Koeien die een goede voeding en verzorging krijgen, kunnen zo'n 15 tot 25 jaar oud worden. Meestal halen ze die leeftijd echter niet. De gemiddelde Nederlandse melkkoe wordt slechts vijf jaar oud, de gemiddelde zoogkoe (voor vleesvee) tien jaar oud.
Doorgaans worden dikbilmoeders na twee à drie keizersneden afgevoerd naar het slachthuis, op een gemiddelde leeftijd van zes à zeven jaar. De meeste mannelijke kalfjes worden vetgemest tot de leeftijd van ongeveer twee jaar en vervolgens geslacht.
Hoe oud wordt een melkkoe? Een koe kan van nature wel twintig jaar oud worden. In de vee-industrie niet: daar gaan melkkoeien bij verminderde vruchtbaarheid, een lagere melkproductie of toenemende gezondheidsproblemen al op jonge leeftijd naar het slachthuis. Gemiddeld zijn ze dan slechts zes jaar oud.
De toekomstige biomoederdieren mogen rustig groeien: ze krijgen hun eerste kalfje pas als de koe 2 à 3 jaar oud is. De moederkoe wordt goed verzorgd en kan wel tien jaar of ouder worden.
Er zijn nu drie dieren van één jaar oud. Maar de oudste koe van Nederland staat hier bijvoorbeeld ook, die is 25,5 jaar. Ze ontsnapte op 3-jarige leeftijd uit het slachthuis.
Harmke 309 is voor zover bekend de oudste koe van Nederland. De 24-jarige dame heeft met een productie van meer dan 135.000 liter en 14 nakomelingen een bijzondere plek op het bedrijf van mevrouw Jager, met als bedrijfsleider Harry Sol in het Overijsselse Zuidveen.
Runderen zijn circa 6000 jaar voor Christus gedomesticeerd, vermoedelijk in het noorden van Afrika. De bevolkingsgroei destijds maakte uitbreiding van de voedselproductie noodzakelijk. Runderen waren nodig in de landbouw als last- en trekdier en voor de productie van mest en vlees.
En dat is goed voor het milieu. Koeien plassen wel vijftien liter per dag. Dat komt allemaal onder een rooster in de stallen terecht.
Koeien zijn het grootste gedeelte van de dag bezig met eten en herkauwen. Eerst eten ze hun maag vol met gras. Daarna komt dat gras weer terug in hun bek en herkauwen ze dit ongeveer 8 uur lang. Daarnaast poepen ze ook behoorlijk veel, namelijk zo'n 18 keer per dag!
Biomelk is diervriendelijke melk
Een overzicht: Tijdens het graasseizoen grazen of wroeten de dieren overdag in de weide, waar ze voldoende ruimte krijgen. Om de wei gezond te houden, worden geen chemisch gesynthetiseerde gewasbescherming of kunstmest gebruikt, wel dierlijke mest.
De aankoopprijzen van runderen lopen sterk uiteen. Reken op meer dan 500 euro voor een koe. Jonge stieren zijn vaak goedkoper, reken hier de castratiekosten nog bij. Daarnaast zijn er uiteraard nog heel wat andere kosten: een weide, een stal, het stro, het voer en de dierenarts kosten geld.
Een koe is een vrouwelijk rund en als moederdier een belangrijke producent van melk. Een melkkoe geeft in een lactatieperiode tussen de 5 en 60 liter melk per dag, gemiddeld 25 liter melk per dag. Een koe wordt gemiddeld 315 dagen per jaar gemolken.
De meeste koeien hebben van nature hoorns. In de biologische dynamische melkveehouderij houden koeien hun hoorns. Ze vormen een wezenlijk onderdeel van de koe. De koeienhoorn is meer dan alleen de dode buitenste hoornlaag.
BEREKENEN VAN DE WATERBEHOEFTE
Als vuistregel kan men stellen dat een melkkoe een watervolume van 4 keer haar melkproductie per dag drinkt met een minimum van 40 liter per dag.
Een rund is een herkauwer dat in kuddes leeft. De dieren grazen, herkauwen en rusten zoveel mogelijk tegelijk met kuddegenoten. De koe krijgt rond haar 2e levensjaar een kalfje. Het spenen vindt in de natuur plaats als de kalveren 6 tot 10 maanden oud zijn.
Sperziebonen en snijbonen hebben een hoge voedingswaarde, maar bevatten een bittere stof waardoor de koeien dit product minder graag opnemen. Rauwe bonen bevatten antitrypsine wat de eiwitopname remt. Daarom wordt humaan geadviseerd bonen altijd minimaal 5 minuten koken om de antitrypsine-activiteit te verwijderen.
Een koe slaapt ongeveer 1,5 uur en dan heb je het over de diepe slaap. Als we dommelen en dutjes nog meenemen, dan slapen ze zelfs 3 uur.”
Aan de achterkant van de koe, tussen de uier en de vulva, loopt een zenuw. Wanneer die zenuw wordt gestimuleerd door er over te wrijven, gaat de koe spontaan plassen.
Koeien zijn grazers: ze eten van nature vooral gras. Met hun vier magen kunnen ze gras goed verteren, wat dieren met slechts één maag, zoals kippen, varkens en ook mensen, niet of veel minder goed kunnen.
Os – gecastreerde stier; Droge koe – koe die enkele weken geen melk geeft om op krachten te komen voor het kalven, ook wel 'droogstaande koe' of 'drooggezette koe' genoemd; Nieuwmelkte koe – koe die net heeft gekalfd en begint aan een nieuwe lactatieperiode, ook wel 'verse koe' of 'nieuwmelkse koe' genoemd.
De kostprijs van melk ligt op circa 36 cent per liter. Bij een netto marge van 29%, moet de melkveehouder dus minimaal 50 cent krijgen. De prijs die boeren voor hun melk krijgen, moet voor een gezonde en duurzame bedrijfsvoering naar minimaal 43 cent per liter.
Vergeleken met paarden zijn runderen (ossen) beter in het zwaardere trekwerk. Bijvoorbeeld van een kar of een ploeg. Ze hebben een krachtige nek en sterke schouders, en hun gespleten hoeven geeft ze een betere grip op een modderige ondergrond. Het zijn dus sterke trekdieren, maar geen goede rijdieren.
Koeien leven in kuddes en krijgen een kalfje als ze ongeveer twee jaar oud zijn. Een koe is een vrouwtjesrund en een mannetjesrund noemen we een stier. Een rund heeft van nature horens om zich te verdedigen. Koeien kunnen wel 20 jaar oud worden, maar worden meestal al eerder geslacht voor het vlees en de vacht.
"Ze kunnen een beetje zwemmen, maar dat is een soort onbeholpen gespartel." De koe is waarschijnlijk meegevoerd door de stroming. "Door stuwing kunnen ze wel in een bepaalde richting zwemmen. Ze kunnen goed blijven drijven, dus ze zullen niet zo snel verdrinken.