Als je te vaak te lang in bed ligt, gebruik je je spieren minder. Hoe meer je slaapt, hoe minder de inspanning op een dag. Hierdoor is je hersenactiviteit lager, gaan je spierfuncties en conditie achteruit, en kan je doorbloeding verslechteren.
Symptomen van hypersomnie
U voelt zich vrijwel doorlopend moe, ook al slaapt u 's nachts (meer dan) genoeg. U valt overdag in slaap en kunt hier niet tegen vechten. U voelt zich niet alert maar steeds slaperig, alsof u niet uw volle aandacht bij iets kunt houden.
Gevolg voor je fysieke gezondheid
Te lang slapen kan namelijk het risico op hart- en vaatziekten verhogen, waardoor je meer kans hebt op een hoge bloeddruk en een beroerte. Daarnaast kan te veel slaap samenhangen met gewichtstoename en obesitas, mogelijk doordat je minder actief bent.
De meeste mensen hebben gemiddeld tussen de 7 en 8 uur nodig. Dit kan wisselen per persoon. Sommige mensen hebben genoeg aan 6 uur en anderen hebben 9 uur slaap nodig.
Waarom slapen mensen te veel? Te veel slapen kan veroorzaakt worden door een slaapstoornis zoals hypersomnia (extreme slaperigheid), het rustelozebenensyndroom (neurologische bewegingsstoornis) of obstructieve slaapapneu, een aandoening waardoor mensen tijdens hun slaap even stoppen met ademen.
Hypersomnie is een slaapstoornis waarbij u overdag moe bent of in slaap valt. Soms komt dit omdat u lange tijd te weinig slaapt of door een andere aandoening.
Om precies te zijn kan een mens 24 uur zonder slaap zonder dat er nare gevolgen optreden. Wanneer je langer dan 24 uur wakker bent zal je dit gaan merken. Je geheugen wordt dan namelijk onbetrouwbaar, je gedachten worden langzamer, je beoordelingsvermogen verslechtert en het maken van keuzes wordt moeilijker.
Exacte cijfers zijn niet bekend, maar de langste slaap ooit ligt vermoedelijk ergens tussen de 20 en 23 uur. Dan word je onvermijdelijk wakker omdat je dorst hebt of moet plassen. Dat zie je bijvoorbeeld bij het Kleine Leving Syndroom, ook wel Sleeping Beauty Syndrome genoemd.
Hypersomnie is een slaapstoornis waarbij er sprake is van een verhoogde behoefte aan slaap, vaak gepaard met een slaperig gevoel overdag. Mensen met hypersomnie hebben zo'n 10 à 12 uur slaap nodig per nacht om zich uitgerust te voelen overdag. Hypersomnie is erg zeldzaam: zo'n 2% van de bevolking heeft er mee te maken.
Meestal wordt aangeraden om ongeveer 10 tot 20 minuten te slapen. Bij sommige mensen heeft een dutje van 5 minuten al een gunstig effect. Wie langer dan een half uur slaapt, loopt de kans om in diepe slaap te komen en versuft wakker te worden ('slaap inertia') en heeft langere tijd nodig om weer actief te zijn.
Niet langer dan 8 uur slaap
Als je twee uur meer slaapt dan de voorgeschreven 6 tot 8 uur dan neemt volgens de onderzoekers de kans op een hartaanval of hartstilstand met maar liefst met 41 procent toe. En ook aan de middagdutjes kun je beter niet beginnen.
24 uur slaap missen zal geen grote gezondheidsproblemen veroorzaken, maar u kunt verwachten dat u zich moe, uitgeput of "off" zult voelen. 24 uur wakker blijven kan uw risico op fouten en ongelukken bij dagelijkse taken vergroten . Dit komt omdat het de alertheid vermindert.
Door langer of vaker in bed te liggen, val je steeds moeilijker in slaap. En wordt de kwaliteit van je slaap minder goed: je slaapt minder diep, je wordt sneller wakker en je ligt langer wakker. Je hersenen kunnen je bed zelfs gaan koppelen aan wakker liggen. Je bed is misschien geen fijne plek meer.
Hoe meer je slaapt, hoe minder de inspanning op een dag. Hierdoor is je hersenactiviteit lager, gaan je spierfuncties en conditie achteruit, en kan je doorbloeding verslechteren. Volgens slaapdeskundigen loop je zelfs een gróter risico op hart- en vaatziekten bij te veel slaap, dan bij te weinig slaap.
Onze hersengolven worden steeds trager.Onze ogen vallen dicht en rollen weg.Onze spieren ontspannen zich: daardoor gaan we bijvoorbeeld knikkebollen als we zittend in slaap vallen. In fase 2 en 3 raken we vervolgens steeds dieper in slaap, tot we na 30 tot 45 minuten in de fase van de diepe slaap komen.
Hoe komt het dat je soms moe bent terwijl je toch heel lang hebt geslapen? Dat kan komen doordat je door te lang te slapen je bioritme hebt verstoord. Je dag-en-nachtritme is in de war geraakt. Daardoor kun je je midden op de dag ineens slaperig voelen.
Door de extreme vermoeidheid kun je veel minder dingen doen dan je gewend was. Je hebt bijvoorbeeld moeite met je werk, studie, het huishouden, sport of leuke dingen doen met bijvoorbeeld vrienden en familie. Je ervaart problemen met het geheugen en concentratie. Je voelt je niet uitgerust als je wakker wordt.
Er is een groep mensen die structureel te veel slaapt. Wanneer zij wakker worden na meer dan negen uren slapen, zijn zij nog steeds moe. Dit wordt hypersomnie genoemd. Dat slaaptekort negatieve gevolgen heeft, weet je waarschijnlijk wel.
Te veel of te weinig slaap: Beide kunnen een rol spelen
Het is echter belangrijk op te merken dat te lang of te veel slapen uiteindelijk de depressie kan verergeren. Hoewel mensen vaak denken dat veel slapen wanneer ze moe zijn helpt, werkt dit vaak averechts en kan het gevoelens van somberheid versterken.
Beperk de tijd die u in bed doorbrengt tot maximaal acht uur (zie ook de alinea Slaaprestrictie). Dit helpt om de slaap te verankeren en dieper te maken. Probeer op vaste tijden naar bed te gaan en op te staan. Sta in het weekend maximaal twee uur later op, ook als u weinig uren heeft geslapen.
Bij hypersomnie of hypersomnia is er sprake van dagelijks terugkerende perioden van overmatige slaperigheid. Iemand heeft de behoefte om overdag meerdere dutjes te doen. Deze klachten duren langer dan een maand en bemoeilijken het normaal functioneren in het dagelijks leven.
Als je een burn-out hebt, is slapen het beste wat je voor je lijf kan doen. Probeer daarom ook om dagelijks een siësta te doen, het liefst van 90 minuten of langer.
Wie langer dan acht uur per nacht slaapt, loopt een groter risico op hart- en vaatziekten en zelfs sterfte, waarschuwt een studie in European Heart Journal.
Als ze zo slecht geslapen hebben dat ze zich niet in staat voelen te werken, volgt mogelijk een ziekmelding. Ook hebben mensen met een slaapgebrek vaker hoofdpijn of migraine.
Slaap je te weinig, dan heeft dat bijvoorbeeld impact op je organen. En dat niet alleen, langdurig slaaptekort geeft ook meer kans op obesitas, de ziekte van Alzheimer, hart- en vaatziekten, depressiviteit, concentratieproblemen en meer.