Ook kan een arts besluiten om iemand in een kunstmatige slaap, kunstmatig coma te houden tot de situatie stabieler is. De meeste mensen die in coma liggen kunnen na enkele dagen tot weken weer bij bewustzijn komen.Voor anderen kan dat helaas veel langer duren; maanden of jaren.
Het kan enkele uren of dagen zijn maar er zijn ook patiënten die nooit volledig van de beademing af komen. Het hangt allemaal af van de aandoening en eventuele complicaties die zich kunnen voordoen.
IC-patiënten die beademd worden, worden vaak gesedeerd. Gesedeerd zijn betekent in feite dat iemand kunstmatig in slaap wordt gehouden. Het bewustzijn wordt verlaagd door het toedienen van rustgevende of slaapmedicijnen.
Tijdens de kunstmatige coma kunnen er allerlei complicaties optreden, van doorligwonden tot longontsteking. Een groot risico vormen ook bloedingen en het zogenaamde hersenoedeem. Dit houdt in dat de hersenhaarvaten in de gekneusde delen van het brein plasma lekken.
Ontwaken uit sedatie
Patiënten kunnen pas ontwaken uit de sedatie als de medicatie stopt. Meestal bouwen we dat langzaam af. De patiënt wordt dan niet direct wakker; dit kan een paar uur of zelfs een paar dagen duren. De patiënt kan tijdens het wakker worden verward en onrustig zijn.
Ook kan een arts besluiten om iemand in een kunstmatige slaap, kunstmatig coma te houden tot de situatie stabieler is. De meeste mensen die in coma liggen kunnen na enkele dagen tot weken weer bij bewustzijn komen. Voor anderen kan dat helaas veel langer duren; maanden of jaren.
Het feit dat de patiënt de ogen open heeft en rondkijkt, wil niet zeggen dat hij iets ziet en herkent. Hetzelfde geldt voor horen. Maar het is niet altijd te merken of een patiënt geluiden hoort. Daarom moet u er eigenlijk van uitgaan dat hij u wel verstaat en begrijpt, ook al weet u dat niet zeker.
De hersenactiviteit. Het grootste verschil is dat je bij een coma nog hersenactiviteit hebt. Je hersenen werken dus nog wel, maar zijn ernstig beschadigd. Je hersenen kunnen zich echter nog herstellen en je kan dus nog wakker worden.
Een kunstmatig coma is een extreme vorm van volledige verdoving, waarbij artsen de hersenen buiten werking stellen; de patiënt komt niet bij bewustzijn en kan niet op invloeden reageren. Hartritme, bloeddruk en ademhaling moeten bij een kunstmatige coma mechanisch of met medicijnen in stand gehouden worden.
Dit hangt erg af van de oorzaak van de coma en de hoeveelheid hersenschade. Over het algemeen zullen echter meer dan de helft van de mensen na enkele dagen uit een coma kunnen ontwaken. Als dit niet gebeurt, geldt dat hoe langer het coma duurt, hoe kleiner de kans is dat iemand nog ontwaakt uit een coma.
Ook kan door de beademing een klaplong (pneumothorax) ontstaan. Verder is het bekend dat door beademing het risico op een longontsteking (pneumonie) toeneemt. Bij niet-invasieve beademing bestaat het risico op drukplekken aan het hoofd/in het gezicht als gevolg van het masker en is er een verhoogde kans op verslikken.
Gemiddeld duurt het een tot drie dagen voor de patiënt overlijdt. Hoe langer het duurt, hoe minder positief mensen zijn. Patiëntenfederatie Nederland onderstreept het belang van duidelijke informatie voor patiënten en hun naasten.
Het gevolg van sedatie is dat het bewustzijn verstoord is. Sommige mensen slapen door de sedatie heel diep en zijn eigenlijk niet meer te wekken. Het kan ook zijn dat de slaperigheid komt doordat de patiënt heel erg ziek is. Als de patiënt niet meer wakker wordt na sedatie noemen we dat een coma.
Patiënten die een lange periode aan de beademing liggen worden steeds zwakker. De organen gaan hierdoor vaak minder goed functioneren. Ook de spieren worden in een snel tempo minder sterk. Als patiënten beter worden en niet meer door een machine beademd hoeven te worden, is het lichaam vaak nog erg zwak.
De patiënt ligt aan een beademingsapparaat. Daardoor blijven de longen nog zuurstof opnemen en blijft het hart nog kloppen. Als de beademing stopt, stopt ook het hart en de bloedsomloop.
Als de longen niet in staat zijn voldoende zuurstof op te nemen, of alleen met een te grote krachtsinspanning van de patiënt, neemt de beademingsmachine tijdelijk 'het werk' over. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een ernstige longontsteking.
Bij hersendood werken de hersenen helemaal niet meer en deze kunnen ook niet meer herstellen. De patiënt heeft geen bewustzijn meer en kan geen pijn meer voelen.
In alle fasen na het ontstaan van niet-aangeboren hersenletsel kan herstel optreden. In het eerste jaar na niet-aangeboren hersenletsel vindt meestal de revalidatiefase plaats. Hierin zie je de meeste grote verbeteringen, zowel bij zichtbare (lichamelijke) als onzichtbare klachten.
Palliatieve sedatie is geen euthanasie. Bij palliatieve sedatie wordt een terminale patiënt in slaap gebracht en krijgt deze een sedativum (het middel van eerste voorkeur is Midazolam, aangevuld met bijvoorbeeld morfine tegen pijn en benauwdheid), met als doel lijdensverlichting.
Als iemand echt hersendood is, is er geen enkele kans dat diegene nog wakker wordt, zegt Hoogerwerf. Om vast te stellen of er echt sprake is van hersendood wordt er verplicht een serie tests uitgevoerd, van het testen van reflexen tot metingen van de hersenactiviteit.
De essentie van functionele neurologie is het inzetten van de plasticiteit (aanpassingsvermogen) van het brein om herstel op te laten treden. Neuroplasticiteit is dus essentieel voor het herstel van hersenen en zenuwen. Door het brein op de juiste wijze te stimuleren, kan het brein zichzelf herstellen.
Coma herkennen
Coma lijkt op een diepe slaap. Patiënten reageren niet meer op anderen, geluiden en aanrakingen. Bij een pijnprikkel zie je soms wel een reactie in iemands gezicht, of een kleine beweging in het lichaam. Een prikkel kan iets pijnlijks zijn, maar ook een geluid, aanraking, licht of geur.
Praat tegen degene die in coma ligt. Een comapatiënt heeft nog wel hersenactiviteit. Hoewel het hier niet altijd op lijkt, kan het goed zijn dat een comapatiënt je hoort en/of begrijpt. Het kan fijn en rustgevend zijn voor diegene als je tegen hem praat.