U en uw raadsman gaan de rechtszaal in.De rechter opent de zitting en zal uw persoonsgegevens (naam, adres, geboortedatum) met u doorlopen. Hij wil zeker weten dat degene die in het proces-verbaal staat ook degene is die tijdens de zitting voor hem staat. Ook controleert de rechter welke andere personen aanwezig zijn.
Een rechtszaak begint meestal met een dagvaarding, de brief van de officier van justitie aan de verdachte om op een bepaald tijdstip voor de rechter te verschijnen. In die brief staat ook om welk strafbaar feit het gaat.
Een dergelijke zitting wordt ingepland wanneer de zaak wat complexer is en/of er meerdere verdachten zijn. Tijdens een regiezitting wordt er besproken of de verdediging of het openbaar ministerie nog nader onderzoek wenst voordat de inhoudelijke behandeling van de strafzaak kan beginnen.
Algemeen geaccepteerd is (gelukkig) dat men de rechter in de rechtbank aanspreekt met mijnheer of mevrouw (de rechter). Maar ook daar zijn uitzonderingen op: zijn er meer rechters, dan spreekt men de voorzitter aan met mijnheer/mevrouw de voorzitter.
De kosten voor een procedure bij civiele zaken en bestuursrechtelijke zaken betaalt u meestal zelf. Behalve als de rechter beslist dat de verliezende partij deze kosten betaalt. Een strafzaak kost u geen geld. Maar het kost wel geld als u een advocaat inschakelt.
Bewijsregels. In hoofdlijnen en vrij vertaald gelden de volgende bewijsregels binnen het strafrecht; Voor een bewezenverklaring zijn slechts twee bewijsmiddelen nodig. Dit noemen we ook wel het strafrechtelijk bewijsminimum.
Een rechter kan schriftelijk of mondeling uitspraak doen. De uitspraak wordt schriftelijk vastgelegd en ondertekend door de rechter(s) (bij zaken bij de politierechter volgt alleen een aantekening van de mondelinge uitspraak).
Zitting strafzaak
Als de rechter voldoende weet over uw zaak, geeft hij het woord aan de officier van justitie. Deze zegt nu op zijn beurt wat hij van de zaak vindt. Dat heet het requisitoir. Het requisitoir eindigt met de eis van de officier van justitie.
In een eenvoudige kort geding procedure is er vaak al binnen enkele weken een uitspraak, terwijl het in ingewikkelde procedures tot wel meer dan twee jaar kan duren. Een gemiddelde of ijkpunt is niet te geven, dat hangt af van de aard en complexiteit van de zaak.
Om de rechtszaak te starten, begint uw advocaat met een dagvaarding. Dit is een uitnodiging aan de ander om voor de civiele rechter te komen. In de dagvaarding legt u het probleem uit.
Om zelf een rechtszaak te starten moet u een dagvaarding schrijven. Een dagvaarding is het processtuk waarin u uitlegt wat u vordert en waarin u die vordering ook onderbouwt. En dat maakt het starten van een procedure zo lastig. De dagvaarding is een processtuk dat aan bepaalde vereisten moet voldoen.
Een griffier en een rechter zijn in elke rechtszaak aanwezig. Een officier van justitie alleen als het om strafrecht gaat. En een advocaat alleen als dat nodig is. De rechtszaal ziet er dus anders uit als er een scheiding wordt behandeld dan wanneer er iemand verdacht wordt van een misdrijf.
Als u verliest, betaalt u de kosten van de andere partij. De vergoeding is voor de proceskosten en buitengerechtelijke kosten, zoals kosten voor bewijs. De vergoeding kan lager zijn dan de kosten die echt zijn gemaakt. Bijvoorbeeld als u de advocaat per uur heeft betaald of omdat de rechter niet alle kosten nodig vond.
Hoe werkt de financiering van de Rechtspraak? De Rechtspraak wordt per zaak betaald. Voor elk vonnis dat een rechter uitspreekt, betaalt de minister van Justitie en Veiligheid een bepaald bedrag. Dus hoe meer vonnissen rechters produceren, des te meer geld krijgt de Rechtspraak, en omgekeerd.
Als u geen advocaat of mediator kunt betalen, heeft recht op een vergoeding voor de kosten. Dit heet een toevoeging. Als u aanspraak maakt op een toevoeging, betaalt u altijd een eigen bijdrage. Daarnaast kunt u advies vragen aan het Juridisch Loket.
Bij een rechtszaak is een formele dresscode als: Casual Chic, Business of Smart Casual gebruikelijk. Dit zijn dresscodes waarbij een combinatie wordt gemaakt tussen casual en formele kleding. Leg hierbij het accent op de nette kant, in plaats van op de casual kant.
Pathos, zegt IJzermans, is bij uitstek een middel om de rechter te boeien. “Zoek een manier om de rechter nieuwsgierig te houden, zodat je de gunfactor krijgt. Je kunt pathetisch zijn in de goede zin van het woord. Bijvoorbeeld de feiten vertellen in de vorm van een verhaal, zoals in een roman.
Constitutionele toetsing door de rechter houdt in dat de rechter toetst (of mag toetsen) of wetten al dan niet in overeenstemming zijn met de Grondwet. Het huidige artikel 120 van de Grondwet bepaalt dat de rechter niet mag beoordelen of wetten en verdragen in strijd zijn met de Grondwet.
De Hoge Raad is de hoogste rechter en kan besluiten dat een rechtszaak over moet. De Hoge Raad kan ook besluiten dat een rechtszaak heropend moet worden (herziening).
Geen persoonlijke mening. Een rechter schakelt zijn persoonlijke meningen altijd uit tijdens een rechtszaak. Hij kijkt puur naar de feiten, de wet en omstandigheden. Wat hij als privépersoon denkt, doet niet ter zake.