De fijnspar (Picea abies, synoniem: Picea excelsa) komt voor in Noord- en Oost-Europa en in grote delen van Azië. De fijnspar kan 40 m hoog worden en wordt doorgaans 100 tot 150 jaar oud.Er zijn bomen bekend die 220 jaar oud zijn. De schors van de Fijnspar heeft een roodachtige kleur.
Snoeitips spar
Bij de meeste sparren, zeker de dwergsoorten, is het niet nodig te snoeien. Wanneer de grotere maten spar te fors van grootte worden of juist voller moet worden kan de plant wel gesnoeid worden, het beste in het voorjaar (april, mei).
Het is waarschijnlijk de snelst groeiende conifeer van de in Europa aangevoerde soorten. Hij kan elk jaar wel 1,5 m groeien. De reuzenzilverspar kan dan ook zeer hoog worden. In Amerika zijn exemplaren van 65 tot ruim 80 m hoogte te vinden en ook in Schotland is al een hoogte van 62 m bereikt.
Onze boom, de fijnspar, herkennen we aan de rechte, onvertakte stam en aan de 1 à 2 cm lange, groenblijvende, scherpe en prikkende naalden, die in doorsnede vierkant zijn en rondom de twijg groeien.
De spar behoort tot de dennenfamilie. De spar wordt vaak voor een den aangezien. De dennenboom die men met de kerst in huis haalt is een spar. De spar is van de den (Pinus) te onderscheiden doordat de naalden bij de spar afzonderlijk en bij de den bij elkaar staan.
Zilversparren bereiken een maximumleeftijd van 400 tot wellicht 600 jaar.
Gemiddeld groeit een fijnspar daarna ongeveer een 40 cm per jaar. In totaal is een fijnspar van 2 meter dus ongeveer 7 á 8 jaar oud. De nordmann groeit veel langzamer,deze boompjes zijn na 3 jaar ongeveer 15 cm groot. Na het uitplanten groeien deze bomen ongeveer 25 cm per jaar.
Sap van sparren, waaronder de Nordmann-spar, is giftig voor hond en kat. Ook oppassen met de naalden: deze zijn scherp waardoor deze gaatjes in de slokdarm kunnen veroorzaken. Laat huisdieren niet van het water drinken waarin de afgezaagde stam van de kerstboom staat. Dit water bevat het giftige boomsap.
Waarom krijgt mijn spar bruine naalden? De standplaats van een spar moet zonnig tot halfschaduw zijn, met een licht vochtige grond. Langdurige droogte leidt niet alleen tot bruine naalden maar ook gemakkelijk tot een uitgedroogde kluit.
De fijnspar (Picea abies) is een boom uit de dennenfamilie (Pinaceae). Het is een conifeer uit Noord- en Centraal-Europa. Een volwassen fijnspar kan tot 50 meter hoog worden.
Als de spar teveel water krijgt, zal hij snel zijn naalden laten vallen en geelkleuren. Het is handig om de vegetatiecyclus te kennen : In het voorjaar en de zomer, wanneer de kamerspar groeit en het warm is, kan het nodig zijn om wekelijks water te geven.
Naaldbomen zijn coniferen die in zeer veel soorten bestaan, er zijn echte dwergsoorten bij, die slechts cm. per jaar kunnen groeien, terwijl andere soorten, meer dan een halve meter per jaar groter worden. ( zoals kerstbomen) Ook zijn de omstandigheden van grote invloed op de groei.
Van alle soorten kerstbomen is de fijnspar de meest aangeboden kerstboom. Deze kan in het bos wel 50 m hoog worden! Kies in de tuin liever voor 'Acrocona' (onregelmatig groeiend, 1,5 m), 'Ohlendorffii' (kegelvormig, 1,25 m) of 'Remontii' (kegelvormig, 2 m). De jonge kegels van de Servische spar.
Naaldbomen kun je gerust toppen. Ze gaan er niet dood van, hooguit dat ze esthetisch lelijker worden.
De grove den kan 25-35 m hoog worden en heeft een penwortel, waarmee ook uit grotere diepte water opgenomen kan worden. Bij de bosbouw wordt de grove den na 80 tot 120 jaar gekapt. De bomen kunnen echter veel ouder worden.
Naaldbomen hebben graag een iets zure kleigrond of een zandige grond, maar ze kunnen ook goed tegen andere ondergronden. Let op of de standplaats veel water aantrekt, want naaldbomen houden niet van wateroverlast. Zorg dus voor een redelijk droge plek en geef water bij als het in de zomer erg droog is.
Door de Letterzetter aangetaste bomen zijn te herkennen aan: aanwezigheid van bruingelig boormeel op de stam, geelbruin verkleurde boomkronen, naaldverlies, spechtenactiviteit en het afvallen van de bast. De aantastingen kunnen mogelijk verward worden met die van de Koperetser Pityogenes chalcographus.
De leeftijd varieert van 254 tot 489 jaar. Slechts enkele van de leeftijden in de tabel zijn geteld met de jaarringen van de boom, de meeste leeftijden zijn volgens mij geciteerd, geschat of gewoon verzonnen.
sitchensis (Sitkaspar) · P. smithiana (Himalayaspar) · ... ... · Abies (Zilverspar) · Cedrus (Ceder) · Larix (Lork) · Picea (Spar) · Pinus (Den) · Pseudotsuga · Tsuga (Hemlockspar) · ...
De spar wortelt erg oppervlakkig. Dat merk je als je tussen sparren loopt. Voortdurend struikel je over wortels. Een spar is daardoor niet goed bestand tegen stormen.
Naaldbomen als voedselbron
Zoals genoemd leven er in de naaldbossen dieren die jagen op andere dieren zoals op herten, vogels en knaagdieren. Ook worden er vissen gevangen. Andere dieren eten vruchten. Er zijn echter ook dieren voor wie de naaldbomen een belangrijke voedselbron vormen.
Dennennaalden zijn giftig voor een hond. Er zitten giftige sappen in dennennaalden waar honden erg ziek van kunnen worden. Zo kunnen er problemen in het maag-darmstelsel van je hond ontstaan met als gevolg buikpijn, braken en/of diarree.
2 á 3 weken buiten bewaard kunnen blijven. Het is dan wel belangrijk om hem af en toe water te geven via een Easyfix kerstbomenstandaard of emmer, zodat die niet uitdroogt. En ook hier moet je er op letten dat hij niet in de wind staat of in de zon.
Kleinbehuisden of liefhebbers van een elegante boom kunnen terecht bij de Servische spar (Picea omorika), een hoge slanke boom met afhangende takken en zachte naalden die lekker ruiken. Ook deze spar verliest ze, maar ook hij doet dat minder snel dan de fijnspar.