Hoog kwalitatieve olijfolie is vaak een beetje bitter en heeft een scherpe smaak die je achteraan je keel voelt prikkelen. Soms kan deze eigenschap er zelfs voor zorgen dat je even moet hoesten. Deze 'peperige' smaak wijst op verse olijfolie en de aanwezigheid van bepaalde antioxidanten.
Het is onmogelijk te zien hoe zuiver een olijfolie is, enkel maar door te kijken. Toch kun je thuis een eenvoudig testje doen: Bewaar de olijfolie in de koelkast en als deze vlokken gaat vormen. Dat betekent dat de olijfolie puur is en enkelvoudig onverzadigde vetten bevat.
Kies voor extra vierge. Extra vierge is een Europees beschermde benaming voor de beste kwaliteit van olijfolie. Dat betekent: alleen mechanisch geperst, koudgeperst onder de 28°C en van nature maximaal 0,8% vrije vetzuren (zuurtegraad). Kies zowel voor extra vierge om koud te gebruiken als warm (gefilterd).
8. De winnaar is Monini GranFruttato Selezione Speciale Olio Extra Vergine di Oliva. Die is algemeen verkrijgbaar voor €9,32. De testers beoordeelden deze olie met een 7,3 en vonden hem Italiaans, niet scherp maar mild pittig en de smaak bleef lekker lang hangen.
Doordat de temperatuur beneden de 27 graden blijft, vindt er geen oxidatie plaats. Vandaar de term koudgeperst. Om een top kwaliteit olijfolie te maken is het belangrijk dat de geplukte olijven zo snel mogelijk worden verwerkt tot olie. De temperatuur van de olijven mag beslist niet boven de 27 graden C.
Extra vierge olijfolie is minder geschikt voor verhitten bij hele hoge temperaturen voor langere tijd. De smaak gaat grotendeels verloren na verhitting. Ook kan deze olie boven de 180 graden ontbinden en kunnen ongezonde stoffen ontstaan. Zorg er bij de bereiding voor dat de olie niet begint te roken of te dampen.
Waarom is olijfolie gezond? Extra vergine olijfolie staat bekend als een gezonde olie vanwege de voedingsstoffen die erin zitten. Voor onze extra vergine olijfolie gebruiken we bewust onrijpe olijven of olijven die vroegrijp zijn. Deze bevatten doorgaans meer gezonde voedingsstoffen dan volrijpe olijven.
De reden is eigenlijk heel simpel. Het zit nou eenmaal in het DNA van de supermarkten om veel te verkopen voor de laagste prijs. De belangrijkste oorzaak waarom goede olijfolie uit de supermarkt niet bestaat is het verdienmodel van de supermarkt en marktwerking.
Om te bakken is het beter om 'gewone' olijfolie te gebruiken. Bij extra vierge olijfolie kunnen bij hoge temperaturen, zoals bijvoorbeeld tijdens het frituren, schadelijke stoffen als PAK's ontstaan. Hoe vaker of langer extra vierge olijfolie wordt verhit, hoe meer PAK's worden gevormd.
Onder meer deze Australische studie toont aan dat extra vierge olijfolie de meest veilige en gezonde olie is om mee te bakken en braden. Ook bij wat langere verhitting blijft extra vierge olijfolie gezond (ook hier te lezen). Maar gebruik wel een premium extra virgin olijfolie en niets van mindere kwaliteit.
Het gebied heeft al jaren last van de Xylella-bacterie, die het voorzien heeft op olijfbomen. Daardoor was de prijs voor olie uit die regio al gestegen, aldus Gregor Christiaans van Olijfbedrijf, een horecagroothandel gespecialiseerd in mediterrane producten en importeur van olijfolie.
Het grootste verschil tussen beiden is dat 'vierge' olijfolie een zuurgraad mag hebben van 3% en 'extra vierge' een van maximaal 1 %. Olijfolie of pure olijfolie is een mengsel van geraffineerde en ongeraffineerde olijfolie.
