Let niet alleen op je woorden, maar ook op je intonatie, je manier van doen en je lichaamstaal. Gun je kind dat hij het leuk heeft bij de andere ouder. Gun je kind dat hij van de andere ouder houdt. Toon hem dat je blij bent als hij het leuk heeft gehad bij de andere ouder.
Het is verwarrend en dit gevoel maakt een kind angstig, onzeker en het doet een kind verdriet. Het kind krijgt het gevoel dat hij/zij moet kiezen tussen zijn/haar ouders. Dit kan voelen als het verraden van één van de ouders, alsof ze een ouder in de steek laten.
Een kind kan terecht komen in een loyaliteitsconflict. Simpel uitgelegd is een loyaliteitsconflict een situatie waarin een kind niet kan of wil kiezen tussen twee personen of hun wensen. Bij een scheiding wil een kind in feite trouw zijn en blijven aan beide ouders.
Een loyaliteitsconflict is een dilemma dat bij kinderen ontstaat als ze het gevoel hebben dat ze hun voorkeur moeten uitspreken voor een van de gescheiden ouders. Het is een innerlijk conflict dat ontstaat als het kind door loyaliteit naar de ene ouder voelt dat het een andere ouder te kort doet.
Beheers de conflicten
Maak zo min mogelijk ruzie. Als je toch ruzie hebt gehad, laat je kinderen dan zien dat je in staat bent om je onderlinge conflicten op te lossen. Praat erover dat het weer is opgelost. Langdurige conflicten na de scheiding zijn de belangrijkste oorzaak van loyaliteitsconflicten.
Onzichtbare loyaliteit gaat spelen wanneer de ene ouder de loyaliteit aan de andere ouder niet erkent. Dit kan door het bestaan van de band te ontkennen, openlijk de andere ouder te bekritiseren en/of te diskwalificeren of door de jeugdige op te zetten tegen de andere ouder.
Gedrag van de controlerende ouder:
Uitsluitende negatieve informatie over de andere ouder delen met het kind. Met smoesjes het contact tussen het kind en de andere ouder beperken. Niet of moeizaam nakomen van de (gerechtelijke) contactregeling. Ex-partner niet informeren over het welzijn en de ontwikkeling van het kind.
Je kunt hiervoor terecht bij jeugdzorg, maar ook het inschakelen van een goede mediator met de juiste specialiteit kan helpen om de neuzen weer in dezelfde richting te krijgen. Gaat het om een ernstige vorm van ouderverstoting, dan is er geen contact meer tussen het kind en één van de ouders.
Loyaal betekent dat je trouw bent. Je kunt loyaal zijn aan iemand (een persoon) bijvoorbeeld in jouw privé-omgeving (partner, ouders of kinderen) maar jouw loyaliteit kan zich ook uiten aan de organisatie waar je werkt (organisatieloyaliteit), aan jouw klanten, aan jouw baas of aan jezelf.
In de rechtspraak, maar ook zeker in de media, wordt er steeds vaker gesproken over de termen ouderverstoting, ouderonthechting en parental alienation. Daar worden situaties mee bedoeld waarin een kind aangeeft minder of geen contact te willen met één van de ouders na scheiding.
Behalve de loyaliteit die ontstaat door de geboorte, voelen kinderen zich ook loyaal tegenover mensen die voor hen zorgen en hen opvoeden. Het is de zogenaamde “verticale loyaliteit”.
Van ouderverstoting is sprake als een kind een ouder, waarmee het kind voorheen een goede relatie had niet meer wil zien. Ouderverstoting is onderdeel van het beëindigen van de relatie tussen ouders. Soms manifesteert ouderverstoting zich pas jaren na de feitelijke scheiding.
Parentificatie wil zeggen dat een jeugdige langdurig de rol van ouder op zich neemt met de bijbehorende taken en verantwoordelijkheden. Het gaat erom dat de zorg langdurig 'ongepast' is. Ongepast in de zin van niet passend bij de leeftijd en de cultuur van de jeugdige en schadelijk voor zijn ontwikkeling.
Het houdt in dat men zich houdt aan afspraken die gemaakt zijn, en het vertrouwen van een ander niet schaadt. Vooral als iemand de afspraken nakomt, terwijl de ander het niet kan controleren of hij daadwerkelijk de afspraak na is gekomen, spreken we van oprechte loyaliteit. Trouw en eerlijk zijn valt er ook onder.
Accepteer de keuze van je kind, en zeg tegen je kind dat het goed is. Geef je kind het gevoel en de boodschap mee dat je van hem/haar houdt. Maak duidelijk dat je kind altijd welkom is bij je. Geef je kind het gevoel dat hij/zij bij jou terecht kan en altijd naar je toe mag komen.
De gevolgen van PAS kunnen voor het kind zeer ernstig zijn, van kleinere psychische klachten tot depressie, identiteitsproblemen, het niet kunnen aangaan van eigen relaties, angst, depressie, drugs- of alcoholmisbruik, valse inschattingen van de werkelijkheid, verwarring, laag zelfbeeld.
Ouderverstoting komt vooral voor bij vechtscheidingen. Eén van de ouders maakt de andere ouder (on)bewust zwart. Vaak maakt de moeder de vader zwart, maar andersom komt ook voor. Het achterliggende doel is dat het kind het contact met die ouder verbreekt.
Loyaliteit wordt gecreëerd door merkbeleving, dialoog, interactie, gevoel van waarde, vertrouwen en tevredenheid. Loyaliteit ontstaat niet van de een op de andere dag, maar wordt opgebouwd gedurende een langere periode. Loyaliteit kan zich op twee manieren uiten die beide omzetverhogend werken.
Valkuil: Onderdanig
Door je trouwe opstelling naar andere toe kun je jezelf gemakkelijk wegcijferen ten gunste van die ander. Waarbij je over je eigen grenzen heen gaat. Anderen kunnen hierdoor gemakkelijk misbruik maken van jouw loyaliteit en trouw.
Persoonlijke loyaliteit gaat over de trouw van jou aan personen, omdat deze belangrijk voor je zijn. En hoe belangrijker de personen voor je zijn, hoe groter de loyaliteit, zou je kunnen stellen.
Het gebrek aan contact tussen het kind en zijn ouder [1]
In het Engels noemt men dit het PAS syndrome (Parental Alienation Syndrome). In de praktijk is het PAS syndroom een gecontesteerd begrip en het syndroom is dan ook niet als dusdanig psychologisch erkend door de American Psychiatric Association.
De raad adviseert berusting in de situatie om het kind (en de situatie) rust te geven. De raad adviseert het kind uit huis te plaatsen bij de verstoten ouder (of mogelijk eerst bij een derde, terwijl hulpverlening de band tussen het kind en de verstoten ouder tracht te herstellen).
Ouderverstoting is strafbaar volgens art. 279 en 300 Wetboek van strafrecht! Veel kinderen van verstoten ouders ontwikkelen op latere leeftijd zelf psychische en emotionele problemen.
De eerste stap bij het oplossen van de gevolgen van parentificatie is je bewust te worden van de patronen die je onbewust aan het herhalen bent. Omdat je vaak al heel je leven in die patronen zit, kun je ze meestal zelf niet meer zien. Het zijn blinde vlekken voor je geworden.