Een tornado is een zware windhoos, een wervelwind, die als trechtervormige slurf onder een buienwolk zichtbaar is. Tornado's zijn gevaarlijk, vooral door hun enorme kracht en de hevige wervelingen om een verticale as. Het gebied met hoge windsnelheden is doorgaans kleiner dan een kilometer.
Mensen die ooit werden geconfronteerd met een windhoos of tornado spreken van een oorverdovend lawaai. De combinatie van het rondvliegend puin, de daling van de luchtdruk en de ongelooflijke snelheid van het natuurfenomeen zorgen hiervoor.
Hete lucht stijgt op en slingert die tornado aan. Want in Amerika komen heel koude en heel warme luchtstromen bij elkaar. De hete lucht is bij de grond, en stijgt dus cirkelend op. Bovenin komt het in botsing met de extreem koude lucht.
De Tri-State Tornado was een tornado die op 18 maart 1925 de Amerikaanse staten Missouri, Illinois en Indiana trof. De tornado staat bekend als de dodelijkste en zwaarste tornado uit de geschiedenis van de Verenigde Staten, waarbij de windsnelheid 416 km/uur haalde.
Mart Verhees maakte de dodelijkste tornado in Nederland van nabij mee. Het is even geleden, maar ook Nederland is ooit getroffen door een hevige tornado. Het was op 25 juni 1967 nabij Chaam en Tricht. Als negenjarig jongetje zag Mart Verhees het van dichtbij gebeuren.
Bescherming. Schuilen in een badkuip tijdens een tornado is geen gekke gedachte. Inwoners van risicogebieden in de Verenigde Staten krijgen dit advies vanwege de goede bescherming die de natte ruimte biedt.
Tornado's zijn onvoorspelbaar, maar een donkere lucht met naderende regen en onweer is voldoende om op z'n minst even de radio aan te zetten. Spreekt men over een Tornado Watch, dan wordt de mogelijkheid tot een tornado open gelaten en kun je relatief rustig onderdak zoeken.
De laatste keer dat we een tornado in ons land zagen is slechts een maand geleden. Op 20 mei 2022 trok een windhoos over het Limburgse Beek, nabij Maastricht. Vorig jaar was het raak op 20 en 21 oktober, toen onder andere in Barendrecht veel schade werd aangericht.
Een orkaan is een supersterke storm, met veel wind en vaak heel veel regen. Een tornado is een wervelwind, een supersnelle rondtollende draaikolk van lucht. Tornado's ontstaan boven land, en vaak tijdens een zware onweersbui.
De snelheid bij tornado's is veel hoger dan bij orkanen, en de wind kan het in extreme gevallen bereiken de 500 kmh. In het geval van orkanen overschrijdt de windsnelheid zelden de 250 km / u.
Het duurt meestal enkele tientallen seconden tot 2 á 3 minuten, bij zware tornado's soms wel een minuut of 5 á 10. Een F4 of F5-tornado kan een levensduur hebben van enkele uren en kan daarbij een spoor van vernieling van zo'n 100 km veroorzaken.
Een vuurkolk (ook vuurduivel of vuurtornado) is het fenomeen waarbij de lucht in of bij een brand een verticale vorticiteit krijgt en aldus een opstijgende werveling vormt, een tornado-achtige opstijgende en ronddraaiende luchtkolom.
En zolang de tornado bestaat, bestaat het oog ook. Als de tornado beweegt, beweegt het oog mee. Dat betekent dat ook die BIC, die immers leeft in het oog van de lichttornado, robuust is en het licht dus langere tijd gevangen kan blijven.
Tao legt in zijn onderzoek uit dat het mogelijk is om met gigantische muren steden te beschermen tegen de verwoestende tornado's. Zo'n tornado werende muur zou volgens hem minstens 300 meter hoog moeten zijn en 50 meter breed om de tornado af te breken.
In Amerika komen vaak tornado's voor. Warme, vochtige lucht van de oceaan botst daar op droge woestijnlucht uit Mexico en koude lucht uit Canada. In Nederland is de kans op zo'n verwoestende storm erg klein, omdat de omstandigheden hier anders zijn. Kapotte huizen, winkels en auto's, alles is verwoest.
Ga naar binnen als het onweert. Binnenshuis is de veiligste plek. Maar als je geen stevig gebouw in de buurt hebt, kun je je toevlucht ook zoeken in een afgesloten auto.
Maar hoe zou het zijn om niet te vluchten, om al dat geweld gewoon op je af te laten komen? Maar zo'n tornado kan auto's en koeien optillen en de lucht in slingeren, dus in dit laatste geval moet je maar net hopen dat je niet aan de andere kant van een weiland het prikkeldraad in geworpen wordt.
Ga de caravan uit als er een tornado of een flinke windhoos er aan komt: beter is om te schuilen in een huis. Als er geen onderdak in de buurt is, ga dan in de greppel of in een sloot liggen en bescherm je hoofd met je armen.
Een historische tornado waarvan de sporen tot op de dag van vandaag zichtbaar zijn was de tornado die tijdens de storm van 1 augustus 1674 de Dom van Utrecht trof.
Tornado's kunnen enorm sterk zijn. In de zwaarste tornado's zijn windsnelheden gemeten van wel meer dan 400 km/uur. Het mag duidelijk zijn dat alles op het pad van zo'n tornado wordt vernietigd. Tornado's worden volgens een schaal ingedeeld in klassen.
Omdat de windsnelheden in deze kolom erg hoog zijn richt zo'n tornado altijd erg veel schade aan. Zijn gemiddelde breedte is zo'n 50 meter, maar die kan variëren tussen tien meter en anderhalve kilometer.
In België komen jaarlijks gemiddeld 3 tot 5 hozen tot ontwikkeling. Een van de belangrijkste tornado-situaties in onze streken was die van 25 juni 1967.