Net als de mensen in onze streek leefden de vikingen van landbouw en veeteelt. In Scandinavië zijn veel bossen en grote meren en het land is rotsachtig. De vikingen woonden daarom vooral langs de kusten, want daar lag de meest vruchtbare grond. De familie was het belangrijkste in het leven van een viking.
Omdat Vikingen niet oud werden trouwden ze al op jonge leeftijd: zo rond hun 16de jaar. Mannen werden vaak niet ouder dan veertig en vrouwen stierven vaal al voor hun dertigste jaar. Dit door ziekten, oorlog en geweld.
1066. Tijdens een veldslag bij York sneuvelt de Noorse koning Harald III. Dit wordt vrij algemeen gezien als het einde van het Vikingen-tijdperk. Deze tijdlijn staat in het Vikingen-artikel 'Het Grote Heidense Leger' te vinden in KIJK 10/2020.
De Vikingen worden vaak afgebeeld als bloeddorstige barbaren die alleen proberen te doden en te vernietigen. Hoewel de Viking-invallen inderdaad erg gewelddadig waren, is het niet al te onbelangrijk om te onthouden dat dit naar onze maatstaven sowieso een gewelddadige tijd was.
Meestal was de krijgsheer de enige die een maliënkolder droeg en met een zwaard vocht. De andere krijgers vochten met bijlen en speren en droegen een lederen tuniek. De Vikingen hadden geen zware wapenuitrustingen zoals vele andere volkeren in Europa.
Vikingen hadden een veelzijdig eetpatroon. Er werd natuurlijk gejaagd op rendieren, ander wild en vis maar ze aten ook elke dag plantaardig. Ze verbouwden haver, gerst en rogge maar teelden ook bonen en fruit.
Naast bier dronken de Vikingen ook honingwijn, ook wel mead genoemd.
De religie van de Vikingen vindt haar wortels in de Germaanse religie. Hun volksverhalen of saga's waren rijk aan wezens, zoals elfen, trollen en dwergen. Het was een polytheïstische godsdienst, met tientallen verschillende goden. De goden van de Vikingen waren eveneens strijders.
Ze waren barbaars, seksueel onverzadigbaar en plunderden aan de lopende band. Zo schilderden hun vijanden de Vikingen af. In werkelijkheid waren ze niet woester dan andere Europese volkeren. Wel waren ze veel betere scheepsbouwers.
De bekendste Vikingen waren ongetwijfeld de legendarische Ragnar Lodbrok en zijn vijf zonen.
In de middeleeuwen sprak men in bijna heel Scandinavië dezelfde taal: het Oudijslands. Tegenwoordig verschilt het IJslands nogal van de overige Scandinavische talen.
Sommige geleerden geloven dat de Vikingen een polygame samenleving hadden, wat het voor mannen buiten de elite lastig maakte om een bruid te vinden. Dat kan best de drijvende kracht zijn achter de rooftochten en de ambitieuze ontdekkingsreizen waar de Vikingen het meest om bekend staan.
Ragnar Lodbrok heeft echt bestaan en de heldendaden van deze Deense koning worden onder andere beschreven in de gelijknamige saga; middeleeuwse verhalen over de Vikingtijd in het Oudnoors. De verhalen over Viking Ragnar, de schrik van Engeland en Frankrijk, zijn eerder legendarisch dan historisch accuraat.
Vikingen waren zeevarende Noormannen die leefden rond het jaar 800 in Scandinavië. Het woord 'Viking' wordt vaak gebruikt voor alle Noormannen, maar dit klopt niet. Noormannen is het hele volk, Vikingen waren alleen de Noormannen die de zee op gingen.
De Scandinaviërs geloofden vast dat ze na de dood naar het dodenrijk gingen, en dan moest je iets te eten en te drinken bij je hebben. Daarom stopten de Vikingen de graven er vol mee, zodat de dode onderweg niets tekortkwam. Rijke doden kregen ook een paard mee in het graf voor in het hiernamaals.
De Vikingen vallen Nederlandse handelsplaatsen aan
In de 8ste en 9de eeuw was Dorestad de belangrijkste handelsstad van de Lage Landen. Dorestad lag op de splitsing van de Rijn en de Lek, ongeveer waar nu Wijk bij Duurstede ligt.
In 1889 vond een Zweedse archeoloog het graf van een hooggeplaatste Vikingkrijger. Nu, 128 jaar later, blijkt uit DNA-monsters dat het om een vrouw gaat. Het is de eerste keer dat archeologen kunnen bevestigen dat vrouwen vochten in de Vikingtijd.
Het jaar 1066: Vikingen vallen in bloedige slag
Een Scandinavisch invasieleger wordt verslagen in de Slag bij Stamford Bridge. De nederlaag markeert het einde van het Vikingtijdperk, hoewel er later nog enkele aanvallen en plunderingen zijn.
Vikingen en Noormannen
Alle Vikingen, plunderaars uit Scandinavië, zijn Noormannen, maar niet alle Noormannen in de etnische betekenis als (vroegmiddeleeuwse) personen uit Scandinavië, zijn Vikingen.
Walhalla – De hemel als 'zaal voor de gevallenen' Het Walhalla – in het Noors: Valhöll – staat bekend als een mythologische hemel. Walhalla is afkomstig uit de Noordse mythologie en betekent letterlijk 'zaal van de gevallenen'. 'Wal' of 'val' staat voor gevallenen, 'halla' voor hal of zaal.
Sleipnir is een achtbenige hengst uit de Noordse mythologie, immens sterk en het snelste paard dat er bestaat. Hij is het paard van Odin en droeg hem volgens de overlevering door de hemel en naar de onderwereld. Sleipnir is het kind van Loki en Svadilfari.
Kattegat is namelijk een fictief dorpje, al is er in Scandinavië wel iets wat 'Kattegat' heet. In werkelijkheid is Kattegat namelijk een zeestraat tussen het Deense Jutland en het Zweedse Halland.
Onze prehistorische voorouders aten vroeger veel groenten en fruit, noten en zaden en vlees en vis. Dit 'oervoer' was rijk aan eiwitten en vezels en bevatte amper koolhydraten en verzadigde vetten. Het voedsel was puur en onbewerkt en volgens wetenschappers aten onze voorouders erg gezond.