Meestal wordt rouw langzaam minder. Hoe lang het duurt is voor iedereen anders, maar na een jaar voelen de meeste mensen zich beter. Soms gaat de rouw niet vanzelf over. Het is dan na een jaar nog (bijna) net zo erg als in het begin.
Het allereerste dat moet gebeuren, is het overlijden melden aan de huisarts, naasten, uitvaartverzorger en de gemeente waarin je dierbare is overleden. Als je de uitvaart bij ons regelt, doen wij aangifte van overlijden voor jou en regelen de Akte van Overlijden. Zodat jij je kunt richten op de uitvaart.
Werken of sporten kan fijn zijn, maar vergeet niet ook aandacht te geven aan uw verdriet. Als uw beide ouders zijn overleden, neem dan rustig de tijd bij het opruimen van hun spullen. Het zien van alle spullen roept herinneringen op en kan helpen bij uw rouwproces. En meteen de spullen wegdoen hoeft niet per se.
Die gaan in van het overlijden tot en met de begrafenis of crematie. Bij het overlijden van bloed- en aanverwanten in de tweede graad (zoals een grootouder, broer, zus of kleinkind) heb je recht op twee dagen verlof. Je kunt deze dagen opnemen op de dag van overlijden en de dag van de begrafenis of crematie.
Op de site van ArboNed lees ik dat de gemiddelde verzuimduur na het overlijden van een dierbare wel 170 dagen is.
Rouw hoort helaas bij het leven en mensen kunnen zich er echt ziek van voelen. Uit recent onderzoek blijkt ook dat 1 op de 10 mensen die een dierbare hebben verloren, een burn-out krijgt door de combinatie rouw en werk.
Hoofdpijn, borstpijn, duizeligheid en obstipatie bleken allemaal meer voor te komen onder de rouwenden. Datzelfde gold voor angst en depressie, die volgens de onderzoekers ook aardig voorspelden of iemand last had van lichamelijke klachten.
De dood van een ouder kan voelen als het verliezen van een dierbare band. Soms voelt het als een opluchting, omdat er een einde gekomen is aan een gespannen relatie. En misschien is het er allebei. Hoe dan ook, je ouders hebben je het leven gegeven en je hebt hen je hele leven gekend.
Hoe lang rouwverwerking duurt is door de verschillende factoren moeilijk te zeggen. Uit Amerikaans onderzoek is gebleken dat mensen na drie maanden na het overlijden van hun partner, pas de ergste fase van rouw doormaken. Na gemiddeld ruim een jaar beginnen partners zich vaak weer beter te voelen.
Zo zijn er volgens de Zwitsers-Amerikaanse psychiater Elisabeth Kübler-Ross 5 fases van rouw. Het rouwproces begint volgens haar met ontkenning en wordt opgevolgd door woede, het gevecht aangaan / onderhandelen, depressie en uiteindelijk aanvaarding.
Als je rouwt kun je je geruime tijd erg moe, futloos of passief voelen. Ook kun je symptomen ervaren zoals slaapproblemen, hoofdpijn, buikpijn, spierpijn, hartkloppingen of druk op de borst en gebrek aan eetlust. Het kan ook zijn dat je juist overactief bent om maar niet met het verlies bezig te hoeven zijn.
Overleden dierbaren die overgegaan zijn naar het Licht, kunnen en komen op bezoek. Veelal zoeken ze contact. Je ervaart dan warmte, liefde en niet meer de onverwerkte emoties en trauma's van die persoon. Vaak kiezen zij ervoor om als tijdelijke gids bij je te blijven en je te ondersteunen.
1- Veel praten over het verlies is de beste manier om het te verwerken. Praten over het verlies is een van de vele manieren om om te gaan met het verlies. Je beperken tot praten is echter niet de meest effectieve manier van verliesverwerking.
Veel kenmerken van een rouwproces lijken op die van een depressie. Denk aan slapeloosheid, nergens zin in hebben, prikkelbaarheid, verlies van eetlust, angstige gevoelens en je willen terugtrekken uit sociale situaties.
Het is heel normaal om na vijf jaar nog steeds moeite te hebben met het verlies. Vooral als je een sterke emotionele band had met de overledene. Van verwerking kan je echter wel spreken in de zin dat je emoties steeds minder sterk worden. Je wordt er niet meer door belemmerd in je dagelijks leven.
Rouw als vorm van trauma
Kinderen en jongeren die de dood niet als traumatisch hebben ervaren, kunnen de overledene op een positieve manier herinneren en het overlijden integreren in hun bestaan. Bij traumatische rouw ligt het accent op symptomen van de posttraumatische stress stoornis (PTSS).
Rouw en prestatiedrang
Om een verlies te verwerken kan het ook gebeuren dat je niet rouwt, maar jouw uitlaatklep zoekt in prestatiedrang. Zeker als het verlies bestaat uit falen wil dat nogal eens omslaan in prestatiedrang. Dan kan de mentaliteit naar boven komen: “ik zal ze wel eens laten zien, wat ik allemaal kan”.
Emotionele pijn wordt namelijk zichtbaar in de manier waarop je je verhaal verteld. Misschien verschiet je van kleur; worden je ogen vochtig; ballen je handen zich tot vuisten; of versnelt je ademhaling. Het kan ook zijn dat je iets zeer heftigs zegt zonder een spoor van emotie.
We rouwen om verlies van wat ons dierbaar is. Rouw is de achterkant van de liefde. Als rouw niet wordt genomen, ontstaat er gestolde rouw met als gevolg dat de hechting stagneert en de liefde niet meer voluit kan stromen.
"Je hart krijgt een opdonder bij hevige emoties." Van een dramatische gebeurtenis breekt je hart natuurlijk niet letterlijk in tweeën, maar het kan wel degelijk van slag zijn. Hevige emoties veroorzaken soms een ontsteking aan het hart, waardoor je je heel beroerd kunt voelen.
Rouw maakt deel uit van het normale, gezonde leven, terwijl er bij depressie sprake is van een ziekte. Dit verschil is belangrijk omdat het gevolgen heeft voor de behandeling. Wie in de rouw is, kan wel dezelfde klachten hebben als iemand die depressief is.
Normaal, bestaat dat eigenlijk? Er bestaat geen standaard proces voor rouw. Er is ook geen tijdlimiet aan een rouwproces. Verdriet van een verlies draag je met je mee en er kunnen in een leven altijd momenten komen dat dit weer heel sterk voelbaar is.
Iemand kan zich bijvoorbeeld helemaal terugtrekken, opstandig zijn, zich volledig op het werk storten of veel drinken. Sommigen huilen niet, anderen juist heel veel. Het rouwproces is pas voltooid als alle vier de taken zijn voltooid. Hoe lang dat duurt staat niet vast.