuk etiket erop plakken en je hebt een homemade cadeautje voor iemand. Natuurlijk kan je het recept ook halveren en maak je 2 1/2 jampotjes.
Samenstelling. Volgens de Nederlandse Warenwet bevat jam of confituur ten minste 350 gram vruchtenpulp per kg, bij 450 gram vruchtenpulp of meer mag het 'extra jam' (of extra confituur) heten. Voor sommige vruchten gelden lagere percentages, zoals 150 gram voor gember en 250 gram voor rode en zwarte bessen.
TIP 3: Houd u aan de kooktijd
Blijft uw confituur lopend? Dan zit de oorzaak vaak verstopt in de kooktijd. Een te lange of te korte kookbeurt heeft een impact op de stijfheid van uw bereiding. Te kort: geef de pectine een kans om te werken.
Je hoeft het niet direct weg te gooien. Is de TGT-datum van het vlees verstreken, (bijvoorbeeld gehakt of hamburgers 1 of 2 dagen over datum), gooi het dan wel weg. Na die datum is het vlees namelijk niet meer veilig om te eten. Je kunt er ziek van worden vanwege bacteriën.
De TGT-datum geeft aan dat het product tot de vermelde datum veilig te gebruiken is, daarna kunnen er risico's voor de gezondheid optreden. Dat komt omdat bij verse vis en vers vlees bacteriën snel kunnen groeien. Is het over de datum, geopend of ongeopend, gooi het dan weg.
Misschien een open deur, maar de THT-datum (tenminste houdbaar tot) staat altijd op de eierdoos. Tot deze datum kun je eieren gerust eten. Je kunt een ei meestal ook na deze datum nog enkele dagen eten, zeker als je ze op de juiste manier bewaart.