De puberteit begint met een groeispurt tussen de 5 en 6 cm en de tepels beginnen voller te worden bij meisjes rond de 8-10 jaar (bij jongens start de puberteit iets later, rond 9-11 jaar). Vanaf ongeveer 11 jaar begint de areola (huid rond de tepels) vorm te krijgen en begint er schaamhaar te groeien.
In de puberteit verandert er veel in je lichaam. Ook je stemming en gevoelens veranderen. Je kunt je er soms flink onzeker en onhandig door voelen. Meestal begint de puberteit rond je 11e (bij meisjes) en 13e (bij jongens), maar de puberteit kan ook eerder of later beginnen.
Op deze leeftijd kan je kind erg snel reageren met bijvoorbeeld computerspelletjes ed. Ook met sporten of ergens in klimmen heeft je kind nu een goed inzicht in zijn/haar snelle handelen. Cognitieve ontwikkeling: Lezen en schrijven gaat nu steeds beter, terwijl rekenen moeilijker begint te lijken.
De houding van een puber wordt over het algemeen gekenmerkt door een groeiende volwassenwording en de zoektocht naar een eigen identiteit. Regelmatig kan het kinderlijke gedrag nog naar voren komen in de eerste jaren van de puberteit. Daarnaast kunnen pubers vaak dwars en opstandig zijn.
Hoe laat ze thuis moeten komen varieert, maar uit de J/M Ouders-enquête komt per leeftijdsgroep wel een grote gemene deler naar voren. Zo is één uur voor de meeste veertien- en vijftienjarigen een heel acceptabele tijd en gaan oudere tieners minstens tot twee á drie uur uit (zie tabel).
Waarom zitten pubers graag de hele dag op hun kamer? Voor je puber is zijn kamer de plek waar hij alleen kan zijn. Daar heeft hij privacy om zijn emoties en gedachten te ordenen, ruzies te overdenken, plannen te maken of gewoon ongestoord te dagdromen.
Vanaf zijn 7e verjaardag wordt je kind voorzichtiger en rustiger. Hij krijgt meer controle over zijn lichaam en denkt meer na voordat hij iets doet. En hij leert ook om meer geduld te hebben.
We spreken van gedragsproblemen als: een kind zich dwars en opstandig gedraagt, gauw geprikkeld is en driftig wordt, anderen ergert, antisociaal gedrag vertoont (zoals liegen of stelen) of zich agressief gedraagt. het kind, de ouders of de omgeving er nadelige gevolgen van ondervinden.
Er is een lichamelijke ontwikkelingsstoornis waarbij een kind veel eerder dan normaal in de puberteit komt: pubertas praecox. Een meisje ontwikkelt dan bijvoorbeeld al voor haar achtste jaar schaamhaar en borsten. Ook kan ze veel te vroeg beginnen met menstrueren. Bij jongens ligt de grens op de leeftijd van 9 jaar.
Bij de 15-18 jarigen is dit percentage bijna verdubbeld. Van de 18-jarige jongens geeft 92% aan te masturberen, van de meiden is dat 66%. De gemiddelde leeftijd waarop jongens voor het eerst masturberen, is 13,5 jaar, de meiden beginnen gemiddeld met 14,6 jaar.
Vanaf 10 jaar tot aan de puberteit gaat 30 tot 40 procent van de jongens masturberen. Samen masturberen kan een manier zijn om te ervaren welke vormen van vrijen en seks men als het prettigst ervaart.
Vroege puberteit
Zo krijgt je dochter borsten, schaamhaar en gaat menstrueren. Je zoon krijgt de baard in de keel, baardgroei, meer lichaamsbeharing en nu en dan een natte droom. Naast de lichamelijke veranderingen en hormonen die opspelen gebeurt er ook mentaal behoorlijk wat.
Een paar tips voor de prepuberteit
Laat je kind meedenken en geef het verantwoordelijkheid. Kijk bij discussies niet alleen waar je grenzen stelt, maar bekijk ook of je je kind ergens in tegemoet kunt komen. Geef uitleg over puberteit en lichamelijke veranderingen zodat je je kind geruststelt.
Bij meisjes gebeurt dat tussen de 8 en 13 jaar (gemiddeld op de leeftijd van 10,5 jaar), bij jongens tussen de 9 en 14 jaar (gemiddeld op de leeftijd van 11,5 jaar). Bij meisjes start de puberteit met de groei van de borsten.
Het kan verschillende oorzaken hebben dat een kind onhandelbaar wordt. Onbegrip vanuit de ouders, de komst van een jonger broertje of zusje, verkeerde vrienden en ook bepaalde aandoeningen, zoals asperger of ADHD kunnen ervoor zorgen dat ouders het kind minder goed begrijpen en begeleiding in de ontwikkeling.
Het behandelen van ernstige gedragsproblemen
Tijdens een oudertraining leren ouders hoe ze goed gedrag kunnen stimuleren en ongewenst gedrag kunnen afremmen. En dat werpt zijn vruchten af. Soms hebben kinderen ook therapie nodig. Voor kinderen van acht tot twaalf jaar is er cognitieve gedragstherapie.
De belangrijkste verklaring voor het ontstaan van gedragsproblemen is een negatieve spiraal tussen kenmerken of gedrag van een kind en de reactie van de omgeving daarop. Probleemgedrag roept een negatieve reactie van de omgeving op, die het probleemgedrag versterkt en zo opnieuw tot negatieve feedback leidt.
In het schema ontwikkelingsaspecten en om- gevingsinteractie worden de volgende ontwik- kelingsgebieden onderscheiden: lichamelijke ontwikkeling, motorische ontwikkeling, cogni- tieve ontwikkeling, seksuele ontwikkeling, per- soonlijke ontwikkeling en sociaal-emotionele ontwikkeling.
Grenzen stellen is wel nodig
Ruimte geven is dus oké, maar grenzen aangeven is ook nodig. Alleen al om je kind een gevoel van veiligheid te geven en daarnaast uit zelfrespect. Door duidelijke grenzen te stellen leer je kinderen omgaan met waarden en normen van anderen en die van zichzelf.