Door het inademen van losse asbestvezels kan na lange tijd longkanker, longvlies-, of buikvlieskanker ontstaan. Asbest bestaat uit heel kleine vezeltjes die niet zichtbaar zijn met het blote oog. Door het inademen van losse asbestvezels kan na lange tijd longkanker, longvlies-, of buikvlieskanker ontstaan.
Hoe weet je of je asbest hebt ingeademd? Helaas zijn er geen medische testen die kunnen aantonen hoeveel asbestvezels je hebt ingeademd. Op een röntgenfoto zijn asbestvezels namelijk niet zichtbaar. De kans dat je ziek wordt, is nog steeds heel klein.
Longkanker kan al na tien jaar ontstaan na het inademen van asbest. Hoe meer asbestvezels u heeft ingeademd, hoe groter de kans. Als u rookt loopt u nog meer risico.
De symptomen die bij asbestziekten kunnen voorkomen zijn moeilijkheden bij het ademhalen, hoesten, pijn op de borst of in de schouderbladen, vocht achter de longen of in de buikholte, koorts en gewichtsverlies. Verder is er in de meeste gevallen sprake van een algeheel gevoel van onbehagen.
U kunt niets doen. Er zijn geen medische testen waarmee u kunt zien hoeveel asbest u heeft ingeademd. Asbestvezels zijn bijvoorbeeld niet te zien op een röntgenfoto.
Waar kun je asbest in huis vinden? Asbest kan op allerlei plekken in huis zitten. Je kunt het bijvoorbeeld vinden in plafondplaten, zachtboard platen, platen achter de cv-ketel, een schouw of vensterbank van imitatiemarmer ('nepmarmer'), afvoerbuizen van cement, vloerzeil en de kit van kozijnen.
Wereldwijd worden jaarlijks naar schatting 125 miljoen mensen blootgesteld aan asbest op de werkplek. Jaarlijks sterven wereldwijd ruim 107.000 mensen aan asbestgerelateerde ziekten zoals buikvlies- of borstvlieskanker (mesothelioom), longkanker en stoflongen (asbestose).
In 2021 kregen 580 mensen de diagnose mesothelioom. Een andere naam voor mesothelioom is asbestkanker.
Er is nog geen behandeling voor genezing of langdurige overleving van de ziekte. Van chemotherapie is inmiddels aangetoond dat het de levensverwachting met gemiddeld een aantal maanden kan verlengen. Chemotherapie kan echter een zware behandeling zijn en is daarmee niet voor iedereen geschikt.
Asbestvezels kunnen enige tijd in de lucht blijven zweven. Na verloop van tijd zakken de vezels naar beneden, maar kunnen daarna ook weer opdwarrelen.
Asbest in huis
Als je asbest beschadigt, komen er vezels in de lucht. Als je die vezels inademt kun je daar kanker van krijgen. Hoe meer vezels je inademt, hoe groter de kans dat dat ook echt gebeurt. Vooral mensen die met asbest hebben gewerkt lopen risico.
Asbestkanker, ook wel borstvlieskanker of mesothelioom, is een kwaadaardige vorm van kanker uitgaande van de vliezen van de borstkas en longen en/of luchtwegen. Mesothelioom heeft de naam asbestkanker gekregen omdat 85% van de patiënten met deze vorm van kanker zijn blootgesteld aan asbestvezels.
Als asbest toch breekt of afbrokkelt, loop dan niet door het poeder en de brokjes naar een andere ruimte. Veeg de resten op met een natte dweil. Gebruik geen stofzuiger. Een stofzuigerzak vangt wel vezels wel op, maar door het bewegen van de stofzuigermond stuiven juist veel vezels weg.
Crocidoliet en amosiet zijn de twee gevaarlijkste vormen van asbest – ze vormen het grootste risico voor de gezondheid bij inademing van de vezels.
FFP3 asbest masker
FFP3 maskers, zoals de 3M 8835+ en de 3M aura 9332+, zijn inzetbaar tegen asbestvezels. Houd er rekening mee dat deze alleen geschikt zijn voor kortdurende werkzaamheden. Daarnaast moet de drager een gladgeschoren gezicht hebben omdat baardgroei de aansluiting op het gelaat belemmert.
Mesothelioom, kanker van het borst- of buikvlies, is de meest gevreesde asbestziekte, aangezien ze in alle gevallen op relatief korte tijd tot de dood leidt.
Voor patiënten met uitgezaaide kanker kan leven en dood dicht bij elkaar liggen. Er is soms een kans op genezing en soms een mogelijkheid om met (innovatieve) behandeling nog vele jaren te leven. Maar als een behandeling niet aanslaat kan het ook snel aflopen.
De meest voorkomende symptomen van longvlieskanker zijn: Kortademigheid. Pijn in de borstkas. Hoesten.
Asbest heeft helaas geen specifieke geur, eigenlijk is het geurloos. Ook bij het vrijkomen van asbest bij bijvoorbeeld een brand kun je asbest niet ruiken. Dit komt omdat asbest zeer goed tegen hoge temperaturen kan en dus niet verbrand, meestal verbrand alleen de grondstof waar het asbest in verwerkt zit.
Verreweg de grootste hoeveelheid asbest (ongeveer 75%) is verwerkt in asbestcement. Bijna alle cement golf- en vlakke platen van vóór 1989 bevatten asbest. In de periode 1989-1993 zijn zowel asbesthoudende als asbestvrije platen toegepast.
Asbest is een gevaarlijk materiaal voor de gezondheid van mensen. Wanneer het in bouwmateriaal verwerkt is, is het niet schadelijk. Maar in losse vorm kunnen asbestvezels in de luchtwegen van mensen terechtkomen en ernstige schade aanrichten.
De gemeente of omgevingsdienst informeert en handhaaft
Uw gemeente of omgevingsdienst kan zelf extra regels vaststellen. Vraag daarom altijd naar de regels rondom asbest bij uw gemeente of omgevingsdienst. De gemeente of omgevingsdienst kan u een boete geven of met een dwangsom dwingen om uw asbestdak te verwijderen.
Vroeger werd asbest gebruikt in stucwerk om deze te verstevigen en niet enkel omwille van de brandweerstand van asbest. Pleisterwerk met asbest kan je dus in alle ruimtes vinden. De meeste kans is onder daken of op verdiepingen waar men de asbesthoudende stucwerk gebruikte om kamers met af te werken.
Asbest bestaat uit microscopisch kleine, naaldachtige vezels. De vezelachtige structuur is te zien op breukvlakken en bij beschadigingen van asbestmateriaal (pas op dat u asbestvezels niet inademt). Asbest is vaak wit tot lichtgrijs. Golfplaten als dakbedekking zijn vaak grijs, zwart of roodachtig van kleur.
Verpakken asbest en asbestgelijkend materiaal
Asbest en asbestgelijkend materiaal moet dubbel verpakt in stevig plastic folie (minimaal 0.2 mm dik) worden aangeleverd. Deze folie is verkrijgbaar bij onder andere de betere doe-het-zelfzaken, bouwmarkten en agrarische speciaalzaken.