Gestold magma wordt dieptegesteente of ganggesteente genoemd. Gestolde lava wordt uitvloeiingsgesteente genoemd.
Vloeibare lava kan temperaturen tot 1500 °C bereiken. Vooral de vulkaan Kilauea in Hawaï staat bekend om zijn gloeiend hete lava. De meeste lavastromen zijn echter 800 tot 1100 °C, en de vulkaan Ol Doinyo Lengai in Tanzania produceert de 'koudste' lava ter wereld van circa 500 °C.
Wanneer lava nog in de aarde zit, heet het magma. Magma komt uit de aardmantel of uit het onderste deel van de aardkorst. Daar kan het op verschillende manieren ontstaan. Wat altijd nodig is om magma te vormen is heel veel warmte.
Magma dat over het oppervlak stroomt wordt lava genoemd. Wanneer lava stolt ontstaat een uitvloeiingsgesteente of extrusief gesteente. Uitvloeiingsgesteente is dus zowel een vulkanisch gesteente als een stollingsgesteente.
Magma of lava
De hete vloeistof in een vulkaan wordt magma genoemd. Komt diezelfde vloeistof buiten de vulkaan, dan heet het lava. Er kunnen tijdens een uitbarsting zelfs hele rotsblokken uit een vulkaan schieten, zo groot als vrachtwagens! Dat zijn stukken lava die al helemaal afgekoeld zijn.
De temperatuur van de magma ligt meestal tussen de 650 en 1100 graden Celcius. De meeste magma stolt onder het aardoppervlak waarbij stollingsgesteente ontstaat. Magma kan ook tijdens een vulkaaneruptie aan de oppervlakte komen. Dan heet het lava.
Magma is het vloeibare gesteente dat zich onder het aardoppervlak bevindt. Magma in de Aarde heeft meestal een temperatuur tussen de 650 °C en 1200 °C. Wanneer magma tot aan het oppervlak omhoog komt wordt het gesmolten gesteente geen magma maar lava genoemd.
Magma kan bijvoorbeeld stollen als het uit een vulkaan gekomen is. Dit noemen we vulkanisch gesteente of uitvloeiingsgesteente. Het magma koelt af, en stolt. Een andere mogelijkheid is het stollen van magma onder de grond.
Wanneer het vloeibaar gesteente in de aardkorst afkoelt (magma) ontstaan dieptegesteenten. En wanneer het vloeibaar gesteente uit de aardkorst treedt (lava) en afkoelt, ontstaan de uitvloeiingsgesteenten. Als tussenvorm kan magma ook stollen in spleten of breuklagen in de aardkorst; dan spreken we van ganggesteenten.
Bij vulkaanuitbarstingen kunnen flinke hoeveelheden lava worden uitgestoten. Raakt dat spul dan niet op? Het korte antwoord op de vraag of lava kan opraken, is: nee, niet zolang de aarde is zoals ze nu is.
Er zijn drie vormen van lavastromen met lage viscositeit; scherpe lava ('a'ā), gladde lava (pahoehoe) en kussenlava.
De meeste magma's in de Aarde zijn complexe silica-oplossingen met (normaal gesproken) temperaturen tussen de 650 °C en 1200 °C. Wanneer magma stolt ontstaat stollingsgesteente. Wanneer magma tot aan het oppervlak omhoog komt, wordt het gesmolten gesteente geen magma maar lava genoemd.
Lava split is een gesteente wat ontstaat na de stolling van vloeibaar lava na een vulkaanuitbarsting. Tijdens het stollen ontstaan er luchtbellen die ervoor zorgen dat er een hoog porievolume in deze steensoort ontstaat.
De stolling gebeurt dan door het traag groeien van kristallen van bepaalde chemische samenstelling in het magma. Als er genoeg tijd over dit proces gaat, kunnen er kristallen groeien van een grootte die makkelijk met het blote oog waar te nemen is.
Een koepelvulkaan (lavakoepel) ontstaat vaak op de bodem van een vulkaankrater. De lava heeft een groot deel van het gas verloren waardoor de lava moeilijker uitstroomt: het heeft hoge viscositeit.Door het ophopen vormt zich een koepel. De koepel bestaat uit één of meerdere 'uitbarstingen'.
Sedimentair gesteente of afzettingsgesteente is gesteente dat ontstaat door lithificatie (gesteentevorming) van afgezet sediment of organisch materiaal. Het afzetten van sediment (sedimentatie) is een verzamelnaam voor processen waarbij deeltjes bezinken of mineralen neerslaan uit water of een andere oplossing.
Lei is een stollings- of afzettingsgesteente. Leisteen (of kleilei of argilliet) is een metamorf gesteente, dat wil zeggen een gesteente dat door de natuur door middel van druk of hitte is omgevormd. Een van de belangrijkste eigenschappen van lei is dat het eenvoudig tot dunne platen te splijten is.
De precieze mineraalinhoud hangt af van de samenstelling van het magma waar het tuf uit gevormd is. Afhankelijk van welke mineralen er in zitten, kan tuf harder of zachter zijn. Harde tuffen zijn vaak minder poreus dan zachte tuffen. Soms kunnen er ook kleine stukjes basalt of lava ingesloten zijn.
Gesteente kan in drie hoofdgroepen worden verdeeld, naar de manier waarop het wordt gevormd. Stollingsgesteente ontstaat door het stollen van gesmolten gesteente (magma); sedimentair gesteente door het bezinken of neerslaan van sediment, en metamorf gesteente door het groeien van nieuwe mineralen in ander gesteente.
Stollingsgesteenten ontstaan door het stollen van magma of lava. Als het gesteente ontstaat in de aardkorst heet het een dieptegesteente als het grote intrusies of plutonen vormt. Bij kleine intrusies spreekt met van ganggesteenten. Als lava aan de oppervlakte stolt heet het een uitvloeiingsgesteente.
Ryoliet is een stollingsgesteente en wordt door vulkanische activiteit naar het aardoppervlak gestuwd. Het ontstaat wanneer granietmagma rustig uit een vulkaan stroomt en de lava snel afkoelt.
8,5 Smaak Zachte frisse aandronk van appel en druif gevolgd door wat zoetere smaken van mango of abrikoos. De afdronk is licht bitter maar wordt nog overgenomen door de fruitaromas die door de neus komen.
Lava is ook een meststof
Silicium die in een grote hoeveelheid in lava aanwezig is, zorgt dat fosfor in de grond beter opneembaar is voor de planten. De mineralen in lavameel geven nuttige stoffen af, zoals kalium en magnesium.
Mauna Loa is een van de vijf vulkanen die samen het hoofdeiland van Hawaï vormen. Dat is het meest zuidelijk gelegen eiland van de archipel in de Grote Oceaan. Het is de grootste vulkaan ter wereld. Vanaf de zeebodem gemeten is de vulkaan zo'n 9 kilometer hoog.