Bij het ontstaan van ouderverstoting spelen twee factoren een rol: De ene ouder beïnvloedt het kind bewust of onbewust met negatieve informatie of emoties over de andere ouder. In erge gevallen gaat het om hersenspoeling. Het kan echter ook om subtiele, regelmatige vormen van beïnvloeding gaan.
Gedrag van de controlerende ouder:
Uitsluitende negatieve informatie over de andere ouder delen met het kind. Met smoesjes het contact tussen het kind en de andere ouder beperken. Niet of moeizaam nakomen van de (gerechtelijke) contactregeling. Ex-partner niet informeren over het welzijn en de ontwikkeling van het kind.
Ouderverstoting heet ook wel oudervervreemding of Parental Alienation Syndrome (PAS) genoemd en is eigenlijk een vorm van kindermishandeling. Een kind dat te maken krijgt met ouderverstoting kan hier vaak levenslang last van houden.
Feitelijk is de enige mogelijkheid die je hebt om oudervervreemding aan te tonen, door een dossier op te bouwen van onwil of inactie van de andere ouder om het contact tussen je kind en jou te bevorderen.
U kunt hiervoor terecht bij jeugdzorg, maar ook het inschakelen van een goede mediator met de juiste specialiteit kan helpen om de neuzen weer in dezelfde richting te krijgen. Heb je te maken met een ernstige vorm van ouderverstoting, dan is er geen contact meer tussen het kind en één van de ouders.
De gevolgen van PAS kunnen voor het kind zeer ernstig zijn, van kleinere psychische klachten tot depressie, identiteitsproblemen, het niet kunnen aangaan van eigen relaties, angst, depressie, drugs- of alcoholmisbruik, valse inschattingen van de werkelijkheid, verwarring, laag zelfbeeld.
De raad adviseert berusting in de situatie om het kind (en de situatie) rust te geven. De raad adviseert het kind uit huis te plaatsen bij de verstoten ouder (of mogelijk eerst bij een derde, terwijl hulpverlening de band tussen het kind en de verstoten ouder tracht te herstellen).
Als een kind roept dat hij niet meer naar de andere ouder wil gaan, besef dan dat dit in de regel niet in het belang van het kind is. Echter, als een kind roept dat hij of zij niet meer naar de andere ouder wil, moet dit wel serieus genomen worden. Het kind laat door deze roep zien dat er iets aan de hand is.
Accepteer de keuze van je kind, en zeg tegen je kind dat het goed is. Geef je kind het gevoel en de boodschap mee dat je van hem/haar houdt. Maak duidelijk dat je kind altijd welkom is bij je. Geef je kind het gevoel dat hij/zij bij jou terecht kan en altijd naar je toe mag komen.
Zoek contact met je kind en vraag het hem of haar. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: 'Max, ik weet dat je niet met me wilt praten, en ik zou graag willen weten wat ik heb gedaan dat je zo heeft gekwetst. Kun je het me alsjeblieft vertellen? Je hoeft niet met me te praten, maar stuur me dan alsjeblieft een brief of mail.
Ouderverstoting is strafbaar volgens art. 279 en 300 Wetboek van strafrecht! Veel kinderen van verstoten ouders ontwikkelen op latere leeftijd zelf psychische en emotionele problemen.
Wat kunt u doen als uw ex de omgangsregeling niet nakomt en u de kinderen niet meekrijgt? In het geval u de kinderen niet meekrijgt en de omgangsregeling door uw ex niet wordt nagekomen, dan kunt u via de rechter proberen nakoming van de omgangsregeling af te dwingen.
Het gebrek aan contact tussen het kind en zijn ouder [1]
In het Engels noemt men dit het PAS syndrome (Parental Alienation Syndrome). In de praktijk is het PAS syndroom een gecontesteerd begrip en het syndroom is dan ook niet als dusdanig psychologisch erkend door de American Psychiatric Association.
Als er sprake is van normale omstandigheden, zou een vader in de gelegenheid moeten worden gesteld om zijn kinderen minimaal om de week een volledig weekend en wekelijks een vaste dag te zien. Daarnaast ben je als ouder verplicht om het contact met de andere ouder bij de kinderen te bevorderen.
In de rechtspraak, maar ook zeker in de media, wordt er steeds vaker gesproken over de termen ouderverstoting, ouderonthechting en parental alienation. Daar worden situaties mee bedoeld waarin een kind aangeeft minder of geen contact te willen met één van de ouders na scheiding.
Als je kind niet meer naar jou toe wil
Op het moment dat jij de ouder bent waar het kind niet meer naar toe wil gaan, zoek dan contact met de andere ouder. Probeer samen tot een oplossing te komen, eventueel met een mediator erbij. In bijna alle gevallen heb je recht op omgang met je kind!
In een gezonde moeder dochter relatie is er sprake van een liefdevolle verbintenis. Er is emotionele betrokkenheid en beide partijen gedijen goed in de relatie. Maar ook in gezonde relaties heb je weleens ruzie. Als ruzie echter vaak voorkomt, kan dit voor een verstoorde relatie tussen moeder en dochter zorgen.
Een kind mag vanaf zijn 12e verjaardag dus niet zelf kiezen waar hij/zij gaat wonen of hoe vaak hij/zij naar de andere ouder gaat. Pas vanaf het moment dat een kind volwassen is, vanaf zijn/haar 18e verjaardag, mag een kind zelf keuzes maken.
Slachtoffers van emotionele verwaarlozing en mishandeling hebben meer moeite om veilige, gezonde en liefhebbende relaties met anderen aan te gaan en kampen met een negatiever zelfbeeld. Ze zijn extra gevoelig voor sociale dreiging, uitsluiting en afwijzing.
Een kind heeft altijd recht op omgang met de niet-verzorgende ouder (of die nu gezag heeft of niet). Ten aanzien van een kind dat 12 jaar en ouder is en dat bij de kinderrechter 'van ernstige bezwaren tegen omgang met zijn ouder heeft doen blijken' kan een verzoek tot omgang worden afgewezen.
Zo is de vader die ouderlijk gezag heeft verplicht om bij te dragen in de zorg en opvoeding over het kind. Hij mag ook meebeslissen bij belangrijke aangelegenheden, zoals het verlenen van toestemming voor het aanvragen van een paspoort of het ondergaan van medische behandelingen.
Wanneer er in algemene termen sprake is van een gelijke verdeling van zorg, opvoeding en omgang met het kind, oftewel een 50-50 verdeling, spreken we van co-ouderschap.
Recht op omgang met je kind is dus een wettelijk recht voor vaders. De wet geeft aan dat alleen in uitzonderlijke gevallen dit recht van vader op een omgangsregeling kan komen te vervallen. Moeder kan niet zomaar een omgangsregeling van vader weigeren en het kind weghouden bij vader.
Als uw kind zonder uw toestemming door de andere ouder is meegenomen naar het buitenland, kan er sprake zijn van een internationale kinderontvoering. Dit is in Nederland een strafbaar feit. We spreken dan van een onttrekking aan het ouderlijk gezag.
We noemen het een loyaliteitsconflict als een kind om wat voor reden dan ook een innerlijke strijd heeft, omdat hij/zij het gevoel heeft niet trouw te kunnen zijn of te kunnen blijven aan één van de ouders.