De pestbacterie (Yersinia pestis) werd via besmette ratten en vlooien overgedragen op de mens en werd vanuit China overgebracht naar Europa via de handelsroutes over land en zee. Samenkomsten werden verboden, pestlijders werden thuis of in pesthuizen geïsoleerd en voor schepen werd een quarantaine ingesteld.
De pest had grootschalige sociale en economische effecten, waarvan er veel zijn vastgelegd in de introductie van de Decameron. Mensen verlieten hun vrienden en familie, ontvluchtten steden en sloten zich af van de wereld.Begrafenisrituelen werden oppervlakkig of stopten helemaal, en er werd geen werk meer gedaan.
In de veertiende eeuw werd de wereld getroffen door een ernstige pandemie: de pest, een hele besmettelijke ziekte. Deze werd veroorzaakt door een bacterie. In die tijd was er nog geen medicijn, waardoor er 200 miljoen doden vielen.
De sterftecijfers schommelen tussen de 30 en de 60%. Hoewel de impact van alle peststerfte in de middeleeuwen zeer moeilijk te schatten is, verloren sommige gebieden tussen 1300 en 1400 tot 80% van hun bevolking. Lang werd gedacht dat de Zuidelijke Nederlanden minder hard getroffen werden door de pest.
Het bekendste pesttype is de builenpest, waaraan de Zwarte Dood zijn naam ontleent. Iemand met builenpest krijgt eerst koorts en hoofdpijn, waarna in met name de liesstreek en oksels pijnlijke zwarte builen ontstaan vanwege geïnfecteerde lymfeklieren.
De dood lag overal op de loer. Kindersterfte, dijkdoorbraken, hongersnoden, stadsbranden, dodelijke ziekten, plunderende landsheren of grootschaliger oorlogsgeweld beheersten het dagelijks leven.
Er wordt algemeen aangenomen dat de Zwarte Dood het gevolg was van de pest, veroorzaakt door infectie met de bacterie Yersinia pestis . Moderne genetische analyses geven aan dat de stam van Y. pestis die tijdens de Zwarte Dood werd geïntroduceerd, voorouderlijk is aan alle bestaande circulerende Y. pestis-stammen waarvan bekend is dat ze ziekten bij mensen veroorzaken.
In 1738 was er nog een epidemie in Oost-Europa en de ziekte verdween pas uit Europa na een laatste heropflakkering in Rusland van 1770-1773.
De rattenvlo (Xenopsylla cheopis) is een parasiet die voorkomt bij knaagdieren, met name bij de zwarte rat (Rattus rattus) en is de voornaamste vector voor de overdracht van builenpest.
Wereldwijd neemt het aantal pestgevallen de laatste 10 jaar beduidend af. Terwijl er in 2008 nog ongeveer 2700 gevallen aan de WHO werden gerapporteerd, waren dit er in 2018 nog maar 248. Gedurende de afgelopen decennia zijn urbane epidemieën gemeld in onder andere Afrika, Zuid-Amerika en Azië.
In de middeleeuwen was er geen toiletpapier. Mensen gebruikten stro, mos of kledingstukken, waardoor er darmbacteriën op hun handen kwamen.En handen werden meestal met koud water gewassen.
Angst en discriminatie. Angst leidde ook tot het aanwijzen van een zondebok en tot discriminatie van groepen in de samenleving. Zo kregen de joden al bij de pestuitbraken in de 14e eeuw de schuld van de pest en de noodlottige gevolgen daarvan, wat in een aantal steden leidde tot pestpogroms en verbanning van de joden.
Tuberculose is een van de grootste gezondheidscrises ter wereld. In 2020 was het met 1,5 miljoen slachtoffers wereldwijd, na COVID-19, de meest dodelijke besmettelijke ziekte.
Een rat hoort gewoon in de natuur en heeft zijn nut in het ecosysteem. Ratten zijn onmisbaar in onze grote steden omdat zij onze rotzooi opruimen. Zo eten ze in ons rioolstelsel het aangekoekte vet.
Vlooien zijn namelijk niet aan 1 soort gastheer gebonden. Ze hebben wel een voorkeur voor honden of katten, maar vinden het prima om op beide diersoorten te gaan zitten – en soms zelfs op mensen! Het goede nieuws voor huisdiereigenaren is dat vlooien ons dus wel kunnen bijten, maar niet op mensen kunnen overleven.
De rat wordt gelokt door lokaas, loopt de val in en vlak voordat hij bij het lokaas is, stapt hij op een metalen plaat die onder stroom staat. De rat wordt door elektrocutie direct gedood. Het is natuurlijk wel van belang dat u de val regelmatig controleert en een eventueel gevangen rat uit de val verwijderd.
Ziekteverschijnselen pest
Zonder behandeling dringt de bacterie in ongeveer de helft van de gevallen door in de bloedbaan en veroorzaakt sepsis (bloedvergiftiging). Onbehandelde sepsis is vrijwel altijd dodelijk. Longpest is de minst voorkomende, maar meest gevaarlijke vorm van pest.
Een van de beruchtste ziekmakers is Yersinia pestis. In de jaren 541-543 na Christus trof deze pestbacterie het Oost-Romeinse Rijk, ook wel Byzantijnse Rijk genoemd, van keizer Justinianus I. De keizer, naar wie de ziekte is vernoemd, kreeg zelf ook de pest, maar overleefde het.
Al honderden jaren vragen historici zich af waar de Zwarte Dood, de pestepidemie die tientallen miljoenen levens kostte in de veertiende eeuw, vandaan kwam. Nieuw DNA-onderzoek lost dit mysterie eindelijk op: de Zwarte Dood is ontstaan in Kirgizië, een land in Centraal-Azië.
Builenpest kwam het meest voor tijdens de uitbraak in de 14e eeuw en veroorzaakte ernstige zwellingen in de lies en oksels (de lymfeklieren) die een afstotelijke zwarte kleur aannamen, vandaar de naam 'Zwarte Dood'.
Levensverwachting voor mannen 80,3 en voor vrouwen 83,3
In 2023 was de levensverwachting. (Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. ) bij geboorte 80,3 jaar voor mannen en 83,3 jaar voor vrouwen.
De pest is meerdere malen ontstaan in de loop van de geschiedenis en dit kan opnieuw gebeuren, zo waarschuwen wetenschappers. Het Romeinse rijk keeg in de zesde eeuw na Christus te maken met een vorm van de builenpest die genetisch gezien niet kan worden beschouwd als een voorloper van de moderne pest.
Er wordt aangenomen dat de gemiddelde leeftijd van de middeleeuwse mens rond de 35 jaar lag.
De belangrijkste oorzaken van sterfte voor vrouwen waren dementie, COVID-19, beroerte en longkanker. Veel doodsoorzaken kennen sekseverschillen. Zo sterven verhoudingsgewijs meer mannen dan vrouwen als gevolg van mesothelioom en aandoeningen gerelateerd aan alcohol- en drugsgebruik.
CRPS wordt ook weleens de zelfmoordziekte genoemd, het is de pijnlijkste aandoening die er bestaat.