De negatieve cognitieve effecten stapelden mettertijd op: een persoon die gedurende 5 nachten op rij 2 uur minder sliep, behaalde op het einde een IQ-score van 15 punten minder. Na 1 of 2 nachten langer slapen (9 tot 10 uur) bleken de prestatieniveaus te herstellen.
Een studie uit het wetenschappelijke vaktijdschrift Scientific Reports wijst uit dat u ongeveer vier dagen degelijk moet slapen alvorens u zelfs maar één uur slaap inhaalt. Cathy Goldstein: “Heel wat mensen slapen tijdens de week te weinig. Het is gewoon onmogelijk om dat slaaptekort in één weekend in te halen.
Het is gelukkig wel mogelijk om van een (kleine) slaapschuld af te komen. Wanneer je een aantal nachten te kort geslapen hebt, dan kun je het beste de volgende nachten eerder naar je bed gaan. Ook kun je in de weekenden extra slapen en/of eventueel overdag een dutje of een powernap doen.
Dat kan niet, toont Amerikaans onderzoek. De verstoorde stofwisseling die slaapgebrek veroorzaakt, is met een paar extra weekenduren niet ongedaan te maken. Slaap werkt niet alleen in op de stofwisseling. Het afweersysteem en hart- en vaatstelsel lijden ook onder slaapgebrek.
Hoe lang duurt een powernap? Volgens de meeste onderzoeken is een powernap van ongeveer 20 minuten het meest effectief. Tijdens deze 20 minuten blijf je in lichtere slaap en hierdoor wordt je ook weer makkelijk wakker. Slaap je langer dan dit, bijvoorbeeld een uur, kom je in je REM-slaap.
Wie écht wil profiteren van het middagdutje moet langer dan anderhalf uur slapen. Dit zorgt ervoor dat u in de volledige slaapcyclus doorloopt, waardoor u zich bij het opstaan een stuk fitter voelt. Het volbrengen van de volledige slaapcyclus zorgt ervoor dat de hersenen goed tot rust komen en kunnen opschonen.
Volgens onderzoek van het Nederlands Slaapinstituut is dit niet waar, je rust niet uit als je wakker in bed ligt. Het is bekend dat het lichaam hersteld tijdens de slaap en elke slaapfase van de slaapcyclus heeft een eigen functie.
De extra uren die je creëert door 's nachts hooguit 3 à 4 uur te slapen zijn extra waardevol. Het is namelijk geen lastige opgave om deze tijd nuttig te besteden. Omdat je veel vroeger dan normaal bent opgestaan en haast als enige wakker bent, kun je volledig ongestoord je gang gaan.
Korte powernaps verlagen het stressniveau en verhogen de productiviteit. Een langer dutje van een uur herstelt je hersencapaciteit zodat je beter in staat bent om nieuwe informatie op te slaan. Slaap werkt beter en langer dan caffeïne, dus die kop koffie als alternatief kun je ook wegwuiven.
De beste tijd voor een powernap is tussen 13 en 15 uur, wanneer je vanaf 7 - 9 uur uit bed bent. Je hersenen worden van nature na 6 uur activiteit minder alert. Bovendien gebruikt je lichaam rond dit uur veel energie voor de vertering van de lunch.
Slecht slapen wordt in verband gebracht met aandoeningen als een burn-out, depressie, dementie en overige hersenschade, overgewicht en hartklachten. Toch behoorlijk ernstige gezondheidsproblemen, die amper onderdoen voor de gevolgen van roken. “De impact van slaaptekort kan dus enorm zijn.
Voorslapen en slaap inhalen: slecht voor je? Om gelijk maar even met de deur in huis te vallen: voorslapen en slaap inhalen is allebei niet goed voor je. Het is zelfs zo dat je lichaam nog vermoeider kan raken. Dit komt omdat je biologische klok verstoord wordt.
Een kort slaapje in de middag, wat vaak een powernap genoemd wordt, kan een te korte of gestoorde nachtrust tegenwerken, wakkerheid bevorderen en cognitief vermogen en leren verbeteren. Gek genoeg is een slaapje van 10 minuten al genoeg om deze voordelen teweeg te brengen, ook al is het maar voor een paar uur.
Een middagdutje wordt niet voor niets een powernap genoemd. Twintig minuten is al genoeg om even bij te tanken en je minder slaperig te voelen. Na zo'n dutje kun je er weer fris tegenaan. Je bestrijdt hiermee niet alleen je vermoeidheid: je zorgt zo ook dat je je mentaal beter voelt.
“Tijdens de nacht brengen allerlei herstelprocessen je weer in vorm voor de volgende dag”, aldus Raymann. “Cellen en weefsels worden gerepareerd, gifstoffen worden uit je hersenen verwijderd, herinneringen en emoties worden verwerkt en opgeslagen en de vermoeidheid die je overdag hebt opgebouwd, wordt verminderd.”
Lichamelijke gevolgen
De gevolgen van een nacht niet slapen op het lichamelijke niveau zijn erg afhankelijk van je bezigheden gedurende de nacht. Als je veel gestaan of gedanst hebt dan zul je vermoeidheid voelen in je benen en rug. Zitten kan spanningen veroorzaken in de rug, schouders en nek.
Volgens de hoogleraar zijn de uren tussen acht en tien in de avond het beste moment. 'Wanneer je twee uur slaapt zit je op het juiste moment van het circadiane ritme. In de eerste periode van dat ritme kom je in een diepe slaap terecht, en daarin breek je adenosine het snelst af.
Uit nieuw wetenschappelijk onderzoek onder 38.000 volwassenen blijkt dat volwassenen die dagelijks vijf uur of minder slapen een grotere kans lopen op een vroegtijdige dood dan mensen die iedere nacht minstens zes à zeven uur slapen. Wat er zo schadelijk is aan korte nachten, maakt het onderzoek niet duidelijk.
Adem gedurende 4 seconden heel rustig in door je neus. Houd je adem 7 seconden in. Adem heel rustig uit door je mond gedurende 8 seconden.
Volgens Hamburger is een gemiddelde nachtrust van vier uur niet gezond, zeker op de lange termijn. "Al voelt iemand zich op dit moment goed genoeg bij minder dan 6,5 uur slaap, dat wil niet zeggen dat diegene geen klachten kan ontwikkelen op de lange termijn."
Na een paar dagen zonder slaap kunnen de hersenen allerlei gekke hallucinaties gaan vormen. Dit is een gevaarlijk effect van te lang wakker blijven. Onderzoek toont aan dat de eerste hallucinaties beginnen na 72 uur wakker blijven. Hallucinaties worden ervaren in verschillende vormen, hieronder volgen een paar.
Veel kinderen stoppen tussen de 2 en 3 jaar volledig met hun middagdutje, wat helemaal oké is als jouw kindje nog steeds genoeg slaapt 's nachts en energiek is. Toch is een dutje voor peuters nog steeds goed, omdat ze zo de indrukken van de dag kunnen verwerken en even kunnen bijtanken.