Archeologie gaat over sporen en resten van menselijke aanwezigheid vanaf 300.000 jaar geleden in de bodem en onder water. Deze zichtbare en onzichtbare resten vertellen veel over hoe mensen vroeger leefden en werkten.
Archeologie wordt vaak in verband gebracht met de studie van prehistorische mensen. Maar archeologie bestudeert ook de sporen van de Griekse en Romeinse samenlevingen en gaat zelfs tot de moderne tijd. Het werk waarbij archeologen de geschiedenis bestuderen door naar sporen te zoeken is vrij systematisch en geordend.
Als je zo'n intense studieloopbaan moet volgen voor dit beroep wil je dit vast wel weten: wat verdient een archeoloog? Het salaris van een archeoloog in 2025 is behoorlijk uiteenlopend. Zo verdient een starter ongeveer € 2.400 bruto per maand.Maar dit kan oplopen tot € 5.400 in een senior functie.
Uit artikel 5.7 Erfgoedwet blijkt derhalve dat het altijd een overheid is die eigenaar wordt van archeologische vondsten die zijn aangetroffen bij opgravingen, tenzij iemand zijn eigendom kan bewijzen.
Als archeologen zeker willen weten hoe oud een opgegraven voorwerp is, kunnen ze daar met een ingewikkelde techniek achter komen. Dat heet de 'C14-datering'. Met radioactiviteit kunnen ze meten hoe oud een bot of ander voorwerp is. Als het voorwerp heel radioactief is, dan is het waarschijnlijk niet heel oud.
Koolstofdatering (vaak afgekort tot C-14-datering) is een methode voor het dateren van vindplaatsen door de hoeveelheid koolstof-14 (een radioactieve isotoop van koolstof) te analyseren die wordt aangetroffen in organische resten zoals houtskool of botten.
Volgens wetenschappers is de aarde ongeveer 4,56 miljard jaar oud (4 560 000 000 jaar). Deze leeftijd is vastgesteld door het meten van radioactief verval, een erg ingewikkeld maar precieze manier om te meten hoe oud iets is. Het heelal zelf ontstond 13,8 miljard jaar geleden, door de Oerknal.
Maar in 2015 publiceerden wetenschappers over de archeologische site Lomekwi in Kenia, waar stenen werktuigen van 3,3 miljoen jaar oud zijn gevonden.” Daarbij moet wel worden vermeld dat we niet weten van wie deze werktuigen precies afkomstig zijn. Het kan zelfs zijn dat het geen mensachtigen waren.
Het meenemen van artefacten is illegaal
De federale wet beschermt archeologische vindplaatsen en artefacten op federale gronden. U mag niet graven, artefacten verzamelen, metaaldetectoren gebruiken of rotsbeelden in nationale parkeenheden beschadigen. Overtredingen kunnen leiden tot gevangenisstraf of boetes, evenals inbeslagname van apparatuur .
Er geldt in grote delen van Nederland wel een uitzondering voor opgravingen met behulp van een metaaldetector, maar alleen wanneer er niet dieper gegraven wordt dan 30 cm. Wie zich hier niet aan houdt riskeert een forse straf: maximaal twee jaar gevangenisstraf, een taakstraf of een boete van maximaal € 22.500.
Wendell Phillips , overleden op 54-jarige leeftijd, was ongetwijfeld de rijkste archeoloog ter wereld. Het "rijkdom"-gedeelte van zijn rags-to-riches-verhaal was het resultaat van honderden olieconcessies die hem het recht gaven om het zwarte goud te delven en te verkopen.
Hbo Bsc Archeologie is de énige praktijkgerichte, technische opleiding op bachelorniveau. Naast moderne technieken is er ook aandacht voor publieksbereik en erfgoed en kun je goed doorstromen naar de universiteit.
De hbo-opleiding Archeologie is alleen in voltijd te volgen en duurt vier jaar.
Dingen van vroeger zitten onder de grond, omdat de mensen ze zelf onder de grond hebben gestopt. De resten die van vroeger over zijn, zijn bijvoorbeeld sporen van waar huizen stonden, scherven van potten en pannen en botten.
Er zijn talloze claims op de titel van vader van de archeologie. Sommigen van hen die als vader(s) van de archeologie beschouwd kunnen worden zijn Flavio Biondo, Marcello Venuti, Thomas Jefferson, Mortimer Wheeler, William Flinders Petrie, en ook Christian Thomsen en Jens Worsaae .
Veel archeologische resten liggen nog veilig in de bodem. Pas als er in de grond gegraven gaat worden, bijvoorbeeld om een nieuw huis te bouwen, komen de archeologische resten in gevaar. De archeologische resten komen uit de steentijd, Romeinse tijd, middeleeuwen of de moderne tijd.
Het grove graafwerk wordt uitgevoerd door graafmachines, de fijnere graafwerkzaamheden, al naargelang de samenstelling van de bodem, met behulp van spades, houwelen, troffels en ander gereedschap. Een opgraving hoeft overigens niet perse archeologische vondsten op te leveren.
Alles wat ouder is dan 50 jaar kan een artefact zijn!
Artefacten in de betekenis van 'door mensen gemaakte dingen'
Incidenteel wordt de term ook wel gebruikt als synoniem voor 'kunstwerk', zowel in artistieke zin als ook in bouwkundige zin. Voor meer informatie hierover: zie Kunstwerk (artistiek) respectievelijk Kunstwerk (bouwkundig).
Sinds de allereerste opgraving is Pompeii de langstlopende, continu opgegraven site ooit. Het is nog steeds een mysterie in sommige gebieden, met een heel derde van de stad nog steeds begraven. Archeologen blijven zoeken naar nieuwe vondsten, terwijl de reeds ontdekte delen open zijn voor bezoekers.
Göbeklitepe is een heiligdom op een heuvel op het hoogste punt van een langgerekte bergrug, zo'n 15 km ten noordoosten van de stad Şanlıurf. De 10.000 jaar oude tempel Göbeklitepe wordt beschouwd als 's werelds oudste tempelcomplex.
De in Lomekwi opgegraven werktuigen zijn 3,3 miljoen jaar oud en behoren tot de oudste stenen werktuigen die ooit zijn gevonden. Ze zijn ouder dan de mensheid zelf.
Zo'n hemellichaam krijg je niet zomaar vernietigd. Over nog eens 4,6 miljard jaar, wanneer de zon het einde van zijn leven nadert en begint op te zwellen tot een rode reuzenster, zal de aarde er nog steeds zijn. Alleen is er dan natuurlijk geen leven meer mogelijk.
Tegenwoordig weten we dankzij radiometrische datering dat de aarde ongeveer 4,5 miljard jaar oud is . Als natuurkundigen in de 18e en 19e eeuw de werkelijke leeftijd van de aarde hadden geweten, waren vroege ideeën over evolutie misschien serieuzer genomen.
De huidige mens loopt waarschijnlijk pas 300.000 jaar op aarde rond. Daarvoor waren er wel hominiden (mensachtigen) die op de huidige mens leken. Deze ontstonden ongeveer 7 miljoen jaar geleden.