Bepaalde natuurlijke verbindingen, polyfenolen genaamd, zijn verantwoordelijk voor de bittere smaak van olijfolie. Het is vooral oleuropeïne, een van de meest voorkomende polyfenolen in olijfolie, die de olie een bittere smaak geeft. Hoe meer oleuropeïne een olie bevat, hoe bitterder hij dus is.
Het is namelijk goed voor je tanden, je darmen, je bloed en nog veel meer. Het is zelfs zo dat mensen vroeger hun mond een kwartiertje spoelden met olijfolie, om zo de mondbacteriën weg te werken. En het mag dan wel vet zijn, maar het zijn juist de gezonde vetten die je lichaam nodig heeft.
Een halve eetlepel (wat overeenkomt met 7 gram) olijfolie per dag blijkt bovendien al afdoende, al is meer nooit verkeerd. “Ongeveer 40 gram per dag levert de meeste gezondheidsvoordelen op,” zegt onderzoeker Marta Guasch-Ferre in een interview met Scientias.nl.
Een goede olijfolie heeft een groene tot goudgele kleur en kan zelfs troebel zijn. De kleur van het product heeft te maken met de aanwezigheid van overheersende kleurstoffen. Bevat de olijfolie veel chlorofyl, dan zal de kleur groen zijn. Wanneer de olijfolie veel carotine bevat, dan zal de kleur goudgeel zijn.
Olijfolie zorgt in de maag voor aanmaak van nitro-linolzuur (LNO2) dat werkt tegen ontstekingsreacties en voor veel minder celdood bij een hartinfarct. Een bepaalde bioactieve stof in olijfolie, de polyfenol oleuropeïne blijkt een grote bescherming te bieden tegen hart- en vaatziektes.
Zonnebloemolie bevat duidelijk meer vitamine E dan olijfolie, wat de cellen, celwand, bloedbaan en weefsels beschermt. Ook bevat zonnebloemolie meer vitamine K, wat nodig is voor een goede bloedstolling. Olijfolie bevat dan weer meer omega 3-vetzuren, die beschermen tegen hart- en vaatziekten.
Een goede olijfolie ruikt dan ook “fris gezond groen”. En smaakt zoet, fruitig, peperig en bitter. Die laatste twee proef je niet als eerste in je mond, maar zijn wel kenmerkend voor een goede olie. Alles wat naar motorolie, muffe aarde, modder of anderszins ranzig ruikt hoef je niet eens te proeven.
Het verschilt uiteraard per olijfolie, zo kun je de betere flessen vaak tot 18 maanden bewaren. De “gewone” olijfolie kun je echter beter tot 1 jaar bewaren nadat je de fles hebt geopend.
Biol International: Een internationale competitie speciaal voor de beste biologisch gecertificeerde Extra Vergine olijfoliën. Ercole Olivario: Een van de oudste en meest prestigieuze olijfolie wedstrijden van Italië. Sol d'Oro: Behoort ook tot 's werelds belangrijkste internationale olijfolie competities.
De olie zorgt ervoor dat schadelijke (darm)bacteriën, die ontstekingen en infecties kunnen veroorzaken, zich minder snel kunnen ontwikkelen. Dat heeft een gunstig effect op het spijsverteringsproces, verbetert de werking van de darmen en voorkomt constipatie.
De resultaten tonen dat extra-vierge olijfolie de lever het beste beschermt tijdens het ouder worden en daarmee de kans op leveraandoeningen kan verkleinen. Extra-vierge olijfolie bevat veel enkelvoudig onverzadigde vetzuren en is rijk aan antioxidanten .
Vet, vetter, vetst
Aan boter is nog water toegevoegd: zo'n 18 procent. Hierdoor zitten er meer calorieën in olijfolie." Maar de boter bevat natuurlijk juist wel verzadigd vet, voegt het Voedingscentrum toe. "Daarom kun je stellen dat olijfolie gezonder is."