U krijgt een uitnodiging als u 30, 35, 40, 50 en 60 jaar bent. Het duurt meestal 10 tot 15 jaar voordat baarmoederhalskanker ontstaat. Daarom is vaker testen niet nodig. In sommige gevallen krijgt u ook een uitnodiging als u 45, 55 of 65 jaar bent.
Als je geen klachten hebt en er geen afwijkingen in je vorige uitstrijkje werden gevonden, volstaat één uitstrijkje om de drie jaar. Alleen zo'n preventief driejaarlijks uitstrijkje wordt terugbetaald.
Als de HPV-infectie zich ontwikkelt tot baarmoederhalskanker, duurt dit gemiddeld 10 tot 15 jaar. De kans op baarmoederhalskanker is heel klein. Minder dan 1% van de vrouwen met een HPV-infectie krijgt uiteindelijk baarmoederhalskanker. Baarmoederhalskanker is niet erfelijk.
In 2022 bedroeg het aantal nieuw gediagnosticeerde gevallen van een invasieve vorm van baarmoederhalskanker 940 (0,11 per 1.000 vrouwen; voorlopige cijfers). Relatief de meeste nieuwe gevallen van baarmoederhalskanker worden vastgesteld rond de leeftijd van 30 tot en met 34 jaar.
Afwijkingen aan de cellen van de baarmoederhals geven in het begin geen klachten. Het eerste verschijnsel dat u zelf kunt opmerken is een bloederige of bruinige, riekende afscheiding, buiten de gewone menstruatiecyclus, of bloedverlies tijdens of vlak na geslachtsgemeenschap.
Meestal krijg je eerst gynaecologisch onderzoek in het ziekenhuis, vaak ook met een vaginale echo. De gynaecoloog neemt meestal een of meer stukjes weefsel weg (micro-curettage). Met de uitslag kan de arts zien of de tumor kwaadaardig is.
Als u geen enkel seksueel contact heeft gehad, is er weinig kans op een HPV(humaan papillomavirus)-infectie.De kans op een voorstadium of baarmoederhalskanker is dan ook erg klein. Maar ook met deze kleine kans, is het zinvol om u te laten onderzoeken.
Baarmoederkanker wordt meestal in een vroeg stadium ontdekt, en is daardoor bijna altijd goed te genezen.
Bloedverlies bij geslachtsgemeenschap: bloedingen die optreden tijdens of na seksueel contact kunnen een indicatie zijn van baarmoederhalskanker. Abnormale afscheiding en hevige pijn: veranderingen in vaginale afscheiding, zoals een ongewone geur of kleur, samen met ernstige pijn.
Aan de binnenkant van de baarmoederhals zitten cilindercellen en aan de buitenkant plaveiselcellen. Vooral op de plek waar deze 2 soorten cellen in elkaar overgaan, kunnen afwijkende cellen ontstaan. Dit is het voorstadium van baarmoederhalskanker. We kunnen dit met een kleine operatie aan de baarmoedermond behandelen.
Over het algemeen is baarmoederhals-kanker goed te behandelen.
Bij pap 0 volgt een herhalingsuitstrijkje na 6 weken.Bij pap 1 volgt een controle-uitstrijkje na 12 maanden. Is de uitkomst weer pap 1, dan volgt na 5 of 10 jaar een uitnoding voor het bevolkingsonderzoek. Is de uitkomst pap 2 of hoger, dan volgt een verwijzig naar de gynaecoloog.
Baarmoederhalskanker komt voor bij vrouwen van alle leeftijden, maar het meest bij vrouwen van 25 tot en met 64 jaar. Daarom biedt de Vlaamse overheid vrouwen tussen 25 en 64 jaar aan om de drie jaar een uitstrijkje te laten nemen. Baarmoederhalskanker ontwikkelt zich heel langzaam.
Op een beeldscherm kan de gynaecoloog uw baarmoederhals, baarmoeder en eierstokken bekijken. De gynaecoloog kan meten hoe groot het gezwel is. Het onderzoek duurt ongeveer 5 tot 10 minuten.
Bij een vermoeden van baarmoederhalskanker krijg je eerst een lichamelijk onderzoek van de huisarts. Daarbij hoort ook een inwendig onderzoek met uitstrijkje. Bevat het uitstrijkje afwijkende cellen of denkt je huisarts dat je misschien baarmoederhalskanker hebt, dan verwijst hij je naar een gynaecoloog.
Je kan aan het maagdenvlies niet zien of iemand seks heeft gehad. Ook een dokter kan dit niet zien. Zelfs als je vaak seks hebt gehad, kan het maagdenvlies nog intact zijn. Bloeden tijdens de seks hoeft niet te komen door een beschadiging aan het maagdenvlies.
Baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door HPV. Meestal kan dit simpel voorkomen worden met een prik: de HPV-vaccinatie.
Baarmoederkanker groeit over het algemeen langzaam. In Nederland wordt per jaar bij ongeveer 1700 vrouwen baarmoederkanker vastgesteld. De meeste vrouwen zijn tussen de 55 en 80 jaar. De kans op genezing is afhankelijk van het stadium waarin de ziekte wordt ontdekt.
Tijdens het gynaecologische onderzoek krijg je bijna altijd een vaginale echografie. Bij dit onderzoek brengt de arts een speciale echokop in de vagina. Op de vaginale echo kan de arts zien of het baarmoederslijmvlies verdikt is. Is dat het geval, dan neemt de arts met een soort lepeltje wat baarmoederslijmvlies weg.
Na de diagnose baarmoederhalskanker krijg je een bloedonderzoek.
Baarmoederhalskanker zaait voornamelijk uit via de lymfeklieren. Rugpijn kan een indicatie zijn dat de kanker is uitgezaaid tot buiten de baarmoederhals. Pijn bij het plassen of urineverlies via de vagina kan een indicatie zijn dat de kanker is uitgezaaid naar de blaas.
Totaaloverzicht cijfers baarmoederhalskanker
Van alle vrouwen die tussen 2001 en 2010 de diagnose baarmoederhalskanker kregen, was 66% na vijf jaar nog in leven. Van de groep vrouwen die tussen 2011 en 2018 de diagnose baarmoederhalskanker kreeg, is nog niet iedereen de vijf jaar sinds de diagnose gepasseerd.
Met circa 800 diagnoses per jaar komt baarmoederhalskanker relatief weinig voor. De overleving is de afgelopen decennia toegenomen, behalve bij vrouwen die 75 jaar of ouder waren op het moment van diagnose.