Kenmerkend voor bedorven vis is de stank. Stinkende vis wordt niet gegeten. Daarom is bedorven vis nauwelijks een gevaar voor de volksgezondheid. Verder geldt dat eventuele aanwezig bacteriën en virussen tijdens het koken worden gedood.
Het beste kun je de vis dezelfde dag nog eten. Lukt dit niet, dan kun je het prima twee dagen later eten. Bewaar verse vis echter niet langer dan deze twee dagen in de koelkast. Wil je de vis langer dan twee dagen na aankoop eten, dep de vis dan goed droog en doe deze in de vriezer.
De TGT-datum geeft aan dat het product tot de vermelde datum veilig te gebruiken is, daarna kunnen er risico's voor de gezondheid optreden. Dat komt omdat bij verse vis en vers vlees bacteriën snel kunnen groeien. Is het over de datum, geopend of ongeopend, gooi het dan weg.
Pas als een vis stinkt, kun je hem niet meer eten. Dat betekent overigens niet dat de betreffende vis onmiddellijk afgekeurd moet worden, maar voor sushi of sashimi - waarbij de vis rauw wordt gegeten - zou Kuijt hem niet meer gebruiken. "Stoven, grillen of roken kan vaak nog prima.
Vis kan besmet raken met ziekteverwekkers, zoals de bacteriën listeria en salmonella. Deze zijn niet met het blote oog te zien en u kunt ze niet proeven, zien of ruiken. Maar u kunt er wel ziek van worden. In rauwe vis kan ook de parasiet haringworm voorkomen.
Bacteriën in vis
Stinkende vis wordt niet gegeten. Daarom is bedorven vis nauwelijks een gevaar voor de volksgezondheid. Verder geldt dat eventuele aanwezig bacteriën en virussen tijdens het koken worden gedood.
De geur van vis wordt voor een belangrijk gedeelte bepaald door een stof met de naam trimethylamine (CH3)3N. Een molecuul trimethylamine bestaat uit een stikstofatoom waar drie methylgroepen aan vast zitten. Vergelijk dit met een molecuul ammoniak (NH3) dat een stikstofatoom is met drie waterstofatomen eraan.
Ruiken is niet alleen aan landdieren voorbehouden, ook vissen kunnen vaak uitstekend ruiken. Ze hebben twee neusgaten aan de voorkant van de snuit waarmee ze geurmoleculen uit het water halen. Het zebravisje kan de angstgeur van andere vissen ruiken.
Hoe weet ik of een product niet meer goed is? De vis heeft een afwijkende geur en een doffe kleur. Eet geen vis die er raar uitziet of vreemd ruikt.
Ruik naar een intense visachtige aroma.
Indien er genoeg tijd overheen is gegaan zal deze intense visgeur ontwikkelen tot de nare geur van rottend vlees. Naarmate vis bederft zal de intense visgeur sterker en sterker worden. Het is de beste keuze om vis meteen wanneer het niet meer goed ruikt weg te gooien.
Een intense, zurige geur is een duidelijke indicatie dat je overgebleven maaltijd bedorven is. Als de zalm geen milde, smakelijke geur heeft, eet hem dan niet.
ZiekteNa het eten van een met salmonella besmet product, veroorzaken de bacteriën een ontsteking in de dunne darm. Deze voedselvergiftiging kan onder meer leiden tot ziekte van organen en buik- en paratyfus. Enkele symptomen zijn buikkrampen, hoofdpijn, lichte koorts en overgeven.
Je hoeft het niet direct weg te gooien. Is de TGT-datum van het vlees verstreken, (bijvoorbeeld gehakt of hamburgers 1 of 2 dagen over datum), gooi het dan wel weg. Na die datum is het vlees namelijk niet meer veilig om te eten. Je kunt er ziek van worden vanwege bacteriën.
Eerst en vooral: bevroren vis wordt niet echt slecht.
Vette vis zoals tonijn of zalm blijft op zijn best gedurende 2 à 3 maanden. Terwijl magere vis zoals kabeljauw en tilapia perfect tot 6 maanden bewaard kan blijven.
Let op de ogen, de huid en de geur van de vis. Vis is vers als de ogen van de vis helder en doorzichtig zijn en een beetje bol staan. De huid moet vochtig en glanzend zijn, en de kieuwen rood.
Een vis heeft kieuwen, die dezelfde functie hebben als de longen bij een mens. Komt een vis uit het water, dan zijn de kieuwen niet in staat om zuurstof op te nemen en zal de vis stikken. Ergo: een vis uit het water 'verdrinkt' op dezelfde manier als een mens in het water.
Bij zoetwatervissen gooit men het aas in de vorm van een bal in het water. Deze bal verspreidt een geurige wolk en trekt hierdoor de vissen aan. U kunt hierbij een redelijk dunne lijn gebruiken. Het aas (de voeding) zou ook aangepast moeten zijn aan de plek waar hij wordt geworpen.
De smaak is hetzelfde als bij de mens. Door dit zintuig proeft een vis of hij voedsel te pakken heeft, of bijvoorbeeld een stukje plastic wat in zee drijft. Als hij dit niet zou proeven, zou de vis alles opeten, dus ook dingen waar hij ziek van wordt of zelfs dood van gaat.
Het klinkt misschien gek, maar verse vis hoort niet te stinken. Natuurlijk ruik je altijd een visgeur. Echter deze hoort niet doordringend te zijn, maar licht en fris. Verse vis ruikt ziltig.
Last van geur en slijmvliezen
Mensen kunnen last hebben van ammoniak doordat de geur sterk prikkelend is. Als mensen in korte tijd veel ammoniak inademen, kan het onder andere de slijmvliezen en de ademhalingsorganen aantasten. Het kan ook de ogen zeer sterk irriteren.
Een oude methode is een schaaltje met azijn in de keuken, een citroenschil in zout in de koelkast, en met kattenbakkorrels. Het hangt er dus vanaf waar de vieze geur in huis is, maar in alle gevallen is vieze geuren absorberen mogelijk.
Een temperatuur tussen 10 °C en 40 °C. Onder het vriespunt delen ze zich niet meer, maar blijven ze wel in leven als in een soort winterslaap. Bij temperaturen hoger dan 75 °C, bijvoorbeeld tijdens het koken, gaan bacteriën dood. Voedingsstoffen als eiwitten en koolhydraten in de buurt.
Kruisbesmetting ontstaat door bijvoorbeeld met dezelfde vork rauw vlees in de pan te leggen en gare groente te proeven, of gaar vlees uit de pan te halen. Een ander voorbeeld van kruisbesmetting is als gaar vlees na het braden wordt teruggelegd op de snijplank waarop het rauwe vlees is gekruid.
Je doet er goed aan om je eten eerst eventjes te laten afkoelen. Niet alleen omdat het anders ten koste gaat van de smaak, maar vooral omdat je dan bacteriën minder de kans geeft zich te verspreiden. Het zit namelijk zo: als je je eten warm in de koelkast zet, stijgt de temperatuur van de koelkast.