naar 433,6 miljard euro in 2024. De inkomsten zijn 386,5 miljard euro in 2023 en 402,9 miljard euro in 2024. Verdere budgettaire kerngegevens zijn in tabel 5.1 weergegeven.
De uitgaven in 2024 zijn naar verwachting ruim 433 miljard euro. Tabel 2.1.1 toont het overzicht van de verwachte uitgaven en inkomsten, inclusief de raming voor de komende jaren. Het EMU-saldo 2024 komt naar verwachting uit op een tekort van 31,7 miljard euro in 2024. Uitgedrukt in procenten bbp is ‒ 2,9%.
Tekort en schuld
Ook de raming van de overheidsschuld in 2024 kent met 43,9% een verbetering van 0,3% ten opzichte van de raming uit de Miljoenennota 2025. De definitieve resultaten van het EMU-saldo en de overheidsschuld worden bekend bij het Financieel Jaarverslag van het Rijk.
Het bruto binnenlands product (bbp) was 1 068 miljard euro in 2023, niet gecorrigeerd voor prijsveranderingen. 1 Daarmee was de Nederlandse economie voor het eerst groter dan 1 biljoen euro. De afgelopen jaren is het bbp relatief sterk gegroeid.
Dat blijkt uit ons onderzoek onder de belangrijkste Europese landen. Eind 2021 bedroeg het gemiddelde vermogen per hoofd van de bevolking in Nederland 176.510 euro. Dat is ruim 4,5 keer zoveel als in Portugal, het land dat het laagst scoort. En bijna dubbel zoveel als middenmoter Duitsland.
De Russische economie bedroeg vorig jaar zo'n 1033 miljard euro. Dat is eigenlijk maar iets groter dan Nederland (850 miljard euro), maar kleiner dan bijvoorbeeld Spanje (1200 miljard) en meer dan drie keer kleiner dan Duitsland (3500 miljard).
Eind 2021 was het gemiddelde financiële vermogen per individu in Nederland 176.510 euro, ruim 4,5 keer de laagste score in Portugal. België staat op de tweede plaats met 121.000 euro .
Duitsland vierde economie wereldwijd
Ten opzichte van Nederland is het Duitse bbp ruim vier keer zo groot. Op haar beurt neemt Nederland qua bbp de zeventiende plek in wereldwijd. Duitsland is ook de grootste economie van de EU-28.
Het land heeft het op 11 na hoogste BBP per hoofd van de bevolking (nominaal) en het op 13 na hoogste BBP per hoofd van de bevolking (PPP) in 2023. Daarmee is het een van de landen met de hoogste inkomsten ter wereld .
Het rijkste land is (alweer) Luxemburg. Dat land heeft binnen de EU al jaren het hoogste bbp per inwoner. Dit komt door het relatief grote aantal financiële instellingen in het land. Ook werken in Luxemburg relatief veel personen die er niet wonen.
Dankzij een florerende economie, vooral gebaseerd op financiële dienstverlening en toerisme, heeft San Marino een van de hoogste inkomens per hoofd, zeer lage werkloosheid, geen staatsschuld en een begrotingsoverschot. San Marino is het enige land ter wereld met meer auto's dan inwoners.
De geconsolideerde brutoschuld in de EU bedraagt 82% van het bbp, een daling ten opzichte van de piek van 90% tijdens de coronapandemie in 2020. Griekenland, Italië, Frankrijk, Spanje en België hebben de hoogste schuld, met een schuldquote van meer dan 100%.
De overheidsschuld werkt als schokdemper van de economie. Als het economisch goed gaat, betalen burgers meer belasting. Bijvoorbeeld over uitgaven in de supermarkt. En bedrijven betalen meer belasting over hogere lonen.
In Nederland hebben 1,7 miljoen mensen het financieel zwaar. Er leven 540.000 mensen in armoede. Nog eens 1,2 miljoen mensen hebben een inkomen nét boven de armoedegrens en geen of weinig spaargeld. Bron: CBS, Nibud en SCP oktober 2024.
Duitsland is met ruim 21 procent de grootste economie van de EU-28, gevolgd door Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Deze drie landen maken ruim de helft van de economie van de EU-28 uit. Italië, Spanje en Nederland zijn gezamenlijk goed voor bijna 24 procent van het Europese bbp.
De schuldquote bedraagt naar verwachting 47,6% bbp in 2023 en 47,3% bbp in 2024, wat neerkomt op circa 510 miljard euro in 2024. Hiermee ligt de overheidsschuld ruim onder de Europese grenswaarde van 60% bbp.
Nooit was de gemiddelde wereldburger zo rijk als in 2020. Het totaal van alle bezittingen nam met +9,7% toe. Voor het eerst werd daarbij de grens van €200 biljoen overschreden. De Nederlander staat met een gemiddeld netto-vermogen van €128.557 op de 4e plaats op de wereldranglijst.
In internationaal opzicht behoort Nederland nog steeds tot de welvarendste landen. In termen van inkomen per hoofd van de bevolking staat Nederland op de twaalfde plaats.
Aan het begin van de twintigste eeuw was Nederland een rijk land met veel armen. Pas in de jaren 60 is de grote armoede met zijn maatschappelijke ontwrichting voorgoed verdwenen en is iedereen relatief rijk geworden.
Nederland is per inwoner, na Luxemburg, Ierland en Denemarken, het rijkste land van de Europese Unie.
In 2019 was het bruto binnenlands product (bbp) van Nederland 812 miljard euro. Hiermee is Nederland naar omvang de zesde economie van Europa en de grootste van de "kleine" Europese landen.
India inmiddels vijfde economie van de wereld
Tien jaar eerder waren Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Brazilië, Italië en Rusland nog grotere economieën dan India. Nederland was in 2021 qua bbp de zeventiende economie wereldwijd en de Indiase economie is dan ook ruim drie keer zo groot als de Nederlandse.
Eind 2022 bedroeg het nettovermogen van alle Belgische gezinnen samen zo'n 2.800 miljard euro, wat maakt dat een huishouden in ons land gemiddeld zo'n 555.000 euro bezit. Dat is meer dan het eurozonegemiddelde. Alle gezinsvermogens samen zijn goed voor 8,76 keer het bedrag van de jaarlijkse inkomens.