Een onrustige en overprikkelde baby kan je herkennen aan verschillende zaken. Vaak valt een gedragsverandering de ouders meteen op: de baby is schrikachtig en extreem alert, hij vindt moeilijk zijn slaap of wordt van elk geluidje terug wakker.
Oververmoeidheid herkennen
Wrijft je baby veel in de ogen? Net als gapen, huilen en wegkijken is dit een typisch signaal een oververmoeide baby. Ook rood rondom de oogjes is een bekend teken dat een baby moe of oververmoeid is. Veel oververmoeide baby's komen lastig in slaap.
Net zoals wij als volwassenen het gevoel kunnen hebben dat alles even teveel is, kan dat ook bij je baby het geval zijn. Alleen kunnen wij het aangeven en je baby niet. Toch kun je wel degelijk merken aan je kind of overprikkeling aan de hand is.
Verminder niet alle prikkels, zeg ik dan, maar bied fijne prikkels aan die de baby kent uit de baarmoeder. Baby's huilen soms niet omdat ze overprikkeld zijn, maar juist omdat ze onderprikkeld zijn van die prettige sensaties.
Vaak wordt een baby die huilt opgepakt, getroost en gedragen. Hij wordt in dat geval vaak juist meer wakker, kijkt vrolijk rond, lacht naar u en u denkt dat uw baby nog niet moe is. Het bijzondere is dat een (over)vermoeide baby juist moeilijk in slaap komt en ook vaak weer snel wakker wordt.
Baby's huilen de eerste drie maanden van hun leven het meest. De eerste 6 weken gemiddeld 2 tot 2,5 uur per dag. Daarna neemt het aantal uren dat baby's per dag huilen weer af. Rond de 3 maanden is de huiltijd weer 1 tot 1,5 uur per dag.
Kenmerken die een invloed hebben op het drukke gedrag
Bijvoorbeeld: Als een baby van 10 maanden last heeft van scheidingsangst, kan hij of zij zich drukker gedragen. Vermoeidheid, persoonlijke problemen, moeite hebben met grenzen te stellen, manier van omgaan met het kind …
De baby kan erg gevoelig zijn voor geuren, geluiden, smaken en reageert hier soms heftig op. Wanneer de baby leert praten, kan hij gelijk al woorden van drie- of meer lettergrepen zeggen. De baby heeft al vroeg veel begrip voor gesproken taal. Het kindje heeft een erg duidelijke eigen wil.
De precieze oorzaak van overprikkeling is onbekend. Wel zijn er ideeën over de mogelijke oorzaken: Eén van de oorzaken heeft te maken met hoe de hersenen informatie van de zintuigen verwerken. De drempelwaarde om een geluid waar te nemen is veranderd waardoor je het geluid harder hoort dan het eigenlijk is.
Baby's hebben nog niet de vaardigheid om prikkels te reguleren. Hier hebben ze jou als ouder nog voor nodig. Gaandeweg leert een kind wel om te reguleren, maar tot zeker de leeftijd van 10 jaar heeft je kind jou nog nodig om hiermee te helpen. Pas daarna zijn ze enigszins in staat tot zelfregulatie.
De Amerikaanse Vereniging van Kinderartsen geeft aan dat excessief tv-kijken de ontwikkeling van je baby kan beperken. Zo gaat de taalontwikkeling van kinderen onder de twee minder snel als zij veel tv-kijken.
Dat hoort bij een kind en bij bepaalde ontwikkelingsfasen van een kind. Het wordt een probleem als het kind voortdurend druk is, niet kan concentreren, impulsief is en slecht luistert. Erg druk doen, niet stil kunnen zitten, rondrennen en friemelen. Dit zijn wat kenmerken van een hyperactief kind.
wat kan je doen? Help je baby om zijn natuurlijk ritme terug te vinden. Zorg voor een goede afwisseling tussen slaap, eten, verzorging, liefde, aandacht en huidcontact. Haal prikkels weg uit de omgeving: felle verlichting, storende muziek, televisie, kunstmatige geuren, veel bezoek …
Vaak gaat een overproductie gepaard met een sterke melkstroom. De baby kan veel lucht binnenkrijgen, zich verslikken en kokhalzen tijdens de voeding. Ook kan er sprake zijn van een onbalans in de lactose-vetverhouding, waardoor de baby meer last kan krijgen van krampen en waterig groene ontlasting heeft.
Als je kindje oververmoeid is, is het erg onrustig. De eerste stap is dus om je baby te kalmeren. Baker je kindje bijvoorbeeld in, schommel het zachtjes heen en weer of gebruik je zangtalent door een slaapliedje te zingen. Dat biedt de basis om je kindje uiteindelijk weer te kunnen laten slapen.
Een baby die net wakker wordt en trappelt met zijn beentjes heeft waarschijnlijk wel honger. Daarna zal de baby diverse voedingssignalen laten zien. Huilen is een 'laat hongersignaal', eigenlijk al een 'alarmsignaal' van stress of ongemak van de baby.
Temperament is de primaire, aangeboren manier waarop je baby reageert op haar omgeving. Het karakter van je baby wordt gevormd door haar temperament en haar omgeving. Een karakter is dus niet aangeboren, maar moet zich nog ontwikkelen. Het karakter groeit vervolgens door de jaren heen uit tot de persoonlijkheid.
Alerte baby's worden vaak van een kleine prikkeling al wakker, zoals van het laten van een windje. Dit maakt het doorslapen voor deze groep baby's moeizamer. Een baby die te lang wakker is of te weinig slaap krijgt, kan de prikkels tussendoor niet verwerken en bouwt deze prikkels op.
Wees niet verbaasd als je baby niet ongestoord slaapt 's nachts, en allerlei bewegingen maakt met de armen en benen. Geen zorgen. Deze schokkerige bewegingen maken deel uit van de normale ontwikkeling van je baby.
Wat is overstrekken? Overstrekken bij een baby betekent dat je baby zijn rugspieren continu aanspant, waardoor hun lijfje te strak en gespannen staat. Hierbij drukken ze hun hoofd in hun nek, hebben ze gebalde vuisten en kunnen ze als een plank op je arm liggen.
Laat je baby in eigen bedje slapen:
Vooral overdag hebben ouders dan de neiging maar wat toegeeflijk te zijn en het kindje in de box of op schoot te laten slapen. Het gevaar daarvan is dat de baby helemaal niet meer in zijn eigen bedje wil slapen en bovendien ook overprikkeld raakt.
Als een baby onder de vijf maanden heel vaak of lang achterelkaar huilt zonder een duidelijke oorzaak, noemen we dit overmatig huilen. Overmatig huilen komt voor bij zo'n 4 tot 20% van de baby's. Elke ouder ervaart het huilen van een kind anders.
Jonge baby's kunnen nog niet zelfstandig in slaap vallen, dit moeten ze nog leren. Hierdoor kunnen ze onrustig worden of gaan huilen als het slapen niet lukt. Ze hebben nog jouw hulp nodig om in slaap te vallen. Zo kan het nodig zijn om je baby in slaap te wiegen of je baby valt in slaap tijdens de voeding.
Kinderen die gaan huilen als ze in bed worden gelegd zijn meestal kinderen die niet gewend zijn om uit zichzelf in slaap te vallen. Het kortdurende huilen hoort voor hen bij het gewennen aan het zelf in slaap vallen.