De gouden regel voor het stellen van de diagnose is een kijkoperatie. Via een kijkoperatie heeft men rechtstreeks zicht op de letsels, kan en moet de diagnose met een biopsie bevestigd worden en kan de uitgebreidheid van de endometriose bepaald worden.
Een echografie en/of een MRI onderzoek kunnen zeer nuttig zijn in het aantonen of uitsluiten van endometriose. Hierbij is het belangrijk te weten dat endometriose graad 1-2 niet zichtbaar is bij deze onderzoeken. De uitgebreide vorm van endometriose, graad 3-4, kan wel goed in beeld gebracht worden.
In een enkel geval wordt aanvullend onderzoek geadviseerd, zoals een CT-scan of een MRI. Deze onderzoeken gebeuren op de afdeling radiologie. Evenals bij echoscopisch onderzoek worden lichte vormen van endometriose met deze onderzoeken niet opgemerkt.
De gynaecoloog kan ook een echoscopie verrichten. Dit onderzoek doet men bij een volle blaas via de buikwand en bij een lege blaas via de vagina. Lichte vormen van endometriose zijn met een echo niet te zien. Chocoladecysten zijn wel te zien op een echoscopie.
Omdat onze gynaecologen bekend zijn met endometriose herkennen ze de kenmerken op de echo. De uitslag van het echografisch onderzoek is direct beschikbaar. De gynaecoloog kan dus aan het eind van je afspraak aangeven of je of endometriose hebt en in welke mate.
Verschijnselen. De meeste vrouwen met endometriose klagen over een zeer pijnlijke menstruatie, zware buik- en darmpijn of uitstralende pijnklachten naar been of rug. Ook kunnen problemen met de vruchtbaarheid ontstaan.
Omdat DIE en daarmee samenhangende verklevingen en vergroeiingen veelal in het kleine bekken, diep onderin de buik zitten, kunnen deze vrij vaak met echoscopie worden opgespoord.
Aan de binnenkant van de baarmoeder zit een laagje slijmvlies. Als je endometriose hebt, zit er weefsel dat daarop lijkt ook buiten de baarmoeder. Het is een goedaardige aandoening, die niet vanzelf overgaat.
Soms doen we nog een diagnostische laparoscopie (kijkoperatie) nodig om zeker te weten dat het om endometriose gaat. Als je verwezen bent voor een operatie vanwege diepe endometriose, maken we vaak nog een MRI scan als deze nog niet gemaakt is.
Veel vrouwen met endometriose maken zich zorgen over hun risico op het ontwikkelen van kanker. Verschillende onderzoekers hebben onderzocht of vrouwen met endometriose een verhoogd risico hebben op het ontwikkelen van kanker. Uit deze studies blijkt dat er geen bewijs is dat endometriose kanker veroorzaakt.
Ongeveer een derde van de vrouwen met endometriose geneest spontaan, en bij twee derde blijven de klachten stabiel of verergeren ze. Bij de meeste vrouwen met endometriose verdwijnen de klachten na de menopauze.
Bij een enkeling geneest het spontaan, bij anderen niet. Soms breidt het zich in de loop der jaren uit. Endometriose komt meestal alleen voor in de levensfase waarin vrouwen menstrueren. Na de overgang, als de eierstokken geen oestrogenen meer maken en de menstruaties op houden, komt de endometriose vaak tot rust.
Een diagnose wordt (na verwijzing door de huisarts) vastgesteld door een psycholoog of psychiater. Deze kijkt naar al je klachten en symptomen door vragen te stellen en naar je te luisteren, soms vragenlijsten af te nemen en je gedrag te observeren.
Zo kan de gynaecoloog op een monitor zien of er afwijkingen aan de baarmoeder en/of de eierstokken zijn. Dat kunnen bijvoorbeeld vleesbomen en zwellingen van de eierstokken zijn. Als blijkt dat er in de baarmoederholte een afwijking zit, zoals een poliep, moet verder onderzoek gedaan worden.
Klachten en symptomen bij verklevingen
diarree. winderigheid. buikpijn. opgezette buik.
Verklevingen kunnen voorkomen rond de baarmoeder, de eileiders en de eierstokken, of op andere plaatsen in de buik. Meestal geven ze geen klachten. Een aantal mensen krijgt wel klachten. Zij krijgen bijvoorbeeld last van buikpijn, een opgezette buik en verstopping.
De meeste vrouwen kunnen met endometriose gewoon zwanger worden. Ongeveer 65 van de 100 vrouwen worden gewoon zwanger. Endometriose kan de kans wel kleiner maken dat je zwanger wordt. Bijvoorbeeld bij ernstige endometriose of als de endometriose in de buurt van je eierstokken of eileiders zit.
Vermijd zwaar verteerbaar, gefrituurd voedsel om menstruatiepijn te voorkomen. Laat koud voedsel (zoals yoghurt) en koude dranken (zoals smoothies) achterwege; je lijf heeft warmte nodig tijdens de menstruatie. Kies voor een warm ontbijt zoals havermoutpap zonder zuivel, met verwarmende kruiden als kaneel en kardemom.
Bij endometriose zit er weefsel dat lijkt op baarmoeder-slijmvlies buiten uw baarmoeder. Bijvoorbeeld op uw eierstokken, eileiders, buikvlies, blaas of darmen. Bij pijn tijdens ongesteldheid kunnen pijnstillers helpen, zoals ibuprofen of paracetamol.
De meest effectieve behandeling van endometriose is chirurgie, zeker bij die mensen waar een hormonale behandeling geen of onvoldoende effect heeft. Alhoewel in de literatuur nog regelmatig laparotomie 's (openbuikoperaties) worden uitgevoerd, wordt alle endometriosechirurgie in het ZOL uitgevoerd via kijkoperatie.
Endometriose kan tijdens een operatie worden verwijderd. Vaak kan dit met een kijkoperatie (laparoscopie). Soms is een buikoperatie nodig. Een gynaecoloog voert de operatie uit, soms samen met een chirurg of uroloog.
Endomertriose graad 3 en 4, graad 3) een vorm van endometriose die meestal 1 of meerdere cysten in de eierstok(ken) bevat. Graad 4) een vorm van endometriose waarbij er sprake is van een doorgroei in een van de andere organen zoals de darm of blaas.