Een acrostichon (ook: naamdicht of lettervers) is een gedicht waarvan bepaalde, meestal de eerste, letters van iedere regel of strofe, achter elkaar gelezen zelf ook een woord of zin vormen.
Een acrostichon is een gedicht waarvan de eerste letters van iedere regel achter elkaar gelezen zelf ook een woord of een zin vormen.
Een vers (ook: versregel of dichtregel) is een regel uit een gedicht, dat wil zeggen een groep woorden die horizontaal van links naar rechts op de pagina staan en een eenheid vormen.
Een naamgedicht is een gedicht waarbij je de letters uit je naam gaat gebruiken om zinnen mee te maken! Het kan zowel een rijmend als een niet rijmend gedicht zijn.
Een sonnet is een rijmend gedicht van 14 regels. In een sonnet zit meestal een wending. Deze wending zit vaak net over de helft of tegen het einde van het sonnet.
Zeer vernuftige dichtvorm van 8*8 versregels. Men schreef in elk van de 64 velden van het schaakbord een regel. Lezend van links naar rechts (en omgekeerd), van boven naar beneden (en omgekeerd) en diagonaal (in alle richtingen) kon je dan telkens een gedicht lezen.
Een elfje bestaat altijd uit 5 regels: Op de eerste regel staat één woord. Op de tweede regel staan twee woorden. Op de derde regel staan drie woorden. Op de vierde regel staan vier woorden.
Het Wilhelmus is een rederijkersvers. Een populaire dichtvorm binnen de rederijkersgroep was het 'acrostichon' - ook wel 'naamdicht' genoemd. Dit houdt in dat de eerste letters van de coupletten een woord of naam vormen. De eerste letters van de 15 coupletten van Het Wilhelmus vormen samen het woord: WILLEM VAN NASSOV.
De strofe wordt ook wel een vers genoemd, al is dit zeer verwarrend, omdat met een dichtvers normaal gezien 1 regel wordt aangeduid. In een liedtekst heet de strofe ook wel couplet, ter onderscheid van het refrein.
Zo noem je een strofe met twee regels een distichon, met drie regels een terzine en heb je verder een kwatrijn (4), quintet (5), sextet (6), septet (7), octaaf (8) en een novet (9). Hierbij wordt over het algemeen het meeste gebruik gemaakt van kwatrijnen, quintetten of sextetten.
Haiku (俳句; meervoud: haiku of haiku's) is een vorm van Japanse dichtkunst, geschreven in drie regels waarvan de eerste regel 5, de tweede regel 7 en de derde regel weer 5 lettergrepen telt.
Assonantie houdt in dat de alleen de klinkers rijmen, bijvoorbeeld: 'Raam en staan' en 'Wil en stil'. Alliteraties vind je niet alleen in literatuur maar ook veel in het dagelijks leven.
In poëzie worden vormen en conventies gebruikt om een andere interpretatie van woorden te suggereren, of om een gevoelsmatige respons teweeg te brengen. Middelen zoals assonantie, alliteratie, onomatopeeën en ritme worden soms gebruikt om bezwerende of muzikale effecten te bereiken.
Een dichtbundel is een verzameling gedichten die als een boek zijn uitgegeven. Het wordt bundel genoemd omdat de gedichten zelfstandige werken zijn die los van elkaar kunnen worden gelezen — bundel betekent dus verzameling.
Een limerick is een dichtvorm van vijf regels met een vrij strak metrum: twee regels met drie amfibrachen (∪—∪ ∪—∪ ∪—∪), twee regels met een amfibrachys en een jambe (∪—∪ ∪—) en afgesloten door weer een regel met drie amfibrachen. Het rijmschema is a a b b a.
Het rijmschema van de limerick is a a b b a. De eerste, tweede en vijfde regel rijmen dus op elkaar, net zoals de derde en de vierde regel. In de eerste regel van een limerick wordt vaak een persoon en/of plaats geïntroduceerd. De laatste regel bevat bijna altijd een pointe; een onverwachte wending.
Een klassiek sonnet is een rijmend gedicht van 14 regels en met de volgende structuur: eerst twee kwatrijnen en daarna twee terzinen. De wending komt meestal na de tweede strofe, maar later in het gedicht komt ook voor. Een klassiek sonnet noemt men ook wel een Petrarcasonnet.
Kwatrijn: een gedicht met 4 regels. De rijm hierin kan AABB, ABBA of ABAB zijn (zie het volgende kopje 'soorten rijm').
Strofen onderscheiden we op grond van het aantal versregels:
drie regels: terzine of terzet. vier regels: kwatrijn. vijf regels: kwintijn of quintet. zes regels: sextet.
Het Petrarkisme is een stroming in de liefdespoëzie van de Europese renaissanceliteratuur die liefdeslyriek in navolging van de poëzie van Francesco Petrarca (1304 - 1374) betreft.
Omslag in het gedicht (met name in het sonnet), waarbij hetgeen daarvoor is geschreven op een andere wijze wordt belicht.
Het Italiaanse sonnet bestaat uit vier strofen en 14 regels. De eerste twee strofen, het octaaf, bestaan uit vier regels, de kwatrijnen. De laatste twee strofen, het sextet, bestaan maar uit drie regels, de terzinen. Na het octaaf komt een chute, een plotselinge wending in de inhoud van het gedicht.