Gietijzer herken je aan de uitwendige vorm, omdat de gietnaden zichtbaar zijn en het oppervlak vaak wat ruwer is. Gietijzer is erg hard en daardoor erg bros. Als het breekt, kijk je tegen een korrelig oppervlak aan. Het motorblok is gemaakt van gietijzer.
Gietijzer wordt in mallen gegoten en na afkoeling wordt de mal weggehaald. Gietijzer herken je aan gietnaden bij gegoten objecten. Het oppervlak is vaak ruw en het is erg hard. Hierdoor ook erg bros en bij het breken van gietijzer zie je een korrelige structuur.
Gietijzer komt voor als wit-, zwart-, grijs-, gemêleerd, ferritisch, perlitisch, austenitisch of martensitisch gietijzer. De soort wordt afgeleid van de samenstelling van de kristalstructuur en de mate van afkoeling van het gesmolten gietijzer of warmtebehandelingen.
In de basis is een magneet je beste vriend. plakt de magneet, dan hebben we te maken met ijzer, hardmetaal of een metaal met ijzer als bestandsdeel.
Gietstaal is sterker dan gietijzer. Daarom wordt gietstaal gebruikt bij producten die onder een grotere druk of belasting komen te staan. Gietstaal is minder breekbaar dan gietijzer. Hierdoor is gietstaal minder breekbaar en heeft het een smeltpunt van 1450-1550 gr C.
Het lassen van gietijzer doe je met speciale nikkel-ijzer laselektroden. Deze typen elektroden behouden hun grote taaiheid waardoor een stevige lasverbinding ontstaat. Door de uitstekende laseigenschappen is het mogelijk om op zeer lage stroom te lassen.
De pan mag absoluut niet vallen, want dan kan deze breken. Ook moet je oppassen voor grote temperatuur verschillen. Dus niet in een keer van heel heet naar heel koud; hierdoor barst het gietijzer. Een gietijzeren pan heeft wel meer onderhoud nodig.
Onderzoekers van MIT hebben een van de sterkste en lichtste materialen ontwikkeld. Hiervoor is gebruik gemaakt van grafeen. Het materiaal is 20 keer lichter en 10 keer sterker dan staal. Grafeen is een carbon-soort en in een 2D-vorm het sterkste materiaal op aarde.
Wat is Non-ferrometaal? Een non-ferrometaal is een metaal dat geen ijzer bevat of waarin de legeringen ijzer niet als hoofdbestanddeel hebben (bijvoorbeeld koper, lood, aluminium, zink, brons en messing). Ook witmetalen behoren tot de non-ferro metalen.
Austenitisch gietijzer is niet magnetisch. Wordt geringe nikkel-magnesium verbinding toegevoegd, vormt zich grijs gietijzer met bolvormig grafiet het z.g.n. nodulair gietijzer. De grondmassa bestaat uit ferriet en/of perliet. De gemiddelde samenstelling is 3,5% C, 1% Silicium en 0,1% Mangaan.
De braadpan is wellicht het type gietijzeren pan waar je als eerste aan denkt of die je als eerste herkent. Dikke bodem, hoge wanden en stevige, goed sluitende deksel. Bekend van het stoven van vlees, maar deze pan kan zo veel meer dan dat.
Als je net een plaatstalen of gietijzeren pan hebt gekocht, moet je die eerst inbranden (ook wel seasoning genoemd) om te voorkomen dat bij het bakken eten blijft plakken aan het metaal. Het inbranden van de pan gaat niet altijd goed. De pan bakt dan bijvoorbeeld snel aan en soms laat het laagje ook weer los.
Schoon gietijzer is vrijwel direct te hergebruiken in de staalproductie. De prijs per kilo is 16 tot 26 eurocent.
Hoe verwijdert u vlekken op gietijzer? Verwijder kleine of hardnekkige vlekken op gietijzer met een schuurmiddel, zoals Cif. Behandel het gietijzer na met schoon water en droog af met een schone theedoek. Poets met vaseline, dat reinigt en geeft een mooie donkere glans.
Normaliter zijn de meeste staalkwaliteiten magnetisch (wordt aangetrokken door een magneet). Dat herkennen we allemaal wel. Wanneer dit staal echter in aanraking komt met een sterk magnetisch veld, dan wordt dat staal gemagnetiseerd. Het wordt dus zelf een magneet.
IJzer , kobalt, chroom en nikkel zijn metalen die op zich allemaal magnetisch aangetrokken worden. Dat komt omdat de elektronen van deze metalen deels in een vlak draaien en de atomen piepkleine elektromagneetjes zijn, elementairmagneetjes genoemd.
Hoewel RVS voorwerpen in principe niet magnetisch zijn, kunnen door koud vervormen of slijpen bepaalde soorten RVS licht magnetisch worden.
In de 'metaalwereld' wordt onderscheid gemaakt tussen ferrometalen en non-ferrometalen. IJzer en legeringen met meer dan circa 50% ijzer zijn magnetisch en worden ferrometalen genoemd. Non-ferrometalen bevatten geen of minder dan 50% ijzer en zijn niet magnetisch.
Zilver wordt zwart door waterstofsulfide (zwavel), een stof die voorkomt in de lucht en in andere stoffen. Wanneer zilver hiermee in aanraking komt ontstaat er een chemische reactie en wordt het zwarte laagje gevormd.
Platina is een zwaarder en sterker edelmetaal dan goud en daarnaast ook zeldzamer dan goud. Dit komt onder andere doordat het moeilijker is om te delven. Sinds 2011 is de prijs van goud hoger dan de prijs van platina. In het decennium daarvoor lag de platinaprijs vrijwel altijd hoger dan de goudprijs.
Eenvoudig gezegd is Titanium twee keer zo sterk als staal en drie keer zo sterk als aluminium voor een frame van hetzelfde gewicht. Stijfheid is essentieel voor efficiënte krachtoverbrenging, en de ratio stijfheid/gewicht van Titanium is superieur aan alle andere metalen.
Niet geschikt voor zure ingrediënten
De natuurlijke anti-aanbaklaag die een gietijzeren pan na verloop van tijd krijgt is gevoelig voor zure ingrediënten. Zo is de pan minder geschikt voor het maken van bijvoorbeeld tomatensaus. Dit tast de anti-aanbaklaag aan.
De Faitout braadpan van Le Creuset is van hoge kwaliteit, maar dankzij het geëmailleerde gietijzer een stuk goedkoper dan de traditionele braadpannen van het merk. Dit komt mede door de deksel, deze is gemaakt van rvs.
Een gietijzeren pan gaat, mits je deze goed onderhoud, een leven lang mee. Sommige gietijzeren pannen worden soms generaties lang doorgegeven, waardoor ze meer dan honderd jaar gebruikt worden. Daarnaast is gietijzer een puur product zonder chemische lagen, wat het erg fijn maakt om mee te koken.