Neem een ernstig verzwakte hommel heel voorzichtig op met een papiertje of een lepel en breng haar weer op krachten met een oplossing van een half theelepeltje suiker dat je oplost in lauw water op een eetlepel. Geef nooit honing, dat lijkt gezond en logisch, maar er kunnen juist ziekteverwekkers inzitten.
Sneeuwklokjes, krokus, blauw druifje zijn belangrijke voedselplanten die vroeg bloeien, plant ze daarom in je tuin. De temperatuur speelt ook een grote rol: hommels kunnen namelijk alleen vliegen als de vleugelspieren voldoende zijn opgewarmd.
Net als bijen voeden hommels zich met nectar; ze gebruiken hun lange, uitrolbare tongen om de nectar uit de bloem op te zuigen. De nectar wordt verzameld en opgeslagen in het nest.
Als de hommel lekker zit te eten, kan je misschien wel even zijn bontjasje aaien.
Ze moeten bijna voortdurend eten om warm te blijven want een hommel met een volle maag heeft maar een reserve van zo een 40 minuten. Vinden ze binnen dat tijdsbestek geen nieuwe voedselbron dan zijn ze ten dode opgeschreven.
Bij de hommels hebben, net als bij honingbijen en wespen, alleen de koninginnen en werksters een angel. De mannetjes kunnen niet steken. De angel is bedoeld als verdedigingswapen. Tijdens een steek wordt een geringe hoeveelheid gif via de angel in het lichaam gepompt.
Een hommel leeft ongeveer één jaar. In het vroege voorjaar komt de koningin uit de grond waar zij overwinterde. Als eerste heeft ze nectar en stuifmeel nodig om te kunnen vliegen en voor de ontwikkeling van haar eierstokken. In onderstaande video legt boswachter Pauline Arends uit hoe een hommel stuifmeel verzameld.
Als de ingang van het hommelnest vlak bij een deur of raam zit, kunt u bijvoorbeeld een hor plaatsen. Dan kunnen de hommels niet (meer) naar binnen vliegen. Als de aanvliegroute van een nest een pad kruist bestaat de kans dat de opstijgende hommel per ongeluk tegen je aanbotst als je langs loopt.
Ze slapen waar ze eten
Ze vallen in slaap op de planten waar ze overdag op vliegen: lavendel, marjoraan, de vlinderstruik, de kaardebol, verschillende distels en wat minder bij peen.
Ik had bezoek gehad van een koningin. Alle hommels die je nu ziet, zijn koninginnen. Dit zijn bevruchte vrouwtjes en de enigen onder de hommels die overwinteren. Meestal verlaat de koningin in maart haar overwinteringsplek, maar bij warm weer kan dat ook in februari of zelfs in januari.
Geschikte planten voor hommels
Hommels houden van klimplanten, zoals de klimop (Hedera) die nog tot laat in het seizoen voedsel levert en die bovendien een fijne plek biedt om zich tussen de blaadjes te kunnen verstoppen.
Hommels zijn bijzonder nuttige beestjes, vooral omdat ze veel voor planten in uw tuin kunnen betekenen. Vaak worden hommels namelijk ingezet door professionele fruittelers om tot een maximale fruitoogst te komen. Hommels zijn namelijk de beste in het bestuiven van verschillende soorten planten.
“De meeste koninginnen, zoals van de aardhommel en steenhommel, graven zelf een klein holletje op minder dan tien centimeter diepte in de grond waarin ze overwinteren.
Water is een eerste levensbehoefte, ook voor vliegende insecten als de bijen en de hommels. Nu het de afgelopen dagen zo droog is, wordt het water schaars. Je kunt de bijen helpen met het creëren van wat drinkplaatsen in je tuin.
Een hommelhuis wordt normaal gesproken dicht bij, maar wel iets boven de grond. Je kunt het hommelhuis het beste plaatsen op een droge plaats met veel schaduw, hommels nesten namelijk minder graag in de zon. De hommelkast kan ook ingegraven worden, graaf hem dan in tot net onder de invliegopening.
In tegenstelling tot een bijenangel, bevat die van hommels geen weerhaken. Hommels kunnen hun angel dus terugtrekken zonder dat deze loskomt van hun achterlijf. Hierdoor kunnen ze ook meermaals steken. Bij de meeste mensen veroorzaakt een hommelsteek enkel een plaatselijke reactie.
Koelen en smeren met jeukverlichtende zalf (zoals Azaron) vermindert de klachten. Heeft de hommel op een gevoelige plek gestoken, bijvoorbeeld rond de ogen, dan kan je het beste zo snel mogelijke en ontstekingsremmend medicijn innemen (zoals aspirine of ibuprofen).
Hommelnest in onze spouwmuur
Bedoeld om vocht dat in de muur zit de kans te geven om naar buiten te gaan. Al enige tijd is het hier een af- en aanvliegen van hommels. Aan zijn grote witte achterste te zien, onmiskenbaar de algemeen voorkomende aardhommel (Bombus terrestris).
Hommels hebben een olie-achtig laagje op hun lijf dat hen beschermt tegen water. Wanneer ze op een bloem landen, laten ze hun (geurende) voetsporen achter. Andere hommels ruiken dit, weten dan dat de bloem al geoogst is en vliegen door naar de volgende. Maar de geur dient ook als een manier om het nest terug te vinden.
Bombus dahlbomii is mogelijk de grootste levende hommelsoort. De koningin kan zo'n 4 centimeter lang worden. De soort komt voor in Zuid-Amerika, waar hij sinds 1998 onder druk staat van een verwante, invasieve soort: de aardhommel.
Hommelnesten kunnen niet worden verplaatst. Nesten die in de grond zitten kunnen tot wel een meter diep zitten en zijn daarmee onmogelijk om te verplaatsen.
Natuurlijke vijanden
Koekoekshommel (bijt de koningin dood). Insectenetende vogels (grauwe klauwier). Vlinders (de larven eten het nest leeg). Dassen, veldmuizen en spitsmuizen.
Veel mensen weten dit niet, maar hommels zijn bijen. Ze zien er wel duidelijk anders uit dan andere bijen, met hun wollige, kleurrijke beharing.
Hommels zijn sociale bijen
Hommels zijn wilde bijen en worden niet verzorgd door een imker. De meeste wilde bijen zijn solitair levende insecten, in tegenstelling tot de honingbijen die in grote volken bij elkaar wonen in een bijenkast. De enige andere wilde bijen die sociaal gedrag vertonen zijn groefbijen.