Het leukst is om een gevarieerd assortiment te presenteren. Het ideale kaasplankje bevat ten minste één van elke kaassoort: half-harde, harde en blauwader kaas, gewassen korst kaas, witte korst kaas en een geitenkaas. Neem kazen die qua smaak oplopen van zacht naar pittig en presenteer ze dan ook in deze volgorde.
Maak je kaasplank extra feestelijk door tussen de kazen witte en blauwe druiven, gedroogd fruit zoals dadels of vijgen en noten, zoals walnoten of pecannoten te leggen. Dat snackt tussen de kazen door ook lekker weg.
Gebruik een mooie houten plank om de kaas op te leggen. Kies minimaal drie verschillende kaassoorten, het lekkerst is dat ze qua kleur, smaak en structuur verschillend zijn. Reken ongeveer 100-150 gram kaas per persoon.
Voor erbij serveer je: crackers met een smaakje, bijvoorbeeld LU oregano/zeezout vierkante toastjes, of Lavash crackers met sesamzaad. De neutrale kaas versterkt namelijk de smaken in de cracker. Daarnaast besprenkelen met een beetje honing werkt ook goed, want dit versterkt weer de smaken in de kaas.
Tip: begin met de 1-tjes en hou de afsmakende kazen tot het einde. Zo kan je van elke smaak ten volle genieten. En als apotheose kan je kiezen voor een lichte sorbet, die zal helpen met de vertering. Ook een lichte appelcider of appelwijn kan dienen als een fris slotstuk van je kaasplank moment.
Op hoeveel kaas je per persoon moet rekenen, verschilt per gelegenheid: Als tussengerecht: 75 tot 100 gram per persoon. Als snack tijdens het natafelen: 125 tot 150 gram per persoon. Als (enige) borrelhapje tijdens een feest: 150 (normale eter) tot 200 gram (zeer grote eter) per persoon.
De combinatie van stroop met kaas is een klassieker. De Rotterdamsche Oude stroop is heerlijk voor op brood, maar kan ook goed gebruikt worden voor extra smaakbeleving bij de borrel en als dip op de kaasplank samen met onze kazen.
Bij je kaasplank kun je kiezen voor rode wijn, witte wijn of een versterkte wijn zoals port of dessertwijn. Bij smeuïge romige kazen zijn de wat zuurdere rode wijnen lekker. Een frisse witte wijn past goed bij kruidige kazen en een droge witte wijn doet het goed bij geitenkaas.
Die worden vaak bij kaas geserveerd, maar in de druif zit een stof die in combinatie met kaas gist in onze maag. Wilt u er toch een druif bij? Doe de druiven dan eerst 30 minuten in de over op 200 graden. De vruchtjes karameliseren dan en het stofje wat de gisting veroorzaak is er dan uit.
Zowel zachtere als een heleboel harde kazen passen heel goed samen met bijvoorbeeld een sauvignon blanc, chardonnay of riesling. Zelfs sprankelende wijnen hebben hun favoriete kazen. Het koolzuur van een schuimwijn past bijvoorbeeld heel goed bij een wat kleverige kaas zoals brie of camembert.
De blauwe kaas is ontzettend lekker bij een glaasje port. Fun fact: onze held Anthony Bourdain verkoos Blue Stilton met een glas port boven een zoet dessert. Dan moet het wel héél lekker zijn! Stilton is ook heerlijk bij heel veel gerechten zoals salades, gepocheerde peer, vlees en diverse groente.
Een milde kaas is een kaas die zich tussen romige en een scherpe pittige kaas bevindt. De smaak is een goede balans tussen een zachte romige kaas en een scherpe pikante kaas.
Kaas serveer je meestal met een assortimentje brood. Knapperig stokbrood, zuurdesembrood, meergranenbrood, maar ook rozijnenbrood, notenbrood of olijvenbrood passen er prima bij. Daarnaast worden bij kaas traditioneel vaak noten en druiven geserveerd.
Deze stoffen bieden een goede bescherming tegen verschillende soorten zuren in je mond. Kaas vormt dus een natuurlijke bescherming tegen tanderosie. Een stukje kaas naar de maaltijd is dus een goed idee, ook omdat zuivel veel calcium bevat - het hoofdbestanddeel van tanden.
Jong belegen Goudakaas is bijvoorbeeld eerder geschikt als broodbeleg of om als blokjes te eten, dan als een kaas voor een kaasplankje. Een geschikte kaas voor een kaasplankje heeft een uitgesproken smaak, welke echter niet dusdanig overheersend is dat de andere kazen niet meer geproefd worden.
Smakenpallet. Waarom witte wijn bij kaas beter past dan rode wijn heeft vooral te maken met de smaak ervan. Het smakenpallet van witte wijn sluit beter aan bij kaas, zeker als het een kaasschotel betreft. De wijn bij zo'n schotel moet vooral verfrissend, droog en zoet zijn en daar voldoen de meeste rode wijnen niet aan ...
Een Chardonnay uit de nieuwe wereld smaakt heerlijk bij een geiten- of schapenmelkkaas. De Chardonnay benadrukt de romige volle smaak nog eens goed. Ook doet een Chardonnay het goed met een zachte kaassoort van koemelk. Kies dan wel voor een Chardonnay uit de Bourgogne.
Hoe harder de kaas, hoe meer tannines de wijn kan hebben. Hoe romiger de kaas, des te meer zuurgraad vereist is in de wijn. Wijn met veel tannines is ideaal met harde en oude kazen, dit is veelal rode wijn. Wijn met meer zuren is ideaal met zachte romige kaas, dit is vaak witte wijn.
Zachte kazen
Sommige kazen, zoals Gouda, zijn op jongere leeftijd halfzacht, terwijl ze na het rijpproces een harde textuur krijgen. Deze kazen combineer je best met een fruitige rode wijn zoals Pinot Noir of Beaujolais. Rosé is ook een uitstekende keuze bij dit soort kazen.
Riesling, Pinot Blanc of Grigio, Viognier of Grenache Blanc kan ook. Provençaalse rosé werkt prima als de brie op een zonnige dag meegaat in de picknickmand, zeker met andere hapjes erbij. Wees voorzichtig met rode wijn. Ga voor zacht fruitig en tanninearm.
Ondanks de varianten zonder suiker, zoals veel soorten pindakaas, zijn deze belegsoorten niet gezonder. Ze bevatten veel (verzadigde) vetten. In sommige diëten worden appelstroop en vruchtenhagel gezien als 'gezonder' broodbeleg.
Maar het is hartstikke zoet, dus is het wel zo gezond? Om maar meteen met de deur in huis te vallen: het is niet zo gezond als je misschien zou denken. Ongezond is het ook niet, maar het bestaat wel voor de helft uit suiker. Dit is iets minder suiker dan in jam zit (daar zit gemiddeld 60 procent suiker in).