De structuur van de grond kan je verbeteren door er organisch materiaal (bijv. compost) in te werken. Dat is een weldaad voor de grond. De compost zorgt ervoor dat in een zandige grond de losse korrels aaneenkitten tot kruimels die het water (en dus ook de voedingsstoffen) beter vasthouden.
Een veel gebruikte methode om de grond los te werken is spitten. Dit wordt in de meeste gevallen met een spade of een spitvork gedaan. Het spitten van de ondergrond is een intensieve klus die ook nog een best zwaar is voor je lichaam. Met het spitten van de ondergrond werk je de bovenste laag onder.
Je kunt de bodem verbeteren door de eerste 20 centimeter tuingrond eenmalig goed los te maken door te spitten en daarna hoogwaardige compost in de bovenste grondlaag aan te brengen. Daarna doet de natuur de rest. Gebruik geen GFT compost of andere, vaak goedkope of gratis af te halen, compostsoorten.
De meeste planten verkiezen een licht zure grond (pH tussen 5,5 en 7). Maar zuurminnende planten zoals azalea's en rododendrons voelen zich het best bij een pH tussen en 4,0 en 5,5. Kalkminnende planten zoals buxus en lavendel daarentegen verkiezen een licht alkalische bodem (pH tussen 7,0 en 7,5).
Zandgrond vruchtbaar maken
Dit kan Turf, stalmest, compost of grond zijn uit het bos. De grond die naast de bomen ligt is van nature een enorm voeding-en mineraalrijke grond. Je humusgehalte kan je ook opkrikken door goede compost toe te voegen.
De beste periode voor het strooien van compost is maart of april (voorafgaand aan het groei seizoen), of bij zware kleigrond in de herfst. Eenjarige planten en / of rozen hebben het meeste baat bij twee keer bemesten (juni). Compost op het gazon kan het beste ook twee keer per jaar worden gestrooid.
Je maakt humusrijke grond door frequent organische stoffen door de grond te mengen. Dit kan bijvoorbeeld compost zijn maar ook bijvoorbeeld fijne houtsnippers, mulch, kokosgrond en oude bladresten van de herfst. Dit materiaal vergaat snel en dat maakt je bodem doorlaatbaar en ook voedselrijk.
Mulch de bodem in het voorjaar
Door een mulchlaag aan te brengen op de grond, voorkom je dat de bodem uitdroogt. Mulch kan bestaan uit allerlei materialen zoals: boomschors, houtsnippers, compost, dood blad, stro, of zelfs afgemaaid gras.
Compost wordt doormengt door de bovenste laag van de tuingrond. Door het mengen door de toplaag wordt de structuur en de vruchtbaarheid van de grond verbeterd. Compost heeft een hogere voedingswaarde voor de bodem dan bemeste tuinaarde.
Voor zand- en veengronden geldt bijvoorbeeld dat deze over het algemeen wat zuurder zijn, met een pH-waarde tussen de 4,5 en 5,5. Kleigronden daarentegen zijn minder zuur met een pH-waarde vanaf ongeveer 6,7 en hoger.
Lava verbetert de structuur van de bodem
Vooral in zandgronden verhoogt lava de waterabsorberende kwaliteit van de grond. In natte periodes kan de lavakorrel het water vasthouden om het vervolgens tijdens droge periodes terug af te geven. Er is gewoon een grotere waterbuffer aanwezig.
Dankzij deze samenstelling houdt potgrond lucht en water beter vast. Hierdoor ontwikkelen planten zich goed. Daarnaast bevat potgrond meer voedingsstoffen voor een aantal maanden. Tuinaarde en potgrond hebben beide een andere samenstelling en zijn daardoor dus ook beide geschikt voor andere doeleinden.
Lavameel: de ideale mineralenbron
Bovendien bevat lavameel veel meer verschillende mineralen dan waarschijnlijk in je heermoes zitten. Let wel: het heermoes zal niet als sneeuw voor de zon verdwijnen. Het zal ook op deze manier een paar jaar duren voordat je echt een volledig gezonde mineraalrijke bodem hebt.
Mest en bodemverbeteraars
Compost verbetert de bodemstructuur, zodat plantenwortels de voedingsstoffen beter kunnen opnemen. Je kunt ook zelf compost maken. Dierlijke mest bevat iets meer voedingsstoffen dan compost en verbetert ook de bodemstructuur.
Compost kan veel grond bevatten waardoor het organische stofgehalte tegenvalt. Een instabiele compost heeft een negatieve werking op het bodemleven met risico op schade. Naast negatief effect op het bodemleven is een instabiele compost ook giftig voor pas ontkiemende zaden.
Gecomposteerde kippenmest is een uitstekende meststof voor groenten, kruiden, bomen en andere gewassen. Het levert stikstof, fosfor en kalium en verbetert de bodem op verschillende manieren.
Maaien is een middel om de graslanden te verarmen, hierdoor ontstaan voedselarme omstandigheden. Door regelmatig te maaien, de vegetatie (deels) af te voeren zal de grond verarmen. Een bodem arm aan voedingsstoffen zorgt voor veel soorten, omdat er niet een soort is die genoeg te eten heeft om te gaan woekeren.
Een rijk bodemleven zorgt ervoor dat bodemprocessen optimaal verlopen. Ze breken organische stof af tot voedingselementen met als restproduct humus, wat de bodemstructuur verbetert.
Een vruchtbare bodem levert voldoende voedingsstoffen, heeft een goede pH en een goed organische stofgehalte, waardoor een goede ontwikkeling van het gewas mogelijk is. Voor de beschikbaarheid van nutriënten voor gewassen zijn zowel de directe beschikbaarheid als de nalevering vanuit de bodem belangrijk.
Wat zijn de nadelen van zandgrond? Zandkorrels zijn grof en houden daardoor minder goed water en voedingsstoffenvast. Daarom moet je meer gieten, bemesten en bekalken. Zandgrond koelt ook sneller af en dus heb je meer last van nachtvorst.
Zandgrond watert goed af en warmt snel op. Deze grond is uitermate geschikt voor mediterrane kruiden als dragon, kamille, lavendel, majoraan en tijm.