De bruine beer is een solitair dier. Dat betekent dat hij niet in een groep, maar alleen leeft. Een mannetje heeft een groot territorium waar verschillende vrouwtjes in kunnen leven. De bruine beer gebruikt geuren en geluiden om zijn gebied af te bakenen en met andere beren te communiceren.
Beren eten niet altijd alles. Soms kunnen ze een jaar enkel gras, wortels en bessen eten. Een andere belangrijke voedselbron voor de bruine beer zijn vogeleieren.
Met die poten kunnen ze snelheden halen van 50 kilometer per uur. Een bruine beer loopt met zijn voeten plat op de grond. Zijn nagels zijn erg lang, zodat hij hier goed mee kan graven. De ogen van een bruine beer zien erg slecht; zijn ruikvermogen is daarentegen erg goed.
Hoewel de bruine beer tot de grote carnivoren behoort, is hij een echte omnivoor die voornamelijk plantaardig voedsel zoals vruchten, grassen, zaden, bessen, wortels, knollen en noten, eet. Hij heeft een voorliefde voor honing en andere zoetigheid. Verder eet hij insecten, vis, kleine zoogdieren en dode grotere dieren.
Ten eerste houdt de beer niet echt een winterslaap. Bij beren heet dat winterrust. Beren gaan in de zogenoemde winterrust vanwege hun omvang. Zoogdieren die in winterslaap gaan, zijn echt de hele winter niet te zien.
Van beren wordt onterecht wel gedacht dat ze een winterslaap houden. Het gaat hierbij om een winterrust; de hartslag vertraagt weliswaar, maar de lichaamstemperatuur blijft vrij constant. Een beer kan dan ook gemakkelijk wakker worden gemaakt.
Beren zijn omnivoren, dat betekent dat ze bijna alles eten. Met uitzondering de ijsbeer, die is carnivoor hij eet zeehonden bij voorkeur de speklaag.
De beer is een alleseter: hij eet planten, wortels, paddenstoelen, vruchten, maar ook vis, insecten en kleine zoogdieren. Hij is ook dol op honing, maar dat wist je waarschijnlijk al, nietwaar?!
Beren Levensloop. Beren hebben een ongewone voortplantingscyclus die men "vertraagde inplanting" noemt. Als een berin in juni bevrucht is, draagt het ze losse embryo vijf maanden lang in haar baarmoeder, waarbij het niet groter wordt dan een microscopisch klein groepje cellen.
Het dier heeft zich aangepast aan verschillende leefgebieden: zo leven er beren in Azië, Europa en Noord- en Zuid-Amerika. Sommigen leven in grotten, anderen weer in holen; de meesten leven wel alleen. De dieren verplaatsen zich over land, maar kunnen ook goed klimmen en zwemmen.
Afhankelijk van de soort overwinteren beren meestal ongeveer vier of vijf maanden per jaar, hoewel sommige beren wel tot acht maanden 'slapen'. Maar beren houden sowieso geen ononderbroken winterslaap. Ze slapen wel het grootste deel van de winter, maar ze worden geregeld even wakker om te eten.
Soms blijven beren echter ook in de winters actief, als ze niet-natuurlijk voedsel blijven vinden. Beren zijn nieuwsgierig en erg slim. Ze zijn sterk en snel! Ze halen met gemak snelheden van 15 meter per seconde – sneller dan Olympische sprinters.
Beren zijn geen echte winterslapers, maar houden een winterrust. Toch werkt het ontwaken bij hen hetzelfde als voor échte winterslapers als de grondeekhoorn. Allen hebben een interne klok die regelt wanneer het tijd is om weer actief te worden. “Die klokt werkt behoorlijk nauwkeurig”, zegt bioloog Roelof Hut.
Voordat de beer in winterrust gaat, eet hij zich vol aan plantaardig materiaal zoals bessen, eikels en berkenbast. In het Belgische en Nederlandse klimaat houden veel dierentuinberen helemaal geen winterrust (terwijl ze vaak een betere laag wintervet aanleggen dan hun wilde soortgenoten).
De brilbeer eet voornamelijk plantaardig; noten, vruchten, laurier, vijgen, jonge bladeren, boomschors, zaden kruiden en honing behoren tot zijn dieet. Het liefst eet hij harten van de bromelia (een plant die in zijn leefgebied voorkomt). Heel af en toe eet hij ook een muis, konijn, insecten of zelfs een lam of hert.
Een volwassen bruine beer heeft geen natuurlijke vijanden. Alleen jonge beren worden weleens bedreigd door bijvoorbeeld een tijger. Mensen vormen de grootste bedreiging voor de bruine beer.
De Duitse slachterij Tönnies slacht ook steeds meer beren. Het berenvlees gaat naar Nederlandse en Engelse supermarkten. De ontwikkeling van de Nederlandse markt, kan de Duitse en Italiaanse markt sneller klaarstomen voor berenvlees.
Grizzlyberen hebben een enorme bijtkracht. Deze bijtkracht is zelfs zo sterk, dat ze met gemak een bowlingbal kunnen vermorzelen! Met deze sterke kaken, een mondopening van dertig centimeter en vijf centimeter lange hoektanden, is de beer een gevaarlijke vijand.
Enerzijds zijn er grote roofdieren zoals leeuwen en beren: die zien mensen als voedsel en jagen er zelfs op. Anderzijds heb je dieren zoals hyena's, die wanneer ze de kans krijgen een kind zullen meegraaien, maar een volwassene pas zullen aanvallen indien ze worden uitgedaagd.
Grizzlyberen hebben het imago van een zeer gevaarlijke beer, en dat is terecht. De grizzlybeer is gevaarlijk voor de mens, maar de beer zal niet zo snel een mens als prooi hebben. Het is weleens voorgekomen, maar dit gebeurt eigenlijk alleen wanneer mensen te dicht bij het dier komen.
Zwarte beren kunnen zeer goed boomklimmen. Klim enkel in een boom als u een grizzly ziet, en dan enkel als u voldoende tijd heeft om hoog genoeg in een boom te klimmen. Houdt er rekening mee dat een grizzly in 1 seconde 15 meter kan overbruggen en tot drie meter hoog is als hij op zijn achterpoten gaat staan.
De Maleise beren, die ook wel honingberen worden genoemd, hebben een sterk reukvermogen en ze ruiken van een afstand al waar ze hun maaltijd moeten zoeken. In de dierentuin eten ze dan ook graag honing, vandaar de bijnaam honingberen. Met hun lange tong likken ze de honing van de bomen op.
Het lokaliseren van zijn prooi
Meer dan een miljard receptorcellen zijn hier verbonden met meer dan tien miljoen zenuwcellen. Deze zenuwcellen zijn aan de hersenen gekoppeld. Hierdoor kan hij een rottend karkas op meer dan een anderhalve kilometer afstand ruiken